R-134a
R-134a, soğutucularda kullanılan bir renksiz inert gaza verilen addır. Tam adı 1,1,1,2-Tetrafloroetan olan gaz, 90'lı yıllarda ozon tabakasına zararlı olduğu için birçok ülkede kullanımı yasaklanan R-12 (diklorodiflorometan) gazının yerine kullanılmak üzere üretilmiştir. Genellikle R-134a, Freon 134a, HFC-134a ya da tetrafloroetan olarak adlandırılır. Üretim amacına uygun olarak ozon tabakası üzerindeki etkileri göz ardı edilebilecek kadar azdır.[1]
Moleküler formülü CH2FCF3 şeklinde olan R-134a termodinamik ve fiziksel özellikleri R-12 gazına en yakın olan soğutucu gazdır.
Kullanımları
[değiştir | kaynağı değiştir]R-134a, taşıt araçlarının iklimlendirme donanımları, konut tipi soğutucular ve orta çaplı işletmeler veya yapılarda su soğutma cihazlarında kullanılır.
Tetrafloroetanın tıbbi adı Norfluranʼdır ve inhaler'larda sıklıkla itici gaz olarak bulunur.[2]
Anestezik olarak denenmiştir.[3]
Üretimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tetrafloroetan, trikloroetilenin kendisinin 4 katı miktarda hidrojen florür ile tepkimesi ile elde edilir:[4]
- CHCl=CCl2 + 4 HF → CF3CH2F + 3 HCl
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Table 2.1 4 (Errata). Lifetimes, radiative efficiencies and direct (except for CH4) GWPs relative to CO2". 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2017.
- ^ Sellers, William F. S. (2017). "Asthma pressurised metered dose inhaler performance: Propellant effect studies in delivery systems". Allergy, Asthma & Clinical Immunology. 13: 30. doi:10.1186/s13223-017-0202-0 . PMC 5492461 $2. PMID 28670327.
- ^ Shulman M, Sadove MS (1967). "1,1,1,2-tetrafluoroethane: an inhalational agent of intermediate potency". Anesthesia and Analgesia. 46 (5): 629-635. doi:10.1213/00000539-196709000-00029 .
- ^ "Solvay in North America" (PDF). 21 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Şubat 2019.