Portal:Bosna-Hersek
31 Temmuz 2022'de Türkçe Vikipedi'de portallerin sonlandırılmasıyla birlikte, bu portal artık kullanılmamakta ve tarihsel bir kayıt olarak saklanmaktadır. Bu konu hakkında tartışmayı yeniden başlatmak için köy çeşmesi gibi daha geniş bir ortamda görüş isteyiniz. |
Bosna-Hersek (Boşnakça, Hırvatça, Sırpça: Bosna i Hercegovina, Sırpça Kiril: Босна и Херцеговина; anlamı Bosna ve Hersek), Balkanlar'da 51.197 km²'lik yüzölçümü ve yaklaşık 4.500.000 nüfusu olan bir ülkedir. Ülke bir bütünü oluşturan üç etnik gruba ev sahipliği yapmaktadır: Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatlar. İngilizce'de ve daha birçok dilde etnik kimlik göz önünde tutulmadan tüm Bosna-Hersek halkına Bosnalı denir. Ancak Türkçe'de tarihten gelen yakınlıktan dolayı Bosnalı denildiğinde Boşnaklar yani Bosnalı Müslümanlar kastedilir. Ayrıca ülkede Bosnalı veya Hersekli olmak da ayrı etnik kimliği vurgulamak için kullanılır. Ülke yönetim açısından iki entiteye yani devletçiğe bölünmüş durumdadır. Bunlar, Bosna-Hersek Federasyonu ve Sırp Cumhuriyeti'dir. Kuzey, batı ve güneyden Hırvatistan; doğudan Sırbistan; yine güneyden Karadağ ile çevrili olup Adriyatik Denizi’ne Neum şehrinin bulunduğu yerde yalnızca 20 km'lik (limanı olmayan) bir kıyısı bulunmaktadır. Ülkenin coğrafyası merkez ve güneyde dağlık, kuzeybatıda tepelik, kuzeydoğuda düzlük bir karakter sergiler. Devletin başkenti ve en büyük şehri Saraybosna, birçok yüksek dağla çevrelenmiştir. Bu coğrafî özelliğinden dolayı şehir kış turizmine elverişlidir ve 1984 Kış Olimpiyatları'na ev sahipliği yapmıştır. Mostar, Bosna-Hersek'te Hersek bölgesinin en büyük şehri ve Bosna-Hersek Federasyonu'na bağlı Hersek-Neretva Kantonu'nun idarî merkezi olan şehir. Neretva Nehri'nin kıyısında yer alan Mostar, Hersek'in başkentidir. 105.000 nufuslu şehir, Bosna-Hersek'teki iç savaş sırasında büyük zarar gördü. Şehre ismini veren ünlü Mostar Köprüsü Hırvatlar tarafından yıkıldı. Savaş sırasında şehrin etnik yapısı değişti. Müslümanlar Mostar'ın doğusunda, Hırvatlar batısında yaşamaya başladı. Sırpların çoğu ise şehirden ayrıldı. Savaştan sonra şehirde zarar gören binalar tamir, tarihi eserler restore edildi. Avrupa Birliği restorasyon çalışmaları için 15 milyon dolar harcadı. Bu arada yıkılan Mostar Köprüsü ABD, Türkiye, Hollanda, İtalya ve Hırvatistan'ın katkılarıyla Yapı Merkezi tarafından temel ,beden duvarları ve zemini güçlendirilen köprü,ER-BU adlı diger bir Türk şirketi tarafından aslına uygun olarak yeniden inşa edildi. 2005 tarihinde eski Mostar şehri, UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine alındı. Kayseri ile, Mimar Sinan'ın Kayseri doğumlu olduğu için, kardeş şehir ilan edilmiştir. "Mostar Köprüsü, Neretva Nehri üzerinde 1557 yılında Mimar Hayruddin tarafından inşata başlanıp 1566 - 1567 yılları arasında tamamlanan köprü, Bosna Savaşı sırasında 9 Kasım 1993'te Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti'nin askerî kanadı Hırvat Savunma Konseyi tarafından yıkıldı. Daha sonra UNESCO'nun desteğiyle ER-BU İnşaat tarafından inşa edilip 23 Temmuz 2004'te yeniden açıldı ve 2005'te UNESCO Dünya Mirasları listesine eklendi (Mostar, Bosna-Hersek Cumhuriyeti)."
Goran Bregović (22 Mart 1950, Saraybosna), Bosnalı Sırp-Hırvat besteci, gitarist ve şarkıcı. 1950 yılında Sırp bir anne ve Hırvat babanın çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. 16 yaşındayken konservatuvardaki klasik keman eğitimini bırakarak Yugoslavya'nın en başarılı gruplarından sayılan Bijelo Dugme, (Beyaz Düğme) adında bir rock grubu kurdu.
|