[go: up one dir, main page]
İçeriğe atla

Monica Lewinsky

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Monica Lewinsky, 2015'te TED Konuşması sırasında
Lewinsky'nin Mayıs 1997 hükümet kimlik fotoğrafı

Monica Samille Lewinsky (d. 23 Temmuz 1973, San Francisco, Kaliforniya), Rus göçmeni Yahudi asıllı Amerikalı bir aktivist, televizyon kişiliği, moda tasarımcısı ve eski Beyaz Saray stajyeri. Başkan Bill Clinton, 1995-1996 yılları arasında Beyaz Saray'da çalışırken Lewinsky ile ilişkisi olduğunu itiraf etti. Bu mesele ve sonuçları (Clinton'ın görevden alınması dâhil) daha sonra Clinton-Lewinsky seks skandalı olarak anılmıştır.

Siyasi skandalın kamuoyuna yansımasının bir sonucu olarak Lewinsky uluslararası ünlü statüsü kazandı. Daha sonra kendi adını taşıyan bir dizi çanta tasarımı, bir diyet planı hakkında reklam sözcüsü olmayı ve bir televizyon kişiliği olarak çalışmayı içeren çeşitli girişimlerde bulundu. 1999'dan sonra kendi adıyla ürettiği el çantası işine girdi ancak 2005 yılında bu işi bıraktı. Lewinsky daha sonra Londra'da psikoloji alanında yüksek lisans yapma amacıyla kamuoyunun dikkatini çekmeye karar verdi.

2006 yılında Londra Ekonomi Okulunda yüksek lisansını tamamlayan Lewinsky'nin başkanla olan ilişkisi, skandalın patlamasından sonra Monica Lewinsky ve ailesinin katkılarıyla Andrew Morton'un yazdığı "Monica'nın Hikâyesi" adlı kitapta anlatılmıştır.

2014 yılında siber zorbalığa karşı konuşan bir sosyal aktivist olarak kamuoyunun karşısına çıktı.

Hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lewinsky, San Francisco, California'da doğdu ve Los Angeles'ın Westside Brentwood bölgesinde ve Beverly Hills'de Güney Kaliforniya'da varlıklı bir ailede büyüdü.[1][2] Babası bir onkolog olan Bernard Lewinsky, Nazi Almanyası'ndan kaçıp 14 yaşındayken El Salvador'a ve oradan da Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınan Alman Yahudilerinin oğludur.[3] Marcia Kay Vilensky ismiyle doğan annesi, Marcia Lewis adını kullanan bir yazar ve Bewerly Hills'te yaşayan varlıklı bir ailenin kızıdır. 1996'da tek kitabı olan dedikodu biyografisini, Üç Tenörün Özel Hayatı'nı yazdı. Lewinsky skandalı sırasında basın Lewis'in opera yıldızı Plácido Domingo ile ilişkisi olduğuna dair kanıtlanmamış "ipuçlarını" kızının Clinton ile olan cinsel ilişkisiyle karşılaştırdı.[4][5][6][7] Monica'nın anne tarafından büyükbabası Samuel M. Vilensky Litvanyalı bir Yahudiydi ve Monica'nın anneannesi Bronia Poleshuk, Çin'in Tianjin kentindeki İmtiyaz Sahibi Rus Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.[8][9][10] Monica'nın ebeveynlerinin 1987 ve 1988'de ayrılması ve boşanması onun üzerinde önemli bir etkiye sahipti.[11] Babası daha sonra şu anki karısı Barbara ile evlendi; annesi ise daha sonra bir medya yöneticisi ve Başkan Jimmy Carter başkanlığındaki Amerika Sesi'nin eski yöneticisi olan R. Peter Straus ile evlendi.[12]

Lewinsky, lise mezuniyetinin ardından iki yıllık bir devlet üniversitesi olan Santa Monica Koleji'ne gitti ve Beverly Hills Lisesi'nde drama bölümünde ve bir kravat dükkanında çalıştı. 1992'de, evli eski lise drama eğitmeni Andy Bleiler ile beş yıllık bir ilişki başlattığı iddia ediliyor.[13] 1993'te Portland, Oregon'daki Lewis & Clark Koleji'ne kaydoldu ve 1995'te psikoloji alanında lisans derecesi ile mezun oldu.

Lewinsky, bir aile bağlantısının yardımıyla, Beyaz Saray Genel Sekreteri Leon Panetta'nın ofisinde bir yaz boyunca Beyaz Saray'da maaş almadan staj yaptı. Lewinsky, Washington, DC'ye taşındı ve Temmuz 1995'te göreve başladı. Aralık 1995'te Beyaz Saray Yasama İşleri Bürosunda maaşlı bir göreve geçti.

Seks skandalı

[değiştir | kaynağı değiştir]
CLinton, Lewinsky ile Şubat 1997'de

Lewinsky, Kasım 1995 ile Mart 1997 arasında Oval Ofis'te Başkan Bill Clinton ile dokuz cinsel ilişki yaşadığını belirtti. Onun ifadesine göre, bunlar oral ve diğer cinsel eylemleri içeriyordu, ancak tam cinsel ilişki değildi.[14]

Clinton, daha önce Arkansas Valisi olarak görev yaptığı dönemde cinsel taciz iddialarıyla karşı karşıya kalmıştı. Eski Arkansas eyalet çalışanı Paula Jones, kendisine cinsel tacizde bulunduğunu iddia ederek aleyhine hukuk davası açtı. Lewinsky'nin adı Jones'un davasının keşif aşamasında, Jones'un avukatlarının Clinton tarafından diğer hükûmet çalışanlarıyla uygunsuz cinsel ilişkiler içeren bir davranış modeli göstermeye çalıştıkları sırada ortaya çıktı.[15]

Nisan 1996'da, Lewinsky'nin amirleri onu Beyaz Saray'dan Pentagon'a transfer ettiler çünkü Clinton'un etrafında çok fazla zaman geçirdiğini düşünüyorlardı. Pentagon'da baş Pentagon sözcüsü Kenneth Bacon'un asistanı olarak çalıştı. Lewinsky, meslektaşı Linda Tripp'e Clinton ile olan ilişkisinden bahsetti ve Tripp, Eylül 1997'den itibaren telefon görüşmelerini gizlice kaydetmeye başladı. Lewinsky, Aralık 1997'de Pentagon'dan ayrıldı.[16] Lewinsky, Ocak 1998'de Paula Jones davasında Clinton ile herhangi bir fiziksel ilişkiyi reddeden bir beyan sundu ve Tripp'i bu durumda yemin altında yatmaya ikna etmeye çalıştı. Tripp kasetleri Bağımsız Danışman Kenneth Starr'a vererek Whitewater tartışmasıyla ilgili devam eden soruşturmasına katkıda bulundu. Tripp, kaydedilen konuşmaları ajan Lucianne Goldberg'e bildirdi. Ayrıca Lewinsky'yi, Clinton'ın ilişkileri sırasında kendisine verdiği hediyeleri saklamaya ve Clinton'un menisi ile lekelenmiş mavi elbisesini temizlememeye ikna etti. Yemin altında olan Clinton, Lewinsky ile "cinsel ilişki" yaşadığını reddetti.[17]

Clinton-Lewinsky ilişkisi haberleri Ocak 1998'de koptu. 26 Ocak 1998'de Clinton, ulusal düzeyde televizyonda yayınlanan bir Beyaz Saray haber konferansında "Bayan Lewinsky ile cinsel ilişkim olmadı" dedi. Konu anında haber medyasını meşgul etti ve Lewinsky sonraki haftaları annesinin Watergate kompleksindeki evinde halkın dikkatinden saklanarak geçirdi. Lewinsky'nin eski lise drama eğitmeni Andy Bleiler ile olan ilişkisine dair haberler de gün ışığına çıktı ve Lewinsky'nin Beyaz'da olduğu sırada kendisi ve karısına gönderdiği çeşitli hatıra eşyalarını, fotoğrafları ve belgeleri Starr'a verdi.

Clinton ayrıca, "Cinsel bir ilişki, uygunsuz bir cinsel ilişki veya başka herhangi bir uygunsuz ilişkim yoktur" demişti.[18] Starr, Lewinsky'den Clinton'un menisinin lekeli olduğu mavi bir elbise ve Başkan'ın vajinasına bir puro soktuğuna dair ifadesini aldı. Clinton, "Bayan Lewinsky ile uygun olmayan bir ilişkim oldu" dedi ancak, Clinton'a göre, oral seksin yasal tanımının kendi başına "seks" olarak kapsanmaması nedeniyle yalancı şahitlik yapmayı reddetti.[19] Clinton, kendisi tarafından değil, kendisine bazı eylemlerin yapıldığını ve bu nedenle cinsel ilişkiye girmediğini iddia etti. Lewinsky'nin Starr Komisyonu'na verdiği ifade, Clinton'un karşılaşmalarında tamamen pasif olduğu iddiasıyla çelişiyordu.[20]

Clinton ve Lewinsky büyük bir jüri önüne çağrıldı; kapalı devre televizyon aracılığıyla şahsen ifade verdi. İfadesi karşılığında Bağımsız Avukat Bürosu tarafından hakkında işlem yapılmaması için dokunulmazlık verildi.[21]

Skandaldan sonraki hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Lewinsky 2014 International Documentary Association Ödüllerinde

Bu ilişki, Lewinsky'nin politik bir fırtınanın odağı haline gelmesiyle popüler kültür şöhretine yol açtı. Dokunulmazlık anlaşması, kamuoyunda konuşabileceklerini kısıtladı, ancak Andrew Morton ile Clinton meselesini de içeren biyografisi Monica's Story'nin yazısında işbirliği yapabildi. Kitap, Mart 1999'da yayınlandı; ayrıca Time dergisinde kapak haberi olarak alıntılanmıştır.[22] 3 Mart 1999'da Barbara Walters, Lewinsky ile ABC'nin 20/20 hakkında röportaj yaptı. Program, ABC'nin bir haber programı rekoru olduğunu söylediği 70 milyon Amerikalı tarafından izlendi.[23] Lewinsky, kitaba katılımından yaklaşık 500.000 dolar ve Walters röportajına uluslararası haklardan 1 milyon dolar daha kazandı, ancak yine de yüksek yasal faturalar ve geçim maliyetleri ile kuşatılmıştı.

2000 yılının başında Lewinsky, diyet şirketi Jenny Craig, Inc. için televizyon reklamlarında görünmeye başladı.[24] Lewinsky'nin altı ayda 40 veya daha fazla kilo vermesini gerektiren 1 milyon dolarlık ciro anlaşması yaparak o sırada önemli bir tanıtım kazandı. Lewinsky, özel hayatına dönme arzusuna rağmen, yasal ücretleri ödemek için paraya ihtiyacı olduğunu ve ürüne inandığını söyledi. Bir Jenny Craig sözcüsü Lewinsky hakkında şunları söyledi: "Telaşlı bir yaşam tarzına sahip, günümüzün yoğun ve aktif bir kadınını temsil ediyor. Ve uzun süredir kilo sorunları ve kilo mücadeleleri yaşıyor. Bu, Amerika'daki birçok kadını temsil ediyor." Lewinsky'nin rol model olarak seçilmesi Jenny Craig için tartışmalıydı ve[25] Şirket Şubat 2000'de Lewinsky reklamlarını yayınlamayı bıraktı, kampanyasını Nisan 2000'de tamamladı ve reklam katılımından dolayı sözleşmesinde ki 1 milyon dolardan yalnızca 300.000 doları ona ödedi.

Ayrıca 2000 yılının başında Lewinsky New York'a taşındı, West Village'da yaşadı ve Manhattan sosyal sahnesinde birinci sınıf konuk oldu. Lewinsky, 2000 yılında, Birleşik Krallık'ta, Monica's Postcards adlı şovda Channel 5 için muhabir olarak çalıştı ve çeşitli konumlardan ABD kültürü ve trendleri hakkında haber yaptı.[26][27]

Mart 2002'de, artık dokunulmazlık anlaşmasının şartlarına bağlı olmayan Lewinsky, America Undercover serisinin bir parçası olan HBO özel programı "Monica in Black and White" da göründü. İçinde bir stüdyodaki izleyicilerin hayatı ve Clinton meselesi hakkındaki sorularını yanıtladı.[28]

Lewinsky, 2003 yılında Fox Television Network'te televizyonda flört programı Bay Personality'de sunuculuk yaptı, burada maskelerle gizlenmiş erkekleri seçen genç kadın yarışmacılara tavsiyelerde bulundu.[29] Bazı Amerikalılar, Lewinsky'nin kötü şöhretinden yararlanmasını protesto etmek için şovdaki reklamcıları boykot etmeye çalıştı.[30] Yine de, gösteri çok yüksek reytinglere ulaştı ve Alessandra Stanley, The New York Times'da şunları yazdı: "Yıllarca, el çantaları ve diğer kendi kendine pazarlama planları tasarlayarak şöhretinden para kazanmaya çalıştıktan sonra, Bayan Lewinsky sonunda televizyon için uygun bir iş buldu. Bununla birlikte, reyting oranları birbirini takip eden her hafta aşağıya doğru düştü ve çalışmasını tamamladıktan sonra, yeniden görünmedi.

Lewinsky, Clinton'ın otobiyografisinin ardından 2004 yılında, İngiliz tabloid Daily Mail ile yaptığı röportajda şunları söyledi:[31]

Kitapla bunu düzeltebilirdi, ama yapmadı. O bir tarih revizyonistidir. Yalan söyledi. ... ilişkimiz hakkında ayrıntıya girmesini gerçekten beklemiyordum. ... Ama olsaydı ve bunu dürüstçe yapmış olsaydı, aldırmazdım. ... Ancak en azından Başkanlığı korumaya çalışırken yaptığı yanlış açıklamaları düzeltmesini bekledim. Bunun yerine, her şeyi oraya koymuşum gibi bundan bahsetti. Ben büfeydim ve o tatlıya karşı koyamadı. ... Bu, başladığı andan itibaren her düzeyde karşılıklı, karşılıklı bir ilişkiydi. ... karakterime tamamen hakaret etmesi gerektiğini kabul etmiyorum.

2005 yılına gelindiğinde Lewinsky, ABD'de hem profesyonel hem de kişisel yaşamını zorlaştıran spot ışıklarından kaçamayacağını fark etti. Çanta serisini satmayı bıraktı ve London School of Economics'te sosyal psikoloji okumak için Londra'ya taşındı. Lewinsky, Aralık 2006'da Master of Science derecesi ile mezun oldu.

Lewinsky, Clinton skandalları üzerine derinlemesine bir çalışma yazan akademisyen Ken Gormley ile 2009 yılında yazışarak, Clinton'ın kendisiyle olan ilişkisi hakkında ayrıntılı ve spesifik sorular sorulduğunda yeminli yalan söylediğini iddia etti. 2013 yılında, Bleiler'ın Starr'a teslim ettiği Lewinsky ile ilgili eşyalar, Bleiler'ın onlara sahip olan eski karısı tarafından açık artırmaya çıkarıldı.

Lewinsky, kamuoyunun gözünden kaçtığı on yıl boyunca Londra, Los Angeles, New York ve Portland'da yaşadı, ancak kötü şöhreti nedeniyle röportaj yaptığı kar amacı gütmeyen kuruluşlar için iletişim ve pazarlama işlerinde iş bulmakta zorlandı.

Halkın karşısına yeniden çıkışı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lewinsky, Mayıs 2014'te Vanity Fair dergisi için "Utanç ve Hayatta Kalma" başlıklı bir makale yazdı ve burada hayatını ve skandalı tartıştı. İlişkinin karşılıklı olduğunu savunmaya devam etti ve Clinton ondan yararlanırken bunun rızaya dayalı bir ilişki olduğunu yazdı. Şöyle ekledi: "Ben, Başkan Clinton ile aramda olanlardan çok pişmanım. Tekrar söyleyeyim: Derinden pişmanlık duyuyorum." Lewinsky, Eylül 2018'de Kudüs'te bir konferansta konuştu. Konuşmasının ardından ev sahibi gazeteci Yonit Levi ile soru-cevap seansına katıldı. Levi'nin sorduğu ilk soru, Lewinsky'nin Clinton'ın kendisine özel bir özür borçlu olduğunu düşünüp düşünmediğiydi. Lewinsky soruyu yanıtlamayı reddetti ve sahneyi terk etti. Daha sonra, sorunun Levi ile etkinlik öncesi bir toplantıda sorulduğunu tweetledi ve Lewinsky ona böyle bir sorunun yasak olduğunu söyledi.

2019'da John Oliver ile HBO şovunda Geçen Hafta Tonight ile John Oliver ile röportaj yaptı ve burada halka açık utanç sorununu çözmenin önemini ve sosyal medya o sırada mevcut olsaydı durumunun nasıl farklı olabileceğini tartıştılar. Skandal 1990'ların sonunda patlak vermişti.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Morton, Andrew R. (1999). Monica's Story. New York: St. Martin's Press. s. 357. ISBN 0-312-97362-4. 
  2. ^ Aiken, Jonathan (6 Ağustos 1998). "Who Is Monica Lewinsky?". CNN. 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  3. ^ Pooley, Eric (23 Şubat 1998). "Monica's World". Time. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  4. ^ Leen, Jeff (4 Şubat 1998). "Role Puts Spotlight on Lewinsky's Mother". The Washington Post. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  5. ^ Cooper, Richard T.; La Ganga, Maria; Nelson, Jack (April 2, 1998). "Monica's Mom, the Reluctant Starr Witness". Los Angeles Times. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  6. ^ Kelly, Keith J. (January 24, 1998). "Mom's Tenor Tale Teased Us". New York Daily News. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  7. ^ Kamiya, Gary (23 Ocak 1998). "Mommy Leerest". Salon. 6 Aralık 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Monica's Mom Defended". Daily News. New York. 9 Ağustos 1998. 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  9. ^ Italiano, Laura (3 Ekim 1998). "Monica's mother's breakdown revealed". New York Post. 10 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Monica's Mom, the Reluctant Starr Witness". Los Angeles Times. 2 Nisan 1998. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  11. ^ Green, Michelle (9 Şubat 1998). "Scandal at 1600". People. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  12. ^ "Lewinsky's mother to wed media executive". CNN. 2 Şubat 1998. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  13. ^ Clairborne, William (28 Ocak 1998). "Lewinsky's Former Teacher Discloses Affair". The Washington Post. s. A22. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  14. ^ "Lewinsky and the first lady". USA Today. Associated Press. March 19, 2008. April 12, 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: January 19, 2010. 
  15. ^ "Paula Jones' lawyers want Lewinsky evidence". Gettysburg Times. Associated Press. 1 Nisan 1998. s. A3. 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  16. ^ "Keeping Score In the Lewinsky Matter". CNN. 31 Ocak 1998. 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  17. ^ Starr Report: Nature of President Clinton's Relationship with Monica Lewinsky 3 Aralık 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved December 18, 2006.
  18. ^ Hibbitts, Bernard (21 Eylül 1998). "Videotaped Testimony of William Jefferson Clinton Before the Grand Jury Empaneled for Independent Counsel Kenneth Starr August 17, 1998". JURIST: The Law Professors' Network. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2013. 
  19. ^ "Perjury about sexual relations from the Paula Jones deposition" 10 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Steve Kangas. Retrieved February 12, 2006
  20. ^ Bennet, James; Abramson, Jill (20 Eylül 1998). "The Testing of a President: The Overview; Lawyers Say Tape of Clinton Shows Regret and Anger". The New York Times. March 6, 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ Blitzer, Wolf; Franken, Bob (July 28, 1998). "Lewinsky Strikes Far-Reaching Immunity Deal". CNN. January 21, 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: March 9, 2013. 
  22. ^ Kakutani, Michiko (March 5, 1999). "'Monica's Story': Tawdry and Tiresome". The New York Times. January 9, 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  23. ^ Cloud, John (March 8, 1999). "Monica's makeover". CNN. 31 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ Hays, Constance L. (28 Aralık 1999). "Monica Lewinsky Meets Jenny Craig, and a Spokeswoman Is Born". The New York Times. March 8, 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ "Lewinsky trimmed from slimming ads". BBC News. April 13, 2000. January 22, 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; nymag-profile isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  27. ^ "Now Monica shows off her 'Postcards' on UK TV". Independent Online. Associated Press/South African Press Association. 24 Eylül 2000. 17 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ James, Caryn (March 3, 2002). "Telling Her Own Story, Selling Her New Self". The New York Times. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ "Where Are They Now: The Clinton Impeachment: Monica Lewinsky". Time. January 9, 2009. June 17, 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010. 
  30. ^ Carter, Bill (April 23, 2003). "'Mr. Personality,' featuring Monica Lewinsky, draws the young audience of advertisers' dreams". The New York Times. March 7, 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  31. ^ "Lewinsky: Clinton lies about relationship in his new book". USA Today. Associated Press. June 25, 2006. 1 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2006. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Monica Lewinsky ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Monica_Lewinsky&oldid=32964296" sayfasından alınmıştır