Meleagros
Meleager (Yunanca 'Meleagros'), Yunan mitolojisinde Aetolia'nın Kalydonya şehrinde saygı duyulan bir kahramandır. Homeros tarafındanda işlenmiş destansı hikâyede, Kalydonya Yaban Domuzu Avının ev sahibi olarak ünlenmiştir.[1] Meleager'ın ayrıca Argonotlardan biri olduğu da söylenir.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Meleager, Althaea ve şarap tüccarı Kral Oeneus'un ya da bazılarına göre tanrı Ares'in oğlu olan bir Kalydonya prensidir.[2][3] Deianeira, Toxeus, Clymenus, Periphas, Agelaus (veya Ageleus ), Thyreus (veya Phereus veya Pheres ), Gorge, Eurymede ve Melanippe'nin kardeşiydi.[4][5]
Meleager, Atalanta ile Parthenopeus'un babası olmuştur; ancak İdas ve Marpessa'nın kızı Kleopatra ile evlidir.[6] Kleopatra ile Polydora isimli bir kızları olmuştur. Polydara, onu Truva Savaşı'na gitmek için düğün yatağında bırakan Protesilaus ile evlenmiştir.
Mitoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Kalydonya yaban domuzu avı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Meleager doğduğunda, Moirai (Kader Tanrıçaları) aile ocağında ateşe bir odun parçası atılana kadar yaşayacağını kehanet etmişlerdir. Onlara kulak misafiri olan Althaea hemen ocağı söndürür ve odun parçasını saklar.[7]
Oeneus, tören esnasında diğer tanrıları onurlandırıp Artemis'i onurlandırmayı unuttuğu için; Artemis Kalydonya'ya dehşete düşüren bir domuz göndermiştir ve Oeneus, oğlu Meleager'ı Yunanistan'ın her yerinden kahramanları toplaması için göndermiştir.[8] İhtiyacı olan kahramanlara ek olarak, sevdiği vahşi bir avcı olan Atalanta'yı da çağırır.[9] Avla ilgili bir başka hikâyeye göre, kentaur olan Hylaeus ve Rhaecus, Atalanta'ya tecavüz etmeye çalışır ve Meleager onları öldürür. Av esnasında ise Atalanta domuzu yaralayan ilk kişi olur ve Meleager da domuzu öldürür. Domuzun kanını ilk akıtan kişi Atalanta olduğu için, Meleager değerli deriyi ona verir.
Meleager'ın amcaları Toxeus "okçu"[10] ve Plexippus, ödülün bir kadına verilmesine öfkelenirler. Meleager devam eden tartışma yüzünden onları öldürür. Ayrıca Atalanta'ya hakaret ettikleri için İphikles ve Eurypylus'u da öldürür.
Althaea, Meleager'ın erkek kardeşini ve oğullarından birini öldürdüğünü öğrendiğinde, Kader tanrıçalarından çaldığı odun parçasını (Kader tanrıçalarının bir zamanlar ateşe atıldığında Meleager'ı öldüreceğini tahmin ettiği) ateşe atar, böylece kehaneti yerine getirir ve kendi oğlu Meleager'ı öldürür. Meleager'in ölümünün yasını tutan kadınlar beç tavuğuna (meleagrid) dönüşür.
Ölümünden Sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Yeraltı dünyasında Kerberos'tan sonra Herakles'ten kaçmayan tek gölge onunkidir. Bacchylides'in Ode V'inde Meleager hâlâ parlak zırhının içindedir, Bacchylides'in anlatımına göre o kadar ürkütücüdür ki, Herakles kendini savunmak için yayına uzanır. Meleager kızkardeşi Deianira'nın hala evlenmediğini[11] ve Herakles'ten kızı kendine eş olarak almasını istediğinde Herakles gözyaşlarına boğulur;[12] burada Bacchylides, yeraltı dünyasındaki Herakles'in bunun yanlış bir eş seçimi olduğunu belirtmeden hikâyeyi yarım bırakır. (Deianeira, Herakles'in ölümüne sebep olan kadındır.)
Etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Romalılar arasında, Meleager'in liderliğinde Kalydonya avı için bir araya getirilen kahramanlar, lahitlerin üstündeki frizlerde çarpıcı nü temalarla işlenmiştir.
Meleager'ın hikâyesi İskandinav Norna-Gests þáttr ile benzerlikler taşır.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Meleager in art
-
Giulio Romano'dan sonra Meleager et Atalanta -
Meleager Heykeli örnek alınarak Skopas'la -
Meleager lahit -
Meleager ve Atalanta (17. yüzyıl) Jacob Jordaens -
Volterra, İtalya. Etrüsk sinerary semaver; Maleager Avı, Volterra. Brooklyn Müzesi Arşivleri, Goodyear Arşiv Koleksiyonu -
Meleager, Scopas'ın etkisi. Brooklyn Müzesi Arşivleri, Goodyear Arşiv Koleksiyonu -
Meleager ve Atalanta Calydonian Domuzu Avlamak İçin Yola Çıkıyor, duvar halısı, Walters Sanat Müzesi -
Meleager plakası -
Meleager plakası (detay) -
Çağdaşları tarafından L'Antico olarak bilinen Pier Jacopo Alari Bonacolsi'nin Meleager'ın Rönesans heykeli. V&A Müzesi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Homer, Iliad IX, 529-99.
- ^ Hyginus. Fabulae 14.3, 171 28 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 1.8.2
- ^ Antoninus Liberalis, Metamorphoses 2
- ^ Hesiod, Ehoiai fr. 98 8 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. as cited in Berlin Papyri, No. 9777
- ^ Kerenyi 1959: Genealogical table F, p. 372.
- ^ Hyginus, Fabula 171; pseudo-Apollodorus, Bibliotheke 1.8.2.
- ^ pseudo-Apollodorus, Bibliotheke 1.8.2.
- ^ Euripides, Frg. 520, noted by Karl Kerenyi, The Heroes of the Greeks, 1959:119 note 673.
- ^ There were two further brothers, Thyreus, the "porter", and Klymenos, the "famous"—though Meleager is by far the most renowned of the four—and two sisters, Gorge and Deianira (Kerenyi 1959:199 and Genealogical table G, p. 375).
- ^ O or perhaps his half-sister, if Dionysus is the real father of Deianira, as pseudo-Apollodorus, Bibliotheke 1.8.1, would have it; Oineos himself, "to judge by his name a double of the wine-god", Kerenyi observes (Kerenyi 1959:199).
- ^ Scholia on Iliad 21.194, noted by Kerenyi 1959:180 note 103.
