Jizi
Jizi | |
---|---|
Hüküm süresi | MÖ 2213-2184 |
Önce gelen | Dangun |
Jizi (Çince: 箕子; pinyin: Jīzǐ; Korece: 기자, romanize: Gija), Gojoseon'u yönettiği söylenen Çin kökenli efsanevî bir hükümdardır. Saltanatı, MÖ 2233'ten MÖ 2184'e kadar sürmüştür.
Shujing ve Bambu Yıllıkları gibi erken dönem Çin belgeleri, Jizi'yi Shang Hanedanı'nın son hükümdara karşı çıktığı için cezalandırılan erdemli bir akrabası olarak tanımladı. Shang, MÖ 1040'larda Zhou tarafından devrildikten sonra, iddiaya göre ilk Zhou hükümdarı Wu'ya siyasi tavsiyelerde bulundu. Han Hanedanı'ndan itibaren Çin metinleri, Kral Wu'nun Jizi'yi Chaoxian'ın hükümdarı olarak ilan ettiğini iddia etti. Han Kitabı'na göre Jizi, tarımı, ipekçiliği ve Çin uygarlığının diğer birçok yönünü Kore'ye getirdi.
Jizi, altıncı yüzyıl Goguryeo'da bir devlet kültünün nesnesi olmuş olabilir ve 1102'de Goryeo'da kendisi için bir türbe inşa edildi. Ancak Jizi'den bahseden ilk Korece metin Samguk Sagi idi. 13. yüzyılın sonlarından başlayarak Gija Kore tarihine tamamen entegre oldu ve Gojoseon'da Dangun'un soyundan gelenlerin halefi olarak tanımlandı. Neokonfüçyüsçülüğün 14. yüzyılda Kore'de yayılmasının ardından, Joseon Hanedanlığı'nın bilginleri Gija'yı Kore medeniyetini Çin ile aynı düzeye çıkaran bir kültür kahramanı olarak tanıttılar ve Gija Kore kültürel kimliğinin ayrılmaz bir parçası oldu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Chen, Puqing 陈蒲清 (2003), "Lun Jizi de 'zi' bu shi juewei 论箕子的"子"不是爵位 [The character 'zi' in Jizi is not a nobility title]", Hunan shifan daxue shehui kexue xuebao 湖南师范大学社会科学学报 [Journal of Social Science of Hunan Normal University], 32 (2), ss. 92–93.
- Ch'oe, Yŏng-ho; Lee, Peter H.; de Bary, William Theodore (2000), Sources of Korean Tradition, Volume II: From the Sixteenth to the Twentieth Century, New York: Columbia University Press, ISBN 0-231-10567-3.
- Imanishi Ryū 今西龍 (1970), Kishi Chōsen densetsu kō 箕子朝鮮伝説考 [On the legend of Gija Joseon (Jizi Chaoxian)], in Chōsen koshi no kenkyū 朝鮮古史の研究 [Research in ancient Korean history], pp. 131–173.
- Kim, Sun Joo (2007), Marginality and subversion in Korea: the Hong Kyŏngnae rebellion of 1812, Seattle: University of Washington Press.
- Kuwano Eiji 桑野栄治 (1959), "Richō shoki no shiten wo tōshite mita Dankun saishi" 李朝初期の祀典を通してみた檀君祭祀 [The worship of Dangun as seen through the state sacrifices of the early Joseon period], Chōsen Gakuhō 朝鮮学報 [Journal of the Academic Association of Koreanology in Japan], Vol. 14, pp. 57–101.
- Sassa Mitsuaki 佐々充昭 (2000), "Dankun nashonarizumu no keisei" 檀君ナショナリズムの形成 [The Formation of Dangun nationalism]. Chōsen Gakuhō 朝鮮学報 [Journal of the Academic Association of Koreanology in Japan], Vol. 174: 61–107.
- Pai, Hyung Il (2000), Constructing "Korean" Origins: A Critical Review of Archaeology, Historiography, and Racial Myth in Korean State-Formation Theories, Cambridge, Massachusetts: Harvard University Asia Center, ISBN 0-674-00244-X, 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 19 Kasım 2021.
- Pak, Kwangnyong (1986), "Kija Chosŏn e taehan insik ŭi pyŏnch'ŏn: Koryŏ put'ŏ Hanmal kkaji ŭi sasŏ rŭl chungsim ŭro [Changes in the knowledge of Gija Joseon: focusing on historical books from Goryeo to the late Joseon period]", Han'guk Saron 韓國史論, cilt 6, ss. 276–92.
- Schmid, Andre (1997), "Rediscovering Manchuria: Sin Ch'aeho and the Politics of Territorial History in Korea", Journal of Asian Studies, 56 (1), ss. 26-46, doi:10.2307/2646342, JSTOR 2646342.
- Shim, Jae-hoon (2002), "A New Understanding of Kija Chosŏn as a Historical Anachronism", Journal of Asian Studies, 62 (2), ss. 271-305, doi:10.2307/4126600, JSTOR 4126600.
- Sima Zhen 司馬貞. Shiji suoyin 史記索隱: 中山國 鮮虞, 鮮于氏 姬姓 : Zhongshan Seon Woo clan are Kei Ji (surname) like Zhou Dynasty royal.
Jizi
| ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Dangun |
Gojoseon kralı c. MÖ 2233 – MÖ 2184 |
Sonra gelen: bilinmiyor |