Jaakko Hintikka

Jaakko Hintikka
Jaakko Hintikka
Doğumu	Jaakko Kaarlo Juhani Hintikka; 12 Ocak 1929; Helsingin maalaiskunta, Finlandiya
Ölümü	12 Ağustos 2015 (86 yaşında); Porvoo, Finlandiya;
Milliyeti	Fin
Alma mater	University of Helsinki (Ph.D., 1953)
Ödüller	Library of Living Philosophers (2006); Rolf Schock Prize (2006)
Çağı	20. yüzyıl felsefesi
Bölgesi	Batı felsefesi
Okulu	Analitik felsefe
Kurumu	Stanford Üniversitesi; Boston Üniversitesi
Tez	Distributive Normal Forms in the Calculus of Predicates (1953)
Doktora; danışmanı	Georg Henrik von Wright
İlgi alanları	Felsefe; Mantık
Önemli fikirleri	Epistemik mantık; Oyun semantiği;

Kaarlo Jaakko Juhani Hintikka (12 Ocak 1929 - 12 Ağustos 2015), Fin filozof ve mantıkçıdır.

Yaşamı ve kariyeri

Hintikka, Helsingin maalaiskunta'da (günümüzde Vantaa) doğdu.

1953'te, Predicate of Predicates'de Distributive Normal Forms in the Calculus adlı teziyle Helsinki Üniversitesinden doktorasını aldı. Georg Henrik von Wright'ın öğrencisiydi.

Hintikka, Harvard Üniversitesinde (1956-1969) "Junior Fellow" idi ve 1990'dan ölümüne kadar Helsinki Üniversitesi, Finlandiya Akademisi, Stanford Üniversitesi, Florida Eyalet Üniversitesi ve son olarak Boston Üniversitesinde çeşitli profesörlük görevlerinde bulundu.^[1] 30'dan fazla kitabın ve 300'den fazla bilimsel makalenin yazarı veya ortak yazarıydı, Hintikka matematiksel mantık, felsefi mantık, matematik felsefesi, epistemoloji, dil felsefesi ve bilim felsefesinde katkıda bulundu. Çalışmaları dokuzdan fazla dilde yayımlandı.

Hintikka, 1962'den 2002'ye kadar akademik Synthese dergisinin editörlüğünü yaptı ve 10'dan fazla dergide danışman editörlük yaptı. Fédération Internationale des Sociétés de Philosophie'nin ilk başkan yardımcısı, Institut International de Philosophie'nin (1993–1996) Başkan Yardımcısı ve Amerikan Felsefe Derneği, Uluslararası Tarih ve Felsefe Birliği'nin bir üyesiydi. Bilim Fakültesi, Sembolik Mantık Derneği ve Bilim Felsefesi Derneği yönetim kurulu üyesiydi. 2005 yılında, "kipsel kavramların, özellikle de bilgi ve inanç kavramlarının mantıksal analizine yaptığı öncü katkılardan dolayı" mantık ve felsefe alanında Rolf Schock Ödülü'nü kazandı. 1985'te Florida Felsefe Derneği'nin başkanıydı.

Norveç Bilim ve Edebiyat Akademisi üyesiydi.^[2] 26 Mayıs 2000'de Hintikka, İsveç Uppsala Üniversitesi Tarih ve Felsefe Fakültesi'nden fahri doktora aldı.^[3]

Felsefi çalışmaları

Hintikka, formel epistemik mantığın ve mantık için oyun semantiğinin kurucusu olarak kabul edilir. Kariyerinin başlarında, esas olarak Saul Kripke'nin çerçeve semantiğine benzeyen bir kipsel mantık semantiği tasarladı ve Evert Willem Beth'ten bağımsız olarak artık yaygın olarak öğretilen semantik tabloyu keşfetti. Daha sonra, ağırlıklı olarak oyun semantiği ve "dallanan niceleyicileri" ile bilinen bağımsızlık dostu mantık üzerinde çalıştı ve niceleyiciler hakkındaki sezgilerimize geleneksel birinci dereceden mantıktan daha iyi adalet sağladığına inandı. Aristoteles, Immanuel Kant, Ludwig Wittgenstein ve Charles Sanders Peirce üzerinde önemli tefsir çalışmaları yaptı. Hintikka'nın çalışmaları, Franz Brentano ve Peirce tarafından kurulan, Gottlob Frege ve Bertrand Russell tarafından geliştirilen ve Rudolf Carnap, Willard Van Orman Quine ve Hintikka'nın öğretmeni Georg Henrik von Wright tarafından sürdürülen felsefedeki analitik eğilimin bir devamı olarak görülebilir. Örneğin, 1998'de, Russell'ın 1903'te The Principles of Mathematics ile yaptığına benzer bir keşif duruşu sergileyen The Principles of Mathematics Revisited'ı yazdı.

Seçilmiş kitapları

Bibliyografya için bkz. Auxier ve Hahn (2006).

1962. Knowledge and Belief – An Introduction to the Logic of the Two Notions ISBN 1-904987-08-7
1969. Models for Modalities: Selected Essays ISBN 978-90-277-0598-3
1975. The intentions of intentionality and other new models for modalities ISBN 978-90-277-0634-8
1976. The semantics of questions and the questions of semantics: case studies in the interrelations of logic, semantics, and syntax ISBN 978-95-1950-535-0
1989. The Logic of Epistemology and the Epistemology of Logic ISBN 0-7923-0040-8
1996. Ludwig Wittgenstein: Half-Truths and One-and-a-Half-Truths ISBN 0-7923-4091-4
1996. Lingua Universalis vs Calculus Ratiocinator ISBN 0-7923-4246-1
1996. The Principles of Mathematics Revisited ISBN 0-521-62498-3
1998. Paradigms for Language Theory and Other Essays ISBN 0-7923-4780-3
1998. Language, Truth and Logic in Mathematics ISBN 0-7923-4766-8
1999. Inquiry as Inquiry: A Logic of Scientific Discovery ISBN 0-7923-5477-X
2004. Analyses of Aristotle ISBN 1-4020-2040-6
2007. Socratic Epistemology: Explorations of Knowledge-Seeking by Questioning ISBN 978-0-521-61651-5

Ayrıca bakınız

Alfred Tarski

Kaynakça

^ "Professor Jaakko Hintikka (1929-2015)". Boston University Philosophy Department. Boston University. 13 Ağustos 2015. 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2015.
^ "Gruppe 3: Idéfag" (Norveççe). Norwegian Academy of Science and Letters. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
^ "Honorary doctorates - Uppsala University, Sweden". www.uu.se. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018.

İleri okumalar

Auxier, R.E., & Hahn, L. (eds.) 2006. The Philosophy of Jaakko Hintikka (The Library of Living Philosophers). Open Court. Includes a complete bibliography of Hintikka's publications. ISBN 0-8126-9462-7
Bogdan, Radu (ed.) 1987. Jaakko Hintikka. Kluwer Academic Publishers. ISBN 90-277-2402-4
Kolak, Daniel 2001. On Hintikka. Wadsworth. ISBN 0-534-58389-X
Kolak, Daniel & Symons, John (eds.) 2004. Quantifiers, Questions and Quantum Physics: Essays on the Philosophy of Jaakko Hintikka. Springer. ISBN 1-4020-3210-2978-951-51-7884-8

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Jaakko Hintikka ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Jaakko Hintikka's personal website 6 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Philosopher Jaakko Hintikka reveals love affair between his wife and JFK. 6 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Helsinki Times.
Jaakko Hintikka in 375 humanists – 20 May 2015. 29 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Faculty of Arts, University of Helsinki.

[1] "Professor Jaakko Hintikka (1929-2015)". Boston University Philosophy Department. Boston University. 13 Ağustos 2015. 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2015.

[2] "Gruppe 3: Idéfag" (Norveççe). Norwegian Academy of Science and Letters. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.

[3] "Honorary doctorates - Uppsala University, Sweden". www.uu.se. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018.

[1]

[2]

[3]

g t d Schock Ödülü sahipleri
Felsefe & mantık	Willard Van Orman Quine (1993) Michael Dummett (1995) Dana Scott (1997) John Rawls (1999) Saul Kripke (2001) Solomon Feferman (2003) Jaakko Hintikka (2005) Thomas Nagel (2008) Hilary Putnam (2011) Derek Parfit (2014) Ruth Millikan (2017) Saharon Shelah (2018) Dag Prawitz / Per Martin-Löf (2020) David Kaplan (2022)
Matematik	Elias M. Stein (1993) Andrew Wiles (1995) Mikio Sato (1997) Yuri I. Manin (1999) Elliott H. Lieb (2001) Richard P. Stanley (2003) Luis Caffarelli (2005) Endre Szemerédi (2008) Michael Aschbacher (2011) Yitang Zhang (2014) Richard Schoen (2017) Ronald Coifman (2018) Nikolai G. Makarov (2020) Jonathan Pila (2022)
Müzik	Ingvar Lidholm (1993) György Ligeti (1995) Jorma Panula (1997) Kronos Quartet (1999) Kaija Saariaho (2001) Anne Sofie von Otter (2003) Mauricio Kagel (2005) Gidon Kremer (2008) Andrew Manze (2011) Herbert Blomstedt (2014) Wayne Shorter (2017) Barbara Hannigan (2018) György Kurtág (2020) Víkingur Ólafsson (2022)
Görsel sanatlar	Rafael Moneo (1993) Claes Oldenburg (1995) Torsten Andersson (1997) Herzog & de Meuron (1999) Giuseppe Penone (2001) Susan Rothenberg (2003) SANAA / Kazuyo Sejima + Ryue Nishizawa (2005) Mona Hatoum (2008) Marlene Dumas (2011) Anne Lacaton / Jean-Philippe Vassal (2014) Doris Salcedo (2017) Andrea Branzi (2018) Francis Alÿs (2020) Rem Koolhaas (2022)