[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Guaranice

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Guaranice
avañeʼẽ
Guaranicenin konuşulduğu alanlar
Ana dili olanlarParaguay, Boliva, Arjantin, Brazilya
Konuşan sayısı6,5 milyon  (2020 [1])
Dil ailesi
Tupi
  • Guaranice
Resmî durumu
Resmî dil Paraguay
 Bolivya
 Brezilya (bölgesel)
 Arjantin(bölgesel)
Dil kodları
ISO 639-3

Guaraní dili ya da Guaranice, Tupi dillerinin alt ailesinden olan Tupi-Guarani dillerinin en çok konuşulan gruplarından biri. Güney Amerika yerlileri Guaraníler'in konuştuğu dil.

Paraguay'da İspanyolcayla ile birlikte resmi dildir. Bolivya'da ise 36 resmi dilden biridir. Arjantin'de Corrientes eyaleti'nde ve Brezilya bölgesel düzeyde de resmi dil olarak kabul edilmiştir. Paraguay'da 5.8 milyon, Arjantin'de ise 200.000 kişi bu dili konuşmaktadır.

Amerika'nın 15. yüzyıldaki İspanyol Fethi'ne kadar, Guaranílerin yazım sistemleri yoktu. Guaraní dilinde yazılmış ilk metinler Cizvit misyonerleri tarafından Latin alfabesi kullanılarak yazılmıştır. Rahip Antonio Ruíz de Montoya diğerleri arasında Tesoro de la lengua guaraní (Guaraní-İspanyolca sözlük, 1639'da basılmış) ve Arte y bocabvlario de la lengua guaraní (dilbilgisi özeti ve sözlüğü, 1722'de basılmış) kitapları ile dili belgelemiştir.

Guaraní alfabesi 1950'de Reinaldo Decoud Larrosa'nun girişimleri ile Montevideo'da Guaraní Dil Kongre'sinde şu anki hali ile standartlaştırılmıştır. Standartlar Uluslararası Fonetik Alfabesi'nin yazımından etkilenmiştir ve Paraguay'da şu anda kullanılmaktadır.