Firavunun Puroları
| Les Cigares du Pharaon (1955) Tintin en Orient (1934) | ||||
 Yapı Kredi Yayınlarından çıkan Türkçe baskısının kapağı | ||||
| Yazar | Hergé | |||
|---|---|---|---|---|
| Çevirmen | Barış Kılıçbay (Yapı Kredi Yayınları versiyonu) | |||
| Ülke | Belçika | |||
| Dil | Fransızca | |||
| Tür | Çizgi roman | |||
| Yayım | 8 Aralık 1932 - 8 Şubat 1934 (Le Vingtième Siècle), 1934 albüm, 1955 renkli (özgün) 1958 (Armağan), 1994 (Yapı Kredi), 2004 (İnkılâp) (Türkçe) | |||
| Yayımcı | Le Petit Vingtième, Casterman (özgün) Armağan, Bilgi, Burhan, Alfa, Milliyet, Yapı Kredi, İnkılâp, Alfa (Türkçe) | |||
| Sayfa | 62 | |||
| ISBN | 2-203-00103-8 (özgün) 9786051717685 (Türkçe) | |||
| Tenten'in Maceraları serisi | ||||
| ||||
Firavunun Puroları (Fransızca: Les Cigares du Pharaon, 1955 - Tintin en Orient, 1934), Belçikalı yazar ve illüstratör Hergé'nin ilk kez 1934 yılında yazıp resimlediği Tenten çizgi roman serisinin dördüncü albümüdür. Serinin yan karakterlerinden olan Rastapopoulos ile beceriksiz ikiz dedektifler Dupont ve Dupond ilk kez bu macerada ortaya çıktılar.
Öykü'nün özeti
[değiştir | kaynağı değiştir]Firavun "Kih-Oskh"un kayıp mezarını bulmak için araştırma yapan birçok Mısırbilimci araştırmacı esrarengiz bir biçimde ortadan yok olmuşlardır. Tenten ve köpeği Milu, eksantrik bilim insanı doktor Sarcophagus'la tesadüfen tanıştıktan sonra kendilerini olayların içinde bulurlar. Aradıkları mezar mumya ve çöl kumlarının ötesinde, çok daha tekinsiz sırlar barındırmaktadır. Lahit odasında yerde buldukları bir puronun marka bandındaki esrarengiz sembolün peşine düşerler ve karşılarına çıkan uyuşturucu kaçakçılarıyla Arabistan ve Hindistan'da baş döndürücü bir kovalamacaya girerler. Burada uluslararası iş yapan daha da azılı gansterlerle başları belaya girer. Maceranın devamını Mavi Lotus'ta okuyabilirsiniz.
Yayın öyküsü
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk kez Belçika gazetesi Le Vingtième Siècle (Yirminci Yüzyıl)'ın çocuk eki olan Le Petit Vingtième de 1932 ve 1934 yılları arasında Tintin en Orient (Tenten şarkta) adıyla tefrika edildi, 1934'te aynı adla kitap olarak çıktı. Bu yayınlarda siyah beyaz çizgilerle yer almıştı ve kitap 124 sayfaydı. 1955 yılında albüm yeni baştan çizilerek renklendirildi ve 62 sayfaya indirildi. Artık albümün adı da Les Cigares du pharaon (Firavunun Puroları) olmuştu.[1]
Birçok ülkede ve dilde sayısız baskıları çıkan albüm, Türkiye'de ilk kez 1958'de Armağan Yayınları tarafından yayımlandı, bunu 1959'da Bilgi yayınları, 1961-1966 yılları arasında Burhan Yayınları, 1980'de Alfa Yayınları takip etti, ancak bunlar siyah beyaz ve kopya çizgilerle çıkıyordu. 1989'da Milliyet gazetesi eki olarak da verildi, bunlar özgün haline biraz daha yaklaşmıştı ama baskı kaliteleri düşüktü. Nihayet 1994 yılında Yapı Kredi Yayınları ve 2004'te İnkılâp Kitabevi "Firavunun Puroları" albümünün de aralarında olduğu aslına uygun Tenten serilerini basabildiler.[2]
Şu anda albüm Vietnamca ve Çince de dahil olmak üzere tam 31 dilde yayımlanmıştır.
1934 ve 1955 sürümlerinin farkları
[değiştir | kaynağı değiştir]1940'lı ve 1960'lı yıllar arasında Tenten'in daha önceki yıllarda yayımlanmış öyküleri, Hergé'nin Ligne claire (temiz çizgi) anlayışına uyum sağlamaları amacıyla yeni baştan çizilerek renklendirildiler. Bunun tek istisnası Tenten Sovyetler'de (1930) albümüdür. Bu albüm halâ bütün dillerde siyah beyaz ve ilk yazılıp çizildiği şekliyle basılmaktadır. Üstelik bütün Tenten albümleri 62 sayfayken, söz konusu albüm 138 sayfadır.
"Firavunun Puroları" albümü de gazete ekinde iki yıl süren tefrikası biter bitmez 1934'te "Tintin en Orient" ("Tenten Şarkta") adıyla siyah beyaz albüm olarak basıldı. Bundan tam 21 yıl sonra, 1955'te de yeni baştan çizildi, renklendirildi ve adı "Firavunun Puroları" olarak değiştirilerek yeniden yayımlandı. Hergé'nin yeniden çizim albümleriyle orijinal albümler arasında her zaman ufak tefek senaryo ve tekst farklılıkları olmuştur ancak bu farklılıklar "Firavunun Puroları"nda biraz daha dikkat çekici olmuştur. Örneğin 1934 versiyonunda Tenten gemideyken bir denizciyi nakavt ederek gözünü şişirir, 1955 versiyonunda sadece çarpışırlar, bir kavga dövüş emaresi görülmez. Orijinalinde Tenten Mekke şehrine gelir, renkli versiyonda şehir adı ve özelliği belirtilmez, herhangi bir Arap şehrine gelmiştir. Tenten'in köpeği Milu siyah beyaz versiyonda bombanın fitilini çişini yaparak söndürür ve patlamayı önler, renkli versiyondan bu mizansen çıkartılmıştır. Tenten'in, bir Hint fakiri tarafından odasına salınan kobra yılanını vurduğu sahne de yine 1955 sürümünden çıkartılmıştır. İkinci versiyonda, ilk versiyonda görülen bazı karakterler çizilmemiştir, örneğin bazı çetelerin eleman sayıları azaltılmıştır. Bütün bu değişikliklerde bazı ahlaki kaygıların rolü olduğu anlaşılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Cigars of the Pharaoh" (İngilizce). www.tintinologist.org. 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2011.
- ^ Cantek, Levent (2002). Çizgili Hayat Kılavuzu. İletişim Yayınları. ss. sayfa 205.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ""Firavunun Puroları"". Tintinologist.org (İngilizce). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ""Les Cigares du Pharaon"". Bellier.org (Fransızca). 10 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.