Fiat G.55
| Fiat G.55 | |
|---|---|
 Vigna di Valle Havacılık Müzesi'nde sergilenen bir Fiat G.55 Centauro | |
| Türü | Avcı |
| Ulusal köken |  İtalya |
| Üretici | Fiat |
| İlk uçuş | 30 Nisan 1942  |
| Hizmete giriş | 1943 |
| Hizmetten çıkış | 1945 |
| Ana kullanıcı | Regia Aeronautica |
| Diğer kullanıcılar | İtalyan Sosyal Cumhuriyeti Arjantin Hava Kuvvetleri Mısır Hava Kuvvetleri |
| Üretim sayısı | 274 (savaş zamanı) 75 (savaş sonrası) Toplam 349 adet |
Fiat G.55 Centauro (Türkçe: "Kentaur"), 1943–1945'te Regia Aeronautica ve Aeronautica Nazionale Repubblicana tarafından kullanılan tek motorlu, tek kişilik bir İkinci Dünya Savaşı savaş uçağıydı. Fiat tarafından Torino'da tasarlanmış ve üretilmiştir. Fiat G.55 elbette tartışmaya açık olsa da, II. Dünya Savaşı sırasında İtalya'da üretilen en iyi uçak modellerindendir ancak 1943'e kadar üretime girmedi, Messerschmitt Bf 109G ve Focke-Wulf 190'a karşı karşılaştırmalı testlerden sonra Luftwaffe'nin kendisi Fiat G.55'i "en iyi Mihver avcı uçağı" olarak tanımlamıştır.
8 Eylül 1943 ateşkesinden sonra, çoğunlukla İtalyan Sosyal Cumhuriyeti adına kısa operasyonel hizmeti sırasında, bu güçlü, sağlam ve hızlı uçak, yüksek irtifada mükemmel bir önleme uçağı olduğunu kanıtladı. 1944'te, Kuzey İtalya üzerinde Centauro, İngiliz Spitfire, Amerikan P-51 Mustang, P-47 Thunderbolt ve P-38 Lightning uçaklarıyla it dalaşlarına girdi ve kolay yem olmadığını kanıtladı. İtalyan savaş pilotları Centauro'larını çok beğendiler, ancak savaş sona erdiğinde 300'den daha azı üretilmişti. Bu sayılar karşılaştırıldığında, Almanlar'ın 35.000 Bf-109 ürettiğini gözlemlemek mümkün.
Tasarımı ve Gelişimi
[değiştir | kaynağı değiştir]
1939'a gelindiğinde, tüm ana İtalyan uçak fabrikaları, II. Dünya Savaşı'nın ilk yıllarında kullanılan birinci nesil İtalyan tek kanatlı avcı uçaklarına güç veren radyal motorların aksine sıralı motorları kullanan yeni bir tek kanatlı savaş uçağı serisi tasarlamaya başlamıştı. Bu süreç, en önde gelen temsilcisi Macchi C.202 Folgore olan ve Serie 1/2 olarak adlandırılan Daimler-Benz DB 601 motorunun İtalyan yapımı kopyasıyla yeniden donatılan ilk nesil radyal motorlu avcı uçaklarıyla sonuçlandı. Bu serideki uçaklara "2" sayısıyla biten alfanümerik adlar verildi. Ancak süreç durmadı ve daha 1941'de tasarımcılar dikkatlerini Daimler-Benz DB 605'in lisanslı bir kopyası olan yeni, daha büyük ve daha güçlü Fiat RA.1050'ye çevirdiler. Bu yeni motorla çalışan uçak "Serie 5" oldu ve hepsinde "5" ile biten alfanümerik tanımlamalar vardı (Macchi C.205, Reggiane Re.2005, Fiat G.55). Fiat tasarımcısı Giuseppe Gabrielli, DB 601 ile donatılmış Fiat G.50 avcı uçağının yeni bir modelini denerken, DB 605 tarafından desteklenecek yeni bir tasarım başlattı.
İlk G.55 prototipi 30 Nisan 1942'de komutan Valentino Cus'un pilotajıyla uçtu ve iyi performans ve uçuş özelliklerini hemen gösterdi. Ön gövdeye yerleştirilmiş ve pervane göbeğinden çıkan silindir sıraları arasından ateş eden 200 mermili bir 20 mm MG 151/20 topuyla silahlandırıldı. "Sottoserie O" uçak gövdelerindeyse ayrıca dört adet 12,7 mm Breda-SAFAT makineli tüfek vardı; ikisi üst motor kaportasında ve ikisi alt kaportada bulunmaktaydı. Bu yerleşim düzeni kısa sürede alt kaportaya monte makineli tüfeklerin hem bakımının hem de cephane ikmalinin zahmetli olduğunu gösterdi: bu nedenle, iki alt makineli tüfek kaldırıldı ve her kanatta 20 mm MG 151/20 top ile değiştirildi ve bu model Serie 1 olarak isimlendirildi.
Prototip Guidonia'ya uçtu ve burada Serie 5'in diğer avcı uçaklarına karşısında denendi (Macchi C.205V Veltro ve Reggiane Re.2005 Sagittario). G.55 gibi diğer uçaklar da Daimler-Benz DB 605 motoruyla üretilmişti. Denemeler, Centauro'nun genel olarak en iyi 2. performansı gösterdiğini ve Regia Aeronautica tarafından verilen ihaleyi kazandığını gösterdi. C.205V düşük ve orta irtifalarda iyiydi, hızlıydı ve iyi dalış özelliklerine sahipti ancak performansı, özellikle düz uçuşta, 8.000 m'nin (26.250 ft) üzerinde önemli ölçüde düştü. Re.2005, yüksek irtifalarda en hızlısı ve it dalaşlarında en iyisiydi, ancak bir denge sorunu olduğu ortaya çıkan bir titreşimden muzdaripti. Bu düzeltildi, ancak yine de Re.2005 teknik olarak en gelişmiş ve en karmaşık uçaktı ve bu nedenle bu bahsi geçen üç uçağın üretilmesi zaman alıcıydı, bu da bu üç uçağın üretimi ihtimali elenmiş oldu. G.55, C.205 ile birlikte seri üretim için seçildi. G.55 prototipi, tam yüklü olarak ve WEP (War Emergency Power, hava savaşı durumunda kullanılabilen acil durum motor gücü) kullanmadan, 7000 m'de (22.970 ft) 620 km/sa (390 mph) hıza ulaştı. Bu beklenenden biraz daha azdı, ancak güçlü bir gövdeye sahipti ve her irtifada düz uçuş ve denge açısından en iyi uçaktı. G.55 pilotları tarafından not edilen tek olumsuz değerlendirme, güçlü motor torku nedeniyle kalkışta belirgin sol yalpalamaydı. Bu, motor torkuna karşı koymak için dikey dengeleyicinin hafif bir ofset konumlandırmasıyla kısmen giderildi.
1943'ün başlarında, Müttefiklerin İtalya'ya yönelik artan bombardımanları, onlarla etkili bir şekilde başa çıkmak için uygun bir yüksek irtifa avcı uçağı olmadığını gösterdi. Macchi C.202'nin performansı 8.000 m'nin (26.250 ft) üzerinde düşüktü, bombardıman uçaklarının tipik irtifası ve iki adet 12,7 mm (0,5 inç) ve iki adet 7,7 mm (0,31 inç) makineli tüfekten oluşan hafif silahı, bombardıman uçaklarını düşürmek için pek yeterli değildi. Serie 5 avcı uçaklarından Centauro, geniş kanat yüzey alanı nedeniyle diğer İtalyan uçakları arasında en iyi yüksek irtifa performansını göstermekteydi. Ayrıca güçlü silahı ve bol mühimmatı (Re.2005'teki 120 mermiye karşılık G.55'in topunda 250 mermi 20 mm mühimmat vardı) Amerikan ağır bombardıman uçaklarını düşürmede yeterliydi.
Regia Aeronautica, 1.800 G.55 sipariş etti ve daha sonra bu sayıyı 2.400'e çıkardı. 34 örneklik bir üretim öncesi serisi sipariş edildi: bu uçaklar çoğunlukla prototipe dayanıyordu ve bu uçaklar üzerinde uçuş özelliklerini geliştirmek için küçük değişiklikler yapıldı. Önceden de belirtildiği gibi farklı bir silah düzenine sahiptiler ve iki alt kaporta makineli tüfek kanatlara taşındı. Sipariş edilen 34 uçaktan sadece 19'u üretildi ve altı tanesi fabrikada Serie I standardına dönüştürüldü.
Serie I adlı üretim modeli, üç adet 20 mm MG 151/20 ve iki adet 12,7 mm (.5 inç) Breda-SAFAT makineli tüfekten oluşan standart silaha ve ayrıca iki bomba (160 kg) veya iki adet havada atılabilen yakıt tankına (100 litre) taşımasına izin veren iki kanat altı sabit noktasına sahiptir. 8 Eylül 1943 tarihinde gerçekleşen İtalya ve Müttefikler arasında ateşkese kadar, üç prototip dahil tüm serilerden 35 adet G.55 teslim edilmiştir. Bu tarihten itibaren, Centauro, Kuzey İtalya'da Mussolini tarafından Almanların yardımıyla oluşturulan yeni faşist devletin hava kuvvetleri Aeronautica Nazionale Repubblicana (ANR) ile birlikte görevlere çıkmıştır. Luftwaffe veya ANR tarafından satın alınanlar tarafından nihayetinde kaç "Centauro" istendiği hala tam olarak bilinmemektedir. Yaklaşık 18 uçak ANR tarafından kamulaştırılırken, 12-20 (bazı resmi raporlara göre muhtemelen 42 kadar) Almanlar tarafından talep edilmiştir.
Torino'da Alman kontrolünde bulunan Fiat fabrikası, yaklaşık altı ay boyunca üretime devam etmiştir. 25 Nisan 1944'te Fiat fabrikaları ağır bir şekilde bombalanmış: 15 G.55'in yanı sıra Luftwaffe tarafından sipariş edilen bazı üç motorlu Fiat G.12 nakliye araçları, BR.20 bombardıman uçakları ve CR.42LW çift kanatlı avcı uçakları kullanılamaz duruma gelmiştir. Toplamda 164 adet "Centauro" tamamlanmıştır ve bunların 97 adedi ateşkes sonrası üretilerek ANR'ye teslim edilen uçaklardır. Bu bombalamanın ardında Alman Kontrol Komisyonu Rüstungs und Kriegsproduktion Stab'ın (RuK) tavsiyesi üzerine, üretim Monferrato'nun küçük şehirlerine dağıtılmış ve parça üretimi Novara'daki CANSA ve Vercelli'deki AVIA'ya verilmiştir. Parçalar daha sonra, uçağın Valentino Cus, Rolandi, Agostini ve Catella tarafından uçurulacağı Torino'da birleştirilmiştir. Üretim belirgin bir şekilde yavaşlamış ve Eylül 1944'te Alman makamları tarafından durdurulmuştur. ANR'ye toplam 148 adet G.55 teslim edilmiş ve fabrika ele geçirildiğinde 37 uçağın üretimi bitmiş ve hazır durumdayken, 73'ü hala üretim hattındaydı.