Exocet
Exocet | |
---|---|
Dassault Rafale altında AM39 | |
Çeşidi | Gemisavar füzesi |
Uyruğu | Fransa |
Hizmet geçmişi | |
Hizmet | 1975[1]–günümüz |
Kullanıcılar | Bkz. operatörler |
Kullanıldığı savaşlar | İran–Irak Savaşı Falkland Savaşı |
Üretim tarihi | |
Tasarlandığı tarih | 1967 |
Üretici | 1979–1999: Aérospatiale 1999–2001: Aérospatiale-Matra 2001–günümüz: MBDA Fransa |
Üretildiği tarih | 1974 |
Özellikler | |
Savaş başlığı | 165 kg (364 lb) |
Motor | Katı yakıtlı motor turbojet (MM40 Blok 3 versiyonu) |
Seyir irtifası | Sea-skimming |
Azami hızı | Mach 0.93 1.148 km/sa (713 mph; 620 kn) |
Kılavuz sistemi | Ataletsel güdüm, aktif radar güdüm ve GPS güdüm |
Exocet (Fransızca "uçan balık" ya da "kılıç balığı") 1970'lerden beri kullanılmakta olan Fransız yapımı bir gemisavar füzedir. Fransız Aerospatiale (şimdi Airbus Savunma ve Uzay'ın bir parçası) şirketi tarafından geliştirilmiş ve dünya çapında bir dizi ülkeye yaygın olarak ihraç edilmiştir.
Exocet gemilerden, uçaklardan ya da kara platformlarından fırlatılmak üzere tasarlanmış katı yakıtlı, ses altı bir füzedir. Gemilerden fırlatılan MM38 ve MM40 ile uçaklardan fırlatılan AM39 dahil olmak üzere birkaç farklı versiyonu mevcuttur. Füze aktif bir radar arayıcı başlığıyla yönlendirilir, bu da hareket etse ya da kaçmaya çalışsa bile hedefini takip etmesini ve hedefine yönelmesini sağlar. Exocet, Falkland Savaşı ve Körfez Savaşı da dahil olmak üzere dünya çapında bir dizi çatışmada kullanılmıştır. Ayrıca geniş çapta ihraç edilmiştir ve bir dizi ülkede hizmet vermektedir.[2]
Versiyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- MM38 (su üstünden fırlatılan) - savaş gemilerinde konuşlandırılır. Menzil: 42 km. Artık üretilmemektedir. .
- AM38 (helikopterden fırlatılan - sadece test edildi)
- AM39 (havadan fırlatılan) Fırlatma uçağının irtifasına ve hızına bağlı olarak 50 ila 70 km arasında menzile sahiptir.
- SM39 (denizaltıdan fırlatılan) - B2 Mod 2: denizaltılarda konuşlandırılır. Füze su geçirmez bir fırlatma kapsülünün (véhicule Sous marin, VSM) içine yerleştirilir ve denizaltının torpido tüplerinden ateşlenir. Sudan çıkarken kapsül dışarı atılır ve füzenin motoru ateşlenir. Daha sonra bir MM40 gibi davranır. Füze derinlikte ateşlenecektir, bu da onu özellikle gizli denizaltı operasyonları için uygun hale getirir.
- MM40 (su üstünden fırlatılan) - Blok 1, Blok 2 ve Blok 3: savaş gemilerinde ve kıyı bataryalarında konuşlandırılır. Menzil: Blok 2 için 72 km, Blok 3 için 200 km'den fazla.
Operatörler
[değiştir | kaynağı değiştir]Mevcut operatörler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Arjantin
- Brunei
- Bulgaristan
- Brezilya
- Kamerun
- Şili
- Kolombiya
- Kıbrıs Cumhuriyeti
- Ekvador: MM40
- Mısır:[3]
- Fransa
- Almanya
- Yunanistan
- Endonezya
- Hindistan
- Kuveyt
- Libya
- Malezya[4]
- Fas
- Umman
- Pakistan[5]
- Peru
- Katar
- Güney Afrika[6]
- Tayland
- Tunus[3]
- Türkiye[7][8]
- Birleşik Arap Emirlikleri
- Uruguay
Operasyon geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Exocet, Falkland Savaşı, Körfez Savaşı ve İsrail-Lübnan çatışması da dahil olmak üzere yıllar boyunca bir dizi çatışmada kullanılmıştır. Falkland Savaşı'nda Arjantin kuvvetleri İngiliz gemilerine saldırmak için Exocet füzeleri kullanmış, önemli hasara ve can kaybına neden olmuştur.[9] Körfez Savaşı sırasında Irak, ABD ve koalisyon gemilerine bir dizi Exocet füzesi fırlattı, ancak bunların çoğu durduruldu veya hedeflerini ıskaladı.[10] Füze ayrıca çeşitli donanmalar tarafından düşman gemilerine ve kıyı hedeflerine saldırmak için de kullanılmıştır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Exocet". Missile Threat. Center for Strategic and International Studies. 2 Ağustos 2021. 14 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
- ^ "Exocet Anti-Ship Missile | Military-Today.com". www.military-today.com. 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2022.
- ^ a b "Trade Registers". SIPRI. 13 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2010.
- ^ "Malaysian Navy's 1st 'Scorpene' sub test fires Exocet missile". Brahmand.com. 4 Ağustos 2010. 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2018.
- ^ "Pakistan Navy Sea King test-fires Exocet". KeyMilitary. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
- ^ Engelbrecht, Leon (9 Ekim 2008). "Fact file: Valour-class frigates". DefenceWeb. 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2018.
- ^ "Refakat Ve Karakol Filosu Komutanliği". Turkish Naval Forces. 23 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2009.
- ^ "World Navies Today: Turkey". Hazegray.org. 25 Mart 2002. 19 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2009.
- ^ Scheina, Robert L. (Temmuz 2003). Latin America's Wars Volume II: The Age of the Professional Soldier, 1900-2001 (İngilizce). Potomac Books Incorporated. ISBN 978-1-57488-452-4. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
- ^ "USS Stark Sails To Mississippi For Repairs". AP NEWS (İngilizce). 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.