Carlos Castaneda
| Carlos Castañeda | |
|---|---|
| Doğum | Carlos César Salvador Arana Castañeda 25 Aralık 1925 Cajamarca, Peru |
| Ölüm | 27 Nisan 1998 (72 yaşında) Los Angeles, Kaliforniya, ABD |
| Meslek | Yazar |
| Milliyet | Amerikan |
| Dönem | 20. yüzyıl |
| Konu | Şamanizm |
| Evlilikler | Florinda Donner (1993–1998) |
Carlos Castaneda (25 Aralık 1925 – 27 Nisan 1998), Amerikalı antropologdur.
"Don Juan'ın Öğretileri" kitabıyla başlayıp 12 adet kitap yazmıştır. Ayrıca ilk kitabını, sanrılandırıcı bitkiler ve kullanımı üzerine doktora tezi olarak sunmuştur. Kitaplarında değişik mistik olayları anlatması, yaşananların gerçekliği konusunda tartışmaları da beraberinde getirmiştir.
Yazarın, Bir Başka Gerçeklik "A Separate Reality" kitabı; Lost adlı televizyon dizisinin 5. sezon 10. bölümünde Benjamin Linus tarafından okuması için Sayid Jarrah'a verilmiştir.
Doğumu ve Eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Carlos Castañeda, 25 Aralık 1925'te Peru'nun Cajamarca kentinde César Arana ve Susana Castañeda'nın oğlu Carlos César Salvador Arana olarak dünyaya geldi. 1951'de Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınan Castaneda 21 Haziran 1957'de vatandaşlığa kabul edildi. Antropoloji eğitimi gören Castaneda lisans ve doktora derecelerini Los Angeles'taki California Üniversitesi'nden aldı.
Kitapları ve Görüşleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Castaneda'nın ilk üç kitabı - Don Juan'ın Öğretileri: Bilginin Yaqui Yolu, Ayrı Bir Gerçeklik ve Ixtlan'a Yolculuk - Los Angeles Kaliforniya Üniversitesi'nde (UCLA) antropoloji öğrencisiyken yazıldı. Bu kitapların, kuzey Meksika'dan bir Yerli Yaqui olan don Juan Matus olarak tanımlanan geleneksel bir "Bilgi Adamı" ile yaptığı çıraklığı anlatan etnografik anlatımlar olduğunu yazdı. Bu kitapların doğruluğundan şüphe edilmiş ve orijinal yayınlarından şüphe ediliyor ve bazı bilim adamları tarafından kurgusal olarak değerlendirilmiştir.[1][2][3] 1974'teki dördüncü kitabı Güç Masalları, Matus'un yanında geçirdiği çıraklık hikâyesinin sonunu anlatıyordu. Yayınlanan sorulara ve eleştirilere rağmen, Castaneda okuyucu kitlesi arasında popüler olmaya devam etti ve onun don Juan'la yaptığı eğitimin diğer yönlerini anlatan sonraki yayınlar ortaya çıktı.
Castaneda tanınmış bir kültürel figür olmasına rağmen halka açık forumlarda nadiren yer alıyordu. Time'ın 5 Mart 1973 tarihli sayısında onu "tortillaya sarılmış bir gizemle sarılmış bir muamma" olarak tanımlayan bir kapak makalesinin konusu oldu. Castaneda'nın kapak portresi için bir taşıyıcı anne kullanmış olabileceği ortaya çıkınca tartışmalar yaşandı. Muhabir Sandra Burton, görünüşe göre Castaneda'nın kişisel tarihten kurtulma ilkesinden habersiz, hayatıyla ilgili anlatımındaki tutarsızlıklar konusunda onunla yüzleşti. Şöyle cevap verdi: "Size istatistiklerimi vererek hayatımı doğrulamamı istemek... büyücülüğü doğrulamak için bilimi kullanmaya benziyor. Bu, dünyanın büyüsünü çalıyor ve hepimizden kilometre taşları oluşturuyor." Bu röportajın ardından Castaneda, 1990'lara kadar kamuoyunun gözünden tamamen çekildi.
Don Juan Matus
[değiştir | kaynağı değiştir]Akademisyenler aynı zamanda "Castaneda'nın gerçekten de Yaqui büyücüsü olduğu iddia edilen don Juan Matus'a çırak olarak mı hizmet ettiğini, yoksa tüm bu uzun yolculuğu mu icat ettiğini" tartışmışlardır.[2] Castaneda'nın kitapları yayıncıları tarafından kurgu dışı olarak sınıflandırılmış olmasına rağmen eleştirmenler arasında Castaneda'nın eserlerinin tamamen olmasa da büyük ölçüde kurgusal oldukları konusunda bir fikir birliği vardır.[4][5]
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Don Juan'ın Öğretileri - Yaqui Kızılderililerinin Bilgi Yöntemi-
- Bir Başka Gerçeklik - Don Juan'la Yeni Söyleşileri
- Ixtlan Yolculuğu
- Erk Öyküleri
- İkinci erk Çemberi
- Kartalın Hediyesi
- İçten Gelen Ateş
- Sessizliğin Erki
- Rüya Görme Sanatı
- Sihirli Geçişler
- Zamanın Çarkı
- Sonsuzluğun Etkin Tarafı
Carlos Castaneda, don Juan'ın diğer öğrencileri Carol Tiggs, Florinda Donner Grau ve Taisha Abelar ile birlikte Cleargreen inc adındaki Anonim Şirketi kurarak gönüllüleri ücret karşılığı eğitmeye başlamıştır. Böylece bu bilginin zamanımızdaki uygulayıcıları güçlü bir yasal zeminde toplanmış, öğretinin uygulanması ve kargaşa olmadan çok sayıda insana öğretilmesi için bir destek sistemi ortaya çıkmıştır.
 | Bir antropolog ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Amerikalı yazar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Marshall, Robert (April 12, 2007). "The dark legacy of Carlos Castaneda". Salon. Salon Media Group. Retrieved July 14, 2018
- ^ a b Baron, Larry (Spring 1983). "Slipping inside the Crack between the Worlds: Carlos Castaneda, Alfred Schutz, and the Theory of Multiple Realities". Journal of Humanistic Psychology. 23 (2): 52–69. doi:10.1177/0022167883232007. S2CID 143993277
- ^ Spicer, Edward H. (April 1969). "Review: The Teaching of Don Jaun: A Yaqui Way of Knowledge". American Anthropologist. 71 (2): 320–322. doi:10.1525/aa.1969.71.2.02a00250
- ^ Clements, William M. (1985). "Carlos Castaneda's the Teachings of Don Juan: A Novel of Initiation". Critique: Studies in Contemporary Fiction. 26 (3): 122–130. doi:10.1080/00111619.1985.9934668
- ^ Rosenthal, Caroline; Schafer, Stefanie (2014). "Lochle, Stefan: "The Imposter as Trickster as innovator: A Rereading of Carlos Castaneda's Don Juan-cycle"". Fake Identity?: The Impostor Narrative in North American Culture. Campus Verlag GmbH. pp. 81–96. ISBN 978-3-593-50101-7.