[go: up one dir, main page]
İçeriğe atla

Bangkok

Bağlantıları değiştir
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bangkok
กรุงเทพมหานคร
Başkent
Krung Thep Maha Nakhon
Saat yönünde: Sathon Finans bölgesi paronaması, Wat Arun tapınağı, Dev salıncak, Zafer anıtı, Wat Phra Kaew tapınağı
Bangkok กรุงเทพมหานคร bayrağı
Bayrak
Bangkok กรุงเทพมหานคร arması
Arma
Tayland üzerinde Bangkok กรุงเทพมหานคร
Bangkok กรุงเทพมหานคร
Bangkok
กรุงเทพมหานคร
ÜlkeTayland
Kuruluş21 Nisan 1782
İdare
 • TürÖzel idarî bölge
 • ValiSukhumbhand Paribatra
Yüzölçümü
 • Başkent1568.737 km²
Nüfus
 (Ocak 2010)
 • Başkent8.280.925
 • Yoğunluk5801/km²
 • Metropol
14.565.547
 • Metropol yoğunluğu1.542,36/km² (399.460/mil²)
 • Demonym
Bangkoklu (Bangkokian)
Zaman dilimiUTC+07.00 (Tayland)
Alan kodu+66-2
ISO 3166-2TH-10
Suvarnabhumi HavaalanıIATA: BKK – ICAO: VTBS
Don Mueang HavaalanıIATA: DMK – ICAO: VTBD

Bangkok (Tayca กรุงเทพมหานคร(dinle)ⓘ), Tayland'ın en büyük şehri ve başkentidir. Tayca Krung Thep (กรุงเทพฯ, [krūŋtʰêːp máhǎːnákʰɔːn]) olarak anılır. 2010 sayımına göre nüfusu 8.280.925'tir.

Şehrin Taycadaki tam resmi ismi 166 harften oluşan "'Krung Thep Mahanakhon Amon Rattanakosin Mahinthara Yuthaya Mahadilok Phop Noppharat Ratchathani Burirom Udomratchaniwet Mahasathan Amon Piman Awatan Sathit Sakkathattiya Witsanukam Prasit'"tir. Bu ad aynı zamanda Dünya'nın en uzun yer adıdır. Uluslararası alanda şehrin ismi olarak Bangkok kullanılırken, halk arasında şehrin ismi Krung Thep (Melekler şehri) olarak kullanılır. Resmi alanlarda ise, meselâ otomobil plakalarında Krungthep Mahanakhon olarak kullanılmaktadır.

Bangkok, 1782'de Kral I. Rama tarafından kurulmuştur. Güneydoğu Asya'nın en hızlı gelişen ve ekonomik açıdan en dinamik şehirlerdendir. Asya'nın en kozmopolit şehirlerinden biri olan Bangkok, Dünya Meteoroloji Örgütü (World Meteorological Organization, WMO) tarafından dünyanın en sıcak büyük şehri olarak tanımlanmıştır.

Her yıl milyonlarca ziyaretçi ağırlayan Bangkok, Asya'nın en önemli turistik şehirlerinden birisidir. En çok ziyaret edilen yerlerin başında Budist tapınakları Wat Arun, Wat Phra Kaew, Wat Pho ile kraliyet sarayı Grand Palace gelmektedir. Şehirde çok sayıda tarihî eser ve müze bulunmaktadır.

Turistler için çok sayıda konaklama seçeneği vardır. Lüks otellerin büyük bölümü Suhkumvit ve Silom gibi bölgelerde yer alırken, ünlü Khao San Road bölgesi sırt çantalı gezginler için ucuz konaklama seçeneklerine sahiptir. Khao San Road ve Patpong gece hayatının yoğun olduğu bölgelerdir.

Bangkok'ta iki adet uluslararası havaalanı bulunmaktadır. Suvarnabhumi Uluslararası Havaalanı ülkenin en büyük havaalanıdır. Eski havaalanı olan Don Mueang Havaalanı ise günümüzde iç hat seferleri için hizmet vermektedir.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyam krallığının eski başkenti olan Ayutthaya şehrinin Myanmarlılar tarafından işgal edilmesinden sonra, kral Taksin başkenti günümüzde Bangkok sınırları içerisinde yer alan Thonburi'ye taşımıştır. Chao Phraya nehrinin batı kıyısında bulunan Thonburi Burma'dan gelebilecek saldırılara karşı korunmasız olduğu için, bir sonraki kral olan I. Rama başkenti nehrin doğu kıyısına taşımıştır. Rattanakosin isimli bu bölge doğuya kazılan bir kanal sayesinde bir ada halini almıştır ve Bangkok'un temelleri burada atılmıştır. Günümüzdeki Tayland kralı IX. Rama, Bangkok'u kuran I. Rama'nın da dahil olduğu Chakri Hanedanına mensuptur.

Nüfus dağılımı

[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 yılı istatistik raporlarına göre kayıtlı nüfus 8,280,925'tir.[1] Mamafih, bu rakam pek çok kayıtsız ikamet edenleri ve metropolitan bölgesinden günü birlik ziyaret edenleri kapsamaz. Yaklaşık olarak 400,000–600,000 yasal olmayan Kamboçya, Myanmar, Rusya, Ukrayna, Pakistan, Nijerya, Hindistan, Bangladeş, Çin ve diğer ülkelerden kaçak göçmenler vardır.

Nüfusun büyük çoğunluğunu 92% ile Budistler, geri kalanı (6%) ile Müslümanlar, Hıristiyanlar (1%), Yahudi (300 ikamet eden), Hinduizm/Sikh (0.6%) ve diğerleri teşkil eder. Bangkok'da 400 Budist tapınağı, 55 cami, 10 kilise, 2 Hindu tapınağı, 2 Sinagog ve 1 Sikh gurudwara vardır.

Tarih Nüfus
1880 255,000
1910 365,000
1 Nisan 1919 437,294
15 Temmuz 1929 713,384
23 Mayıs 1937 890,453
25 Nisan 1947 1,178,881
Tarih Nüfus
25 Nisan 1960 2,136,435
1 Nisan 1970 3,077,361
1 Nisan 1980 4,697,071
1 Nisan 1990 5,882,411
1 Nisan 2000 6,320,174
1 Ocak 2005 6,642,566

Bölgeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bangkok'un 50 bölgesi, Bangkok Metropolitan İdaresi yetkisi altında idari alt bölümleri olarak hizmet vermektedir. 35 bölge Chao Phraya nehri'nin doğusunda yer almaktadır. 15 bölge ise şehrin Thonburi olarak adlandırılan bölümünde yer almaktadır.

A map of Bangkok
Map showing the 50 districts of Bangkok divided into 12 clusters:
      Rattanakosin
      Lumphini
      Vibhavadi
      Chao Phraya 		      Thonburi
      Taksin
      Phra Nakhon Nuea
      Burapha 		      Suwinthawong
      Sinakharin
      Mahasawat
      Sanam Chai
  1. Phra Nakhon District
  2. Dusit District
  3. Nong Chok District
  4. Bang Rak District
  5. Bang Khen District
  6. Bang Kapi District
  7. Pathum Wan District
  8. Pom Prap Sattru Phai District
  9. Phra Khanong District
  10. Min Buri District
  11. Lat Krabang District
  12. Yan Nawa District
  13. Samphanthawong District
  14. Phaya Thai District
  15. Thon Buri District
  16. Bangkok Yai District
  17. Huai Khwang District
  18. Khlong San District
  19. Taling Chan District
  20. Bangkok Noi District
  21. Bang Khun Thian District
  22. Phasi Charoen District
  23. Nong Khaem District
  24. Rat Burana District
  25. Bang Phlat District
  1. Din Daeng District
  2. Bueng Kum District
  3. Sathon District
  4. Bang Sue District
  5. Chatuchak District
  6. Bang Kho Laem District
  7. Prawet District
  8. Khlong Toei District
  9. Suan Luang District
  10. Chom Thong District
  11. Don Mueang District
  12. Ratchathewi District
  13. Lat Phrao District
  14. Watthana District
  15. Bang Khae District
  16. Lak Si District
  17. Sai Mai District
  18. Khan Na Yao District
  19. Saphan Sung District
  20. Wang Thonglang District
  21. Khlong Sam Wa District
  22. Bang Na District
  23. Thawi Watthana District
  24. Thung Khru District
  25. Bang Bon District

2004 yılında kabul edilen, idari ve genel planlama amacıyla gruplar halinde düzenlenmiş bölgeler, karakteristik yapılarına göre aşağıdaki gibi sıralanmaktadır.[2][3]

  1. Rattanakosin cluster – Tarihi koruma, yönetim, geleneksel perakende ve kültür turizmi alanlarında
  2. Lumphini cluster – Ana iş, ticari ve turizm alanları
  3. Vibhavadi cluster – İstihdam, perakende ve hizmet ve yüksek yoğunluklu konut alanları
  4. Chao Phraya cluster – Gelişen ekonomik alanlar
  5. Thonburi cluster – Tarihi ve kültürel koruma ve turizm alanları
  6. Taksin cluster – Gelişen istihdam ve yüksek yoğunluklu konut alanları
  7. Phra Nakhon Nuea cluster – Konut alanları; potansiyel şehir genişleme için geçiş bölgesi
  8. Burapha cluster – Konut alanları; potansiyel şehir genişleme için geçiş bölgesi
  9. Suwinthawong cluster – Tarım ve yerleşim alanları
  10. Sinakharin cluster – Banliyö alanları
  11. Mahasawat cluster – Tarım ve yerleşim alanları
  12. Sanam Chai cluster – Konut tarım, sanayi ve ekolojik turizm alanları

Sıcaklık ve yağış durumu

[değiştir | kaynağı değiştir]
Aylar Ock Şub Mar Nis May Haz Tem Auğ Eyl Ekm Kas Arl Yıl
ort yük °C
(°F) 		32.0
(89.6) 		32.7
(90.9) 		33.7
(92.7) 		34.9
(94.8) 		34.0
(93.2) 		33.1
(91.6) 		32.7
(90.9) 		32.5
(90.5) 		32.3
(90.1) 		32.0
(89.6) 		31.6
(88.9) 		31.3
(88.3) 		32.7
(90.9)
ort düşük ısı °C
(°F) 		21.0
(69.8) 		23.3
(73.9) 		24.9
(76.8) 		26.1
(79.0) 		25.6
(78.1) 		25.4
(77.7) 		25.0
(77.0) 		24.9
(76.8) 		24.6
(76.3) 		24.3
(75.7) 		23.1
(73.6) 		20.8
(69.4) 		24.1
(75.4)
yağış toplamı Santimetre
(inc) 		1
(0.4) 		2
(1.1) 		3
(1.2) 		7
(2.8) 		19
(7.5) 		15
(6.0) 		15
(6.2) 		18
(7.4) 		32
(12.6) 		23
(9.1) 		5
(2.3) 		1
(0.4) 		145
(57.1)

Kaynak: Weatherbase16 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Şehir manzarası

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bangkok şehrinin panoramik gece görünümü.

Ulaşım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bangkok'ta ulaşım için kullanılan bir Tuk-Tuk

Bangkok'ta oldukça gelişmiş bir ulaşım ağı vardır. Viyadükler üzerinden giden Gök Treni (BTS SkyTrain) Sukumvit ve Silom bölgeleri üzerinden giden iki hatta sahiptir. Tek hatlık MRT Metro ise tren istasyonundan başlamaktadır. İnşası yeni bitmiş olan Havalanı Raylı Bağlantısı (Airport Rail Link) ise Suvarnabhumi Havaalanından şehir merkezine bağlantı sağlamaktadır.

Bangkok'ta nehir ulaşımı da aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Chao Phraya nehri üzerinde değişik hatlardaki tekneler servis vermektedir. Ayrıca çeşitli kanallarda da tekne servisleri vardır.

Toplu taşımanın dışında ise taksi, tuk-tuk, motosiklet taksi gibi seçenekler bulunmaktadır.

Turizm

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bangkok'un en ünlü tarihi eserlerinden biri olan ve adını Hindu tanrısı Aruna'dan alan Wat Arun. En az 17. yüzyıldan beri var olmasına rağmen belirgin sarmal kulesi 19. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir.[4]
Bangkok'un en önemli tarihi eserlerinden Wat Phra Kaew Tapınağı

Bangkok Mastercard'ın 2016 verilerine göre Dünya'nın en çok ziyaret edilen şehridir.[5] Zengin bir geçmişe sahip olan şehirde görülebilecek çok sayıda tarihi yapı ve müze bulunmaktadır. Şehrin en önemli tarihî eserleri genel olarak Ko Rattanakosin adı verilen bölgede toplanmıştır. Bangkok'un ilk yerleşim birimi olan Thonburi bölgesi Burma'dan gelen istilacılara karşı korunaksız olduğu için şehir nehrin karşı kıyısındaki Rattanakosin'e taşınmıştır. Buranın etrafında yine güvenlik sebebiyle bir de kanal kazılmış ve bölge bir ada halini almıştır. Burada Wat Phra Kaew ve Kraliyet Sarayı, Uzanan Buda tapınağı Wat Pho, Şehir Sütunu ve Milli Müze gibi çeşitli tarihi yerler bulunmaktadır.

Rattanakosin'in genişlediği bölge olan Banglamphu'da ise görece daha yeni tarihî eserler bulunmaktadır. Bunların en önemlileri Altın Dağ olarak da bilinen Wat Saket, Wat Ratchanadda ve Demokrasi anıtıdır. Banglamphu'dan sonra şehrin genişlemeye devam ettiği bölge olan Dusit ise büyük ölçüde batı tarzında bir mimariye sahiptir. Ülkesini batı standartlarına taşımayı hedeflemiş olan Kral Rama V burada Mermer Tapınak olarak da bilinen Wat Benchamabophit, Dusit Sarayı, Vianmek Tik Konağı gibi batı tarzında yapılar inşa ettirmiştir.

Bangkok'un diğer bir önemli tarihi bölgesi ise Çin Mahallesidir. Rattanakosin bölgesinin inşasında çalışmış olan Çinli göçmenler kanalın karşı kıyısındaki Yaowarat olarak bilinen bölgeye yerleştirilmişlerdir. Günümüzde çok hareketli bir bölge olan Çin mahallesinde renkli pazarların yanı sıra 5.5 ton ağırlığındaki saf altından bir Buda heykeline ev sahipliği yapan Wat Traimit gibi tarihi yapılar da bulunmaktadır.

Kardeş şehirler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bangkok'un birkaç kardeş şehri vardır:

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Table 1 Population by sex, household type and household by type, average size of private household by region and area: 2010". Statistic tables, NSO website. National Statistics Office. 31 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2012. 
  2. ^ "กรุงเทพฯ ปัจจุบัน (Bangkok at present)". BMA Data Center website (Tayca). Bangkok Metropolitan Administration. 5 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2012. 
  3. ^ Thavisin et al. (eds) 2006, p. 83.
  4. ^ Angova, Aneta. "Wat Arun - The Temple of Dawn". watarun.net. 22 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2018. 
  5. ^ "MCIH-16167-Global Destination Cities Index_v6.indd" (PDF). 24 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikigezgin'de Bangkok ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
Wikimedia Commons'ta Bangkok ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.


"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Bangkok&oldid=33402686" sayfasından alınmıştır