.com
| |
| Tanımlama tarihi | 1985) |
|---|---|
| Üst seviye alan adı tipi | gTLD |
| Durumu | Aktif |
| Kayıt | Verisign |
| Kayıtlı alan adı sayısı | 129 milyon y.[1] (Eylül 2024) |
| Kayıt sınırlamaları | Yok |
| Yapı | İkinci düzey (örnek.com gibi) kayıt yapılabilir. |
| İhtilaf politikası | UDRP |
| DNSSEC desteği |  Var
|
| IDN desteği | Var[1]
|
| Website | yourdot.com |
.com alan adı, İnternet'in Alan Adı Sistemi'nde bulunan üst seviye alan adlarından (Top Level Domain – (TLD)) biridir. TLD. Adı "commercial"[2] ("ticari") kelimesinden türetilmiştir ve esas olarak ticari kurumlar tarafından kullanılmak üzere oluşturulmuştur.. Ancak .com, .org ve .net arasındaki ayrım, kayıt kısıtlamasının kaldırılmasıyla birlikte ortadan kalkmıştır.
Bu alan adı başlangıçta Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı’nın bünyesindeyken günümüzde Verisign tarafından yönetilmektedir ve ABD[3][4][5] yasasının nihai yargı yetkisi kapsamındadır. Verisign Kayıtları, ICANN tarafından akredite edilmiş kayıt şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Verisigin, uluslararası alan adlarını da kabul etmektedir.
.com alan adı, Alan Adı sistemi 1985 yılının Ocak ayında uygulamaya geçtiğinde .edu, .gov, .mil, .net, .org ve arpa alanlarıyla birlikte ilk üst seviye alan adlarından (TLD) biriyken daha sonraki süreçte en büyük üst seviye alan adı haline gelmiştir.[6]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir].com alan adı Alan Adı sistemi 1985 yılının Ocak ayında uygulamaya geçtiğinde ilk üst seviye alan adlarından (TLD) biriydi. Söz konusu Alan adı ABD Savunma Bakanlığı idaresindeydi, ancak bakanlık alan adı sorumluluğunu sözleşmeyle SRI International'a devretti. SRI, SRI-NIC ya da sadece NIC (Ağ Bilgi Merkezi) olarak da bilinen DDN-NIC'yi oluşturdu ve nic.ddn.mil alan adıyla çevrimiçi olarak ulaşılabilir hale getirdi. 1 Ekim 1991'den itibaren yönetim sözleşmesi Government Systems Inc. (GSI) şirketine verildi ve bu şirket de Network Solutions Inc. (NSI) ile alt sözleşme yaptı.
1 Ocak 1993'te Ulusal Bilim Vakfı (UBV) idare sorumluluğunu üzerine aldı; çünkü .com temel olarak savunmayla ilgili olmayan amaçlar için kullanılıyordu. UBV operasyon yetkisini söyleşmeyle Network Solutions (NSI) şirketine verdi. 1995 yılında UBV NSI'ye, alan adının ortaya çıkmasından bu yana ilk kez kayıt yaptıranlardan yıllık ücret alma yetkisi verdi. İlk başlarda ücret yıllık 50 $ idi, bunun 35 $'ı NSI'ye, 15 $'ı da bir devlet fonuna gidiyordu. Yeni kayıtlar için ilk iki yıllık ödeme yapılması gerekiyordu, yani yeni alan adı kayıt ücreti 100 $ oluyordu. 1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Bakanlığı tüm genel TLD'lerin yetkisini üstlendi. Günümüzde bunlar, Network Solutions'ı bünyesine katmış olan Verisign tarafından idare edilmektedir. Verisign daha sonraları Network Solutions'ın kayıtla ilgili olmayan işlevlerini, kayıt şirketi olarak devam eden ayrı bir şirket haline getirdi. İngiliz dilinde alan adı genellikle öncesindeki nokta ile birlikte söylenir ve çoğunlukla nokta com olarak ifade edilir ve tabir bu şekilde yerleşmiştir.
.com alan adları başlangıçta ticari kurumlar (kendilerine özel olarak atanmış üst seviye alan adları olan devlet kurumları veya eğitim kurumlarında olduğu gibi) için düşünülmüş olsa da, 1990'ların ortalarından bu yana com alan adı kaydettirme konusunda herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. İnternet'in ticarileşmesi ve popülerleşmesi ile birlikte com alan adı kamuya açılmış ve websiteleri, e-postalar ve ağ konularında hızla en yaygın üst seviye alan adı haline gelmiştir. 1997 ile 2001 arasında (“nokta com balonu” olarak bilinen dönem) çıkan çoğu şirket, şirket adlarına com uzantısını dahil etmiş ve bu şirketler nokta com'lar ya da nokta com şirketleri olarak anılmaya başlamıştır. 2001 yılında sadece iş dünyasında kullanılmak üzere sunulan .biz, com'un popülerliğini hiç etkilemedi.
Her ne kadar dünyanın her yerindeki şirketler com alan adları kaydettirebiliyor olsalar da, çoğu ülkenin kendi ülke kodları olan üst seviye alan adları (CcTLD) kapsamında ikinci seviye alan adları bulunmaktadır. Bu ikinci seviye alan adları genelde com.xx ya da co.xx şeklinde olur. .com’dan sonra gelen .xx, CcTLD'yi ifade etmektedir. Avustralya (com.au), Sri Lanka (com.lk), Yunanistan (com.gr), Meksika (com.mx), Güney Kore (co.kr), Hindistan (co.in), Endonezya (co.id), Çin (com.cn), Japonya (co.jp) ve Birleşik Krallık (co.uk) buna örnektir.
Çoğu ticari olmayan site ve ağ, com alan adının tanınırlığından faydalanma amacıyla com uzantılı isimleri kullanır. Ancak kayıt istatistikleri zaman içinde değişiklik gösteren popülerlik akımları olduğunu göstermektedir.
Verisign Aralık 2011 itibarıyla yaklaşık 100 milyon .com alan adının kaydedilmiş olduğunu duyurmuştur.[6] Verisign Mart 2009 itibarıyla alan adlarının 926 akredite kayıt şirketi tarafından sunulmakta olduğunu bildirmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b ".com domain". Natro. 3 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2024.
- ^ "RFC 920: Domain Requirements". 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2019.
- ^ "US shuts down Canadian gambling site with Verisign's help". 12 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2013.
- ^ "Les ".com" peuvent être saisis par les autorités américaines". 27 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2013.
- ^ "No need for SOPA, VeriSign seizes bodog.com for US authorities". 3 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2019.
- ^ a b "Alan Adi Sektör Brifingi". 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2013.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IANA .com whois bilgisi17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.