Sıvı kristal ekran

Sıvı kristal ekran (İngilizce: Liquid Crystal Display), elektrikle kutuplanan (İngilizce: Polarization) sıvının ışığı tek fazlı geçirmesi ve önüne eklenen bir kutuplanma filtresi ile gözle görülebilmesi ilkesine dayanan bir görüntü teknolojisidir. Sıvı kristal ekranlar, düşük enerji tüketimleri ile eskiden kullanılan vakumlu floresan ekranların yerini almıştır.

Yasıtmalı çevrilmiş şematik sıvı kristal ekran.
1. Dikey film filtresi giren ışığı kutuplar etmektedir.
2. ITO elektrodlu cam alt katman. Bu elektrotların şekilleri LCD çalışmadığında oluşan karanlık görüntüden sorumludur. Yüzeye çizilmiş dikey çizgiler sıvı kristalin kutuplanmış ışık ile aynı hizada olmasını sağlar.
3. Çevrilmiş şematik sıvı kristaller.
4. Yatay filtre ile aynı hizada yerleştirilmiş, yatay çizgili ortak elektrot filmli (ITO) cam alt katman.
5. Geçen ışıği blok/geçirme özelliğine sahip yatay film filtre.
6. Izleyiciye ışığı geri gönderen yansıtıcı yüzey.

Başlangıçta tek renkli ve çok düşük çözünürlüklü olan sıvı kristal ekranlar; hesap makineleri, saatler, cep telefonları vb. basit görüntüleme işlerinde kullanılmıştır. Nokta matrisli (İngilizce: Dot matrix) yüksek çözünürlüklü ve renkli sürümlerinin ortaya çıkması bu ürünlerin kullanımını yaygınlaştırmıştır.

Az yer kaplamaları, düşük enerji tüketimleri ve katot ışınlı tüplere kıyasla yok denecek kadar az radyasyon yayımları nedeni ile bilgisayar ekranları ve televizyon cihazlarında yoğun olarak kullanılmaktadır. Eskiden tazeleme hızları yavaş olan bu ekranlar hızlı görüntü değişiminde gölgelenme (ghosting) sorunu yaşamaktaydı. Teknolojinin ilerlemesi ile 1 milisaniye (ms) civarına kadar inen piksel hızı, bu sorunu ortadan kaldırmıştır.

Tam ekran görüntü tazeleme değerleri hakkında

Kullanılan renk skalası (24-bit renk derinliği gibi) yüzünden veri gecikmesi gerçekleşir. İşte bu yüzden 1 ms'lik bir panel saniyede 1.000.000 kez tazeleme yapamaz.

Kesin olmamakla birlikte kabaca bilinmesi gereken değerler:

• 5-6 ms 50~60 Hz (Hertz) arası,
• 3-4 ms 75~80 Hz arası,
• 2 ms 85~100 Hz arası tam ekran görüntü tazeleme aralığına sahip olabilmektedirler.
• 1 ms (teorik olarak) 200 Hz'e kadar ulaşabilir.