[go: up one dir, main page]

Jump to content

Gjibraltari

Coordinates: 36°08′N 5°21′W / 36.14°N 5.35°W / 36.14; -5.35
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Gjibraltar)

Page Stampa:Infobox political division/styles.css has no content.

Gjibraltari
Motto
"Montis Insignia Calpe" (Latin)
(English: "Badge of the Rock of Gibraltar")[1]
Himni: God Save the King
Kënga: Gibraltar Anthem
Vendndodhja e Gjibraltarit në Evropë
Vendndodhja e Gjibraltarit në Evropë
Shteti sovranBritania e Madhe Mbretëria e Bashkuar
Kapja nga Spanja4 gusht 1704
Cession to Great Britain11 prill 1713
Dita Kombëtare10 shtator 1967
Antarësimi në KEE1 janar 1973
Tërheqja nga BE31 janar 2020
Largest distrikti më i madh
by population
kryeqyteti
Gjuhët zyrtareAnglisht
Gjuhët e folura
Demonym(s)
GovernmentVarësia e devoluar përfaqësuese
• Monarku
Charles III
Ben Bathurst
Fabian Picardo
• Mayor
Carmen Gómez[2]
LegjislativiParliament
Government of the United Kingdom
Stephen Doughty
Area
• Gjithsej
6.8[3] km2 (2.6 sq mi)
• Uji (%)
0
Highest elevation
426 m (1,398 ft)
Population
• 2020 estimate
34,003[3] (220th)
• 2022 census
32,688
• Dendësia
5,000/km2 (12,949.9/sq mi)
PBB (PPP)2013 estimate
• Gjithsej
£1.64 billion (not ranked)
• Per capita
£50,941 (not ranked)
GDP (nominal)2024 estimate
• Total
£2.911 billion[3]
• Per capita
£85,614[3]
HDI (2018)0.961[4]
very high · 3rd
MonedhaPaund sterlina
Gibraltar pound (£) (GIP)
Time zoneUTC+01:00 (CET)
 • Summer (DST)
UTC+02:00 (CEST)
Ana e drejtimitright
Kodi i thirrjes+350
Postcode
GX11 1AA
Internet TLD.gi
Faqja zyrtarewww.gibraltar.gov.gi
Gjibraltarim nga Punto del Canero

Gjibraltari ( /ˈbrɔːltər/, Spanjisht: [xiβɾalˈtaɾ]) është një territor i jashtëm britanik në skajin jugor të Gadishullit Iberik, në Gjirin e Gjibraltarit, pranë daljes së Detit MesdheOqeanin Atlantik (Ngushtica e Gjibraltarit).

Në vitin 1704, forcat anglo-holandeze kapën Gjibraltarin nga Spanja gjatë Luftës së Pasimit Spanjoll. Aty u ndërtua një garnizon britanik, pasi iu dorëzua Britanisë së Madhe nga Spanja nën kushtet e Traktatit të Utrehtit në vitin 1713; garnizoni britanik u shpall më në fund koloni në vitin 1830. Territori u bë një bazë e rëndësishme e Marinës Mbretërore, veçanërisht gjatë luftërave napoleonike dhe Luftës së Dytë Botërore, sepse kontrollonte hyrjen e ngushtë dhe daljen në Detin Mesdhe, Ngushticën e Gjibraltarit, e cila është vetëm 14.3 km e gjerë. Kjo nyje strategjike mbetet e rëndësishme me gjysmën e tregëtisë detare të botës që kalon nga kjo ngushticë. Ekonomia e Gjibraltarit bazohet në turizëm, bixhoz online, shërbime financiare dhe strehimin e anijeve. Duke patur një nga normat e papunësisë më të ulëta në botë, pjesa më e madhe e forcës punëtore banon në Spanjë dhe/ose jo-vendas, veçanërisht në sektorin privat.

Sovraniteti i Gjibraltarit është një temë e nxehtë në marrëdhëniet anglo-spanjolle, sepse Spanja e pretendon territorin. Në referendumet e mbajtura në vitet 1967 dhe 2002, banorët e Gjibraltarit nuk e morën parasysh presionin spanjoll dhe votuan me shumicë dërrmuese për të qëndruar në vartësi të Britanisë.

  1. ^ "National Symbols" (në anglisht). Gibraltar.gov.gi. Arkivuar nga origjinali më 13 nëntor 2014. Marrë më 21 qershor 2013.
  2. ^ "Investiture of Ms Carmen Gomez GMD as Gibraltar's Mayor - 342/2023" (në anglisht). 2023-05-30. Marrë më 2023-06-12.
  3. ^ a b c d "Gibraltar - Key Indicators". Gibraltar.gov.gi (në anglisht). 2024. Marrë më 10 korrik 2024.
  4. ^ [1] Arkivuar 9 gusht 2021 tek Wayback Machine Rankings – Human Development Index (HDI)