Etiopia
Etiopia demokraatlâš littotäsiväldi ađai Etiopia (amharakielân ኢትዮጵያ, ʾĪtyōṗṗyā, afarkielân: Itiyoophiyaa, ge'ezkielân: ኢትዮጵያ. oromokielân: Itoophiyaa, somalikielân: Itoobiya, tigrinjakielân: ኢትዮጵያ) lii siseennâmstaatâ Afrik čuárvist. Tot lii ohtâ maailm puárásumos enâmijn.[1] Ton uáivikaavpug Addis Abeba lii suulân kaskoo staatâ.
Etiopia demokraatlâš littotäsiväldi የኢትዮጵያ ፈደራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ Ityop’iya Federalawi Demokrasiyawi Ripeblik (amharakielân) |
|
---|---|
lippu |
vaakun |
Staatâhäämi | parlamentaarlâš littotäsiväldi |
President | Sahle-Work Zewde |
Uáiviminister | Abiy Ahmed Ali |
Uáivikaavpug | Addis Abeba |
Vijđodâh | 1 104 300 km² |
Virgáliih kielah | amharakielâ |
Vaaluut | birr (ETB) |
Äigi | UTC+3 |
Uánádâs | ET |
Jotolâh | uálgispiälásâš |
Sundenummeer | +251 |
Internet TLD | .et |
Aalmuglâšlaavlâ |
Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp'ya (ወደፊት ገስግሺ ውድ እናት ኢትዮጵያ) |
|
Eennâmtiätu
muteEtiopia vijđodâh lii 1 104 300 km², mast 0,7 % lii čääci. Vijđoduv mield Etiopia lii maailm 28. stuárráámus staatâ. Tot lii tuše ucánjii ucceeb ko Bolivia, mon vijđodâh lii 1 098 581 km².
Sajadâh já rääjih
muteEtiopia lii staatâ Nuorttâ-Afrikist. Ton ránnjástaatah láá tavveen Eritrea, nuorttân sehe Djibouti já Somalia, mäddin Kenia, viestârist Maadâ-Sudan já taveviestârist Sudan. Etiopiast staatârääjih láá ohtsis 59 251 km. Ton kuhemus rääji lii Somaliain; tot lii 1 640 km kukke. Uánihumos vuod lii 343 km rääji Djiboutijn.
Morfologia
muteEtiopia alemus saje lii Simien várádahân kullee Ras Dashen čokke (4 550 m) Simien aalmuglâšmeecist Etiopia taveuásist. Vyeligumos saje lii Danakil (-125 m) Etiopia tavenuorttâuásist.
Haldâttâh já politiik
muteEtiopia staatâhäämi lii parlamentaarlâš littotäsiväldi. Ton staatâhovdâ lii täsivääldi president, kiän virgepaje pištá kuttâ ive, kuittâg enâmustáá kyehti virgepaje maŋaluvâi.[2][3] Etiopia parlament väljee president.[3]
Viehâdâh
muteÄsseeloho
muteEtiopiast láá suulân 110 miljovn ässed.
Fáádást eres soojijn
mute- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Etiopia.
Käldeeh
mute- ↑ Ethiopia | People, Flag, Religion, Capital, Map, Population, War, & Facts | Britannica www.britannica.com. Čujottum 4.3.2022. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Etiopia vuáđulaahâ ICL project. Čujottum 15.1.2023. (eŋgâlâskielân)
- ↑ 3,0 3,1 Etiopia vuáđulaahâ ICL project. Čujottum 15.1.2023. (eŋgâlâskielân)