While petlja

Kod većine programskih jezika, while petlja je naredba kontrole toka koja omogućava kodu da se izvršava više puta na osnovu vraćenog logičkog tipa. While petlja se može posmatrati i kao ponavljajuća if naredba.

Pregled

While konstrukcija se sastoji od bloka naredbi i uslova.^[1]^[2] Uslov se prvo procenjuje – ako je uslov tačan, naredbe unutar bloka se izvršavaju. Ovo se ponavlja sve dok uslov ne postane netačan. Zbog toga što while petlja proverava uslov pre nego što izvrši blok naredbi, upravljačka struktura je često poznata i kao pred-test petlja. Poredi se sa do while petljom, koja proverava uslov nakon što je petlja izvršena.

Na primer, u C programskom jeziku (kao i u Javi, C#,^[3] Objective-C i C++u, koji koriste istu sintaksu u ovom slučaju), odsečak koda je:

int x = 0;
while (x < 5) 
{
    printf ("x = %d\n", x);
    x++;
}

prvo proverava da li je h manji od 5, i zato što jeste, funkcija printf je pokrenuta i nakon toga h se povećava za 1. Zatim se opet proverava da li je uslov zadovoljen i petlja se izvršava sve dok je uslov zadovoljen odnosno dok promenljiva h ne dobije vrednost 5.

Uočite da je moguće, u nekim slučajevima čak i poželjno, da za zadate uslove logički odgovor uvek bude tačan, i da se tako stvara beskonačna petlja. Kada se takva petlja namerno napravi, obično postoji druga kontrolna struktura (kao što je break naredba) koja upravlja završetkom petlje. Na primer:

while (true) 
{
    //radi komplikovane stvari
    if (Uslov) break;
    //više stvari
}

Ekvivalentne strukture

U S programskom jeziku,

while (Uslov) 
{
   Izjave;
}

je ekvivalentno sa

if (Uslov) 
{
   do 
   {
      Izjave;
   } while (Uslov);
}

ili

while (true) 
{
   if (!Uslov) break;
   Izjave;
}

ili

   goto TEST;
PETLJA:
   Izjave;
TEST:
   if (Uslov) goto PETLJA;

ili

TEST:
   if (!Uslov) goto KRAJPETLJE;
   Izjave
   goto TEST;
KRAJPETLJE:

Poslednje dve nisu preporučljive zato što korišćenje „goto“ izjava otežava programeru da razume tok kontrole, i generalno se koriste kao poslednje sredstvo.

Takođe u S-u i njegovim potomcima, while petlja je for petlja bez inicijalizacije ili brojanja izraza tj.

for ( ; Uslov; )
{
   Izjave;
}

Demonstriranje while petlji

Ove while petlje će računati faktorijel broja 5:

ActionScript 3

var broj:int = 5;
var faktorijel:int = 1;

while ( broj > 1 )
{
  faktorijel *= broj;
  broj--;
}
trace ("Faktorijel ", faktorijel);

Ada

Šablon:Wikibooks

with Ada.Integer_Text_IO;

procedure Faktorijel is
  Broj   : Integer := 5;
  Faktorijel : Integer := 1;
begin
  while Broj > 0 loop
    Faktorijel := Faktorijel * Broj;
    Broj   := Broj - 1;
  end loop;

  Ada.Integer_Text_IO.Put (Faktorijel);
end Faktorijel;

Basic - QBasic ili Visual Basic

Dim broj As Integer = 10 ' daje vrednost promenljivoj

Do While broj > 0
    broj = broj - 1
Loop ' program ide ovde, sve dok broj ne bude 0

Bourne (Unix) shell

broj=5
faktorijel=1
while [ $broj -gt 0 ]; do
    faktorijel=$((faktorijel * broj))
    broj=$((broj - 1))
done

echo $faktorijel

C ili C++

int main (void)
{
  int broj = 5;
  long faktorijel = 1;
 
  while (broj > 1)
  {
     faktorijel *= broj--;
  }
  printf("%d", faktorijel);
  return 0;
}

Skript sintaksa

broj = 5;
faktorijel = 1;
 
while ( broj > 1 ){
    faktorijel *= broj--;
}
writeOutput(faktorijel);

Tag sintaksa

<cfset broj = 5>
<cfset faktorijel = 1>
<cfloop uslov="broj GT 1">
    <cfset faktorijel *= broj-->
</cfloop>
<cfoutput>#faktorijel#</cfoutput>

Fortran

program FaktorijelProg
  integer :: broj = 5
  integer :: faktorijel = 1
  do while (broj > 0)
    faktorijel = faktorijel * broj
    broj = broj - 1
  end do
  print *, faktorijel
end program FaktorijelProg

Java, C#, D

Kod while petlje je isti za programe Java, C# i D:

int broj = 5;
long faktorijel = 1;

while (broj > 1)
{
   faktorijel *= broj--;
}

Za program Java rezultat se štampa kao sledeće:

System.out.println(faktorijel);

Ista stvar u S#:

System.Console.WriteLine(faktorijel);

I konačno u D:

writefln(faktorijel);

Javaskript

var broj = 5;
var faktorijel = 1;

while ( broj > 1 )
{
  faktorijel *= broj--;
}

document.write(faktorijel);

Lua

broj = 5
faktorijel = 1

while broj > 0 do
  faktorijel = faktorijel * broj
  broj = broj - 1
end

print(faktorijel)

MATLAB

broj = 5;
faktorijel = 1;

while (broj > 0)
  faktorijel = faktorijel * broj;      %Uvećava se višestruko
  broj = broj - 1;                %Opada
end

faktorijel

Mathematica

 Block[{broj=5,faktorijel=1},          (*Lokalizuje broj i faktorijel*)
         While[broj>0,                (*While petlja*)
                faktorijel*=broj;      (*Uvećava se višestruko*)
                broj--;               (*Opada*)
              ];
      faktorijel
     ]

Oberon, Oberon-2, Oberon-07, ili Component Pascal

MODULE Faktorijel;
IMPORT Out;
VAR
  Broj, Faktorijel: INTEGER;
BEGIN
  Broj := 5;
  Faktorijel := 1;
  WHILE Broj > 0 DO
    Faktorijel := Faktorijel * Broj;
    DEC(Broj)
  END;
  Out.Int(Faktorijel,0)
END Faktorijel.

Maya

int $broj = 5;
int $faktorijel = 1;

int $multiplication;

while ($broj > 0)
{
    $multiplication = ($faktorijel * $broj);
     
    $broj -= 1;
    
    print ("Broj is: " + $broj + ", multiplication is: " + $multiplication + "\n");
}

Paskal

program Faktorijel1;
var
  Broj, Faktorijel: integer;
begin
  Broj := 5;
  Faktorijel := 1;
  while Broj > 0 do
  begin
    Faktorijel := Faktorijel * Broj;
    Broj := Broj - 1
  end;
  WriteLn(Faktorijel)
end.

Perl

my $broj = 5;
my $faktorijel = 1;

while ( $broj > 0 ) {
    $faktorijel *= $broj--; # Uvećava se višestruko, nakon toga opada
}

print $faktorijel;

While petlje se često koriste za čitanje podataka liniju po liniju (kao što je definisano sa $/ separatorom) iz otvorenog fajla:

open IN, "<test.txt";
while ( <IN> ) {
  print;
}
close IN;

PHP

$broj = 5;
$faktorijel = 1;
while($broj > 0) {
  $faktorijel *= $broj; // Prvo se uvećava višestruko.
  $broj--; // Nakon toga opada.
}
echo $faktorijel;

PL/I

declare broj fixed initial(5);
declare faktorijel fixed initial(1);

do while(broj > 0)
  faktorijel = faktorijel * broj;
  broj = broj - 1;
  end;

Python

broj = 5 # Vrednost promenljive je 5 
faktorijel = 1 # Vrednost promenljive je 1

while broj > 0: # Dok je broj(5) veći od 0 
    faktorijel *= broj              # Promeni vrednost faktorijela u 
                                      # faktorijel h broj.
    
    broj -= 1                      # Promeni vrednost broja u
                                      # broj - 1.

print(faktorijel) # Štampa vrednost faktorijela.

While petlja koja se ne završava:

while True:
    print("Upomoć! Zaglavljen sam u petlji!")

Racket

U Racket, kao i u ostalim Scheme implementacijama, let je popularan način da se implementira petlja:

#lang racket
(define broj 5)
(define faktorijel 1)
(let loop ()
  (when (> broj 0)
    (set! faktorijel (* faktorijel broj))
    (set! broj (sub1 broj))
    (loop)))
(displayln faktorijel)

Koristeći makro sistem, implementacija while petlje je trivialna vežba:

#lang racket
(define-syntax-rule (while test body ...) ; ubacuje while petlju
  (let loop () (when test body ... (loop))))
(define broj 5)
(define faktorijel 1)
(while (> broj 0)
  (set! faktorijel (* faktorijel broj))
  (set! broj (sub1 broj)))
(displayln faktorijel)

Ruby

# Izračunava faktorijel od 5
i = 1
faktorijel = 1
while i < 5
  faktorijel *= i
  i += 1
end
puts faktorijel

Smalltalk

Za razliku od ostalih jezika, u Smalltalk-u while petlja nije jezička konstrukcija već je definisana u klasi BlockClosure kao metod sa jednim parametrom, telom kao zatvaranjem, koristeći sebe kao uslov.

| count faktorijel |
count := 5.
faktorijel := 1.
[ count > 0 ] whileTrue: 
    [ faktorijel := faktorijel * count.
    count := count - 1 ].
Transcript show: faktorijel

Smalltalk takođe ima odgovarajući whileFalse: metod.

Tcl (Tool command language)

set broj 5
set faktorijel 1

while {$broj > 0} {
  set faktorijel [expr $faktorijel * $broj] 
  incr broj -1 
}

puts $faktorijel

Windows PowerShell

$broj = 5
$faktorijel = 1
while ($broj) {
    $faktorijel *= $broj--
}
$faktorijel

While jezik

While programski jezik^[4] je prost programski jezik napravljen od zadataka, uslova i while izjava, korišćenih u teoretskoj analizi imperativne semantike programskog jezika.^[5]^[6]

C := 5;
F := 1;
while (C > 1) do
    F := F * C;
    C := C - 1;

Povezano

Reference

↑ The while and do-while Statements (The Java™ Tutorials > Learning the Java Language > Language Basics)
↑ C++ While Loop
↑ „while (C# reference)”.
↑ http://profs.sci.univr.it/~merro/files/WhileExtra_l.pdf
↑ Nielson, Flemming; Nielson, Hanne R.; Hankin, Chris (1999). Principles of Program Analysis. Springer. ISBN 978-3-540-65410-0. Pristupljeno 29. 5. 2013.
↑ Illingworth, Valerie (1997). Dictionary of Computing. Oxford Paperback Reference (4th izd.). Oxford University Press. ISBN 9780192800466.

Literatura

Nielson, Flemming; Nielson, Hanne R.; Hankin, Chris (1999). Principles of Program Analysis. Springer. ISBN 978-3-540-65410-0. Pristupljeno 29. 5. 2013.

[1] The while and do-while Statements (The Java™ Tutorials > Learning the Java Language > Language Basics)

[2] C++ While Loop

[3] „while (C# reference)”.

[4] ttp://profs.sci.univr.it/~merro/files/WhileExtra_l.pdf

[NielsonNielson1999-5] Nielson, Flemming; Nielson, Hanne R.; Hankin, Chris (1999). Principles of Program Analysis. Springer. ISBN 978-3-540-65410-0. Pristupljeno 29. 5. 2013.

[6] Illingworth, Valerie (1997). Dictionary of Computing. Oxford Paperback Reference (4th izd.). Oxford University Press. ISBN 9780192800466.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]