Tobruk
Tobruk
طبرق | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 32°4′N 23°57′E / 32.067°N 23.950°E | |
| Država |  Libija
|
| Regija | Kirenaika |
| Okrug | Butnan |
| Površina | |
| - Ukupna | 97 km² |
| Visina | 50[1] |
| Stanovništvo (2014.) | |
| - Urbano područje | 62,500[1] |
| - Područje utjecaja | 114.680[2] |
| Vremenska zona | UTC+2 (UTC) |
| Poštanski broj | 91024 |
| Pozivni broj | 0924 |
| Karta | |
  Tobruk Pozicija Tobruka u Libiji | |
Tobruk (arapski: طبرق, grčki: Αντίπυργος) je lučki grad od 62,500[1] i općina od 114.680 stanovnika na sjeveroistoku Libije u Regiji Kirenaika.[2]
Grad se prostire oko malog zaljeva Sredozemnog mora - Bomba. Od egipatske granice je udaljen 155 km zapadno, a od glavnog grada Tripolija 1,250 km. Kroz grad prolazi obalna magistrala kojom je povezan sa Kairom, Bengazijem i Tripolijem.[2]
Najstarije naselje na tom lokalitetu bila je Grčka kolonija - Antipirgos, kog je za rimskih vremena zamjenila utvrda koja je branilagranice Kirenajke.[2] Tokom srednjeg vijeka se transformirao u odmorište i trgovište na obalnom karavanskom putu.[2]
Kako je Tobruk jedina prirodna luka Libije, Kraljevina Italija ga je zauzela na samom početku Talijansko-turskog rata 5. oktombra 1911. Za Irata ga je koristila kao vojnu bazu za mornaricu i avijaciju u vojnim kampanjama prema jugu.[2]
Za Drugog svjetskog rata Tobruk je nekoliko puta padao iz ruke u ruku, i bio poprište najdugotrajnih borbi na sjevernoafričkom frontu. Jedinice Britanske armije zauzele su grad u januaru 1941. pritom zarobivši 25.000 talijanskih vojnika.[2] Rommelov Afrički korpus je u svom naletu natjerao Britance da se povuku na istok, ostavivši garnizon u Tobruku u okruženju. Ta opsada trajala je od novembra 1941. do januara 1942. sve dok ga nisu oslobodile Britanske jedinice u ofenzivi natjeravši Rommela da se povuče iz Kirenaike. Tobruk se drugi put našao u opsadi koja je trajala od marta 1941. do juna 1942. kad je Afrički korpus zauzeo grad i zarobio oko 35.000 savezničkih vojnika i ogromne količine Ratnog materijala.[2]
Nakon Druge bitke kod El Alameina jedinice Britanske armije su u svojoj ofenzivi zauzele Tobruk 13. novembara 1942.[2]
Tobruk je nakon rata obnovljen pa je postao rezidencija bivšeg libijskog kralja Idrisa. Luka je proširena 1960-ih izgradnjom naftnog terminala Marsa al-Hariga, koji je naftovodom dugim 515 km povezan sa naftnim poljem Sarir.[2]
Britanska armija napustila je svoju bazu u južnom predgrađu Al Adam 1970.[2]
Tobruk je 2011. bio prvi libijski grad kog su preuzeli ustanici protiv Gadafija.[3]
U Tobruku se nalaze Vojnička groblja britanskih, talijanskih i francuskih vojnika.[2].
- Tobruch (it)