Oserijati
Oserijati (latinski: Osseriates ili Oseriates) bili su ilirsko-panonsko pleme koje je živelo kraj reke Save blizu ušća reke Vrbasa.[1] Nalazili su se između Kolapijana i Breuka i možda su pripadali južnopanonskoj jezičkoj skupini.[2] Verovatno su se Kolapijani, Varcijani i Oserijati izdvojili iz velikog plemena Breuka, koje se nakon velikog ilirskog ustanka (6–9. n.e.) rascepilo na više manjih delova.[3] Ime plemena verovatno je satemsko i potiče od indoevropskog korena *eghero ("jezero").[4]
Na području Oserijata, u selu Donja Dolina, na desnoj obali rijeke Save, oko 17 km nizvodno od Bosanske Gradiške, nalazi se arheološki lokalitet Donja Dolina. Proglašen je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[5]
Povremeno naseljavanje u Donjoj Dolini počinje u III milenijumu pne. u doba eneolita, o čemu svjedoči bakarna sjekira pločastog oblika. Novo naseljavanje je u prvoj polovini II milenijuma p.n.e, u doba ranog bronzanog doba, o čemu svjedoči bronzana sjekira i bodež. Oko 1200. godine prije naše ere, početkom kasnog bronzanog doba na ovom lokaliteu započinje kontinuirano naseljavanje populacija iz Podunavlja i sjeverne Panonije, pripadnika Kulture polja sa urnama.[6] Prodor Kelta u Panoniju desio se sredinom IV stoljeća pne. Život u ravničarskom otvorenom naselju traje sve do I vijeka n.e., kada je definitivno napušteno.
- ↑ Stipčević 1989, str. 37
- ↑ Mocsy 1974, str. 67
- ↑ Bowman, Champlin & Lintott 1996, str. 579
- ↑ Quiles 1007, str. 78
- ↑ „Prahistorijsko naselje Donja Dolina”. kons.gov.ba. Arhivirano iz originala na datum 2021-02-14. Pristupljeno 13. 8. 2016.
- ↑ „Borivoj Čović: OD BUTMIRA DO ILIRA”. Kulturno naslijeđe, Sarajevo, 1976. Arhivirano iz originala na datum 2019-10-01. Pristupljeno 9. 2. 2016.
- Bowman, Alan; Champlin, Edward; Lintott, Andrew (1996), The Cambridge Ancient History, 10. The Augustan Empire, 43 BC-AD 69 (2. izd.), Cambridge University Press
- Mocsy, Andras (1974), Pannonia and Upper Moesia, Routledge Kegan Paull Ltd
- Quiles, Carlos (2007), A grammar of modern Indo-European: language and culture, writting system and phonology, morphology, syntax, Association cultural DNGHU
- Stipčević, Aleksandar (1989), Iliri : povijest, život, kultura, Zagreb: Školska knjiga
- Medijski sadržaji Illyria & Illyrians na Wikicommonsu.