Le Havre
Le Havre
Le Havre de Grâce | |
---|---|
Koordinate: 48°56′17″N 0°50′31″W / 48.93806°N 0.84194°W | |
Država | Francuska |
Regija | Normandija |
Departman | Seine-Maritime |
Arrondissement | Le Havre-1, 2, 3, 4, 5 i 6 |
Osnovan | 1517. |
Uprava | |
• Maire | ️Édouard Philippe |
Površina | |
• Ukupno | 194.9 km² |
Nadmorska visina | 2 m |
Stanovništvo (2021.) | |
• Ukupno | 231.245 |
• Gustina | 119/km² |
Vremenska zona | UTC+1 |
Poštanski broj | 76600 |
Pozivni broj | 39 |
Le Havre je lučki grad i aglomeracija od 231,245 stanovnika[1], na sjeverozapadu Francuske u Regiji Normandija u Departmanu Seine-Maritime.
Grad se prostire duž desne obale estuarija rijeke Seine u La Manche, udaljen 216 km sjeverozapadno od Pariza i 85 km zapadno od Rouena.[2]
Luka Le Havre ubraja se među najveće u Zapadnoj Evropi, ona je nakon Marseilla druga najprometnija luka Francuske (67,5 miliona tona, 2011) i njezina najveća kontejnerska luka.[3]
Le Havre je osnovan za vladavine Françoisa II-1517. kao ratna luka, na mjestu starijeg ribarskog sela i nazvan Le Havre de Grâce (Utočište milosti), koji put je zvan i kao Francisopolis po Françoisu I).[3]
Luka je proširivana i utvrđivana tokom 17. vijeka od strane Kardinala Richelieua i Louisa XIV.[3]
Za Rata Velike alijanse (1688.-97). bombardiran je 1694. i 1696.[3]
Krajem 18. vijek, za vladavine Louis XVI prilagođena je za prihvat većih brodova, i dodatno poboljšana sredinom 19. vijeka za vladavine Napoleona III.[2] Tad je prokopan Tancarvillski kanal dug 25 km, koji je skratio put brodovima i šlepovima od Seine do luke.
Potkraj 18. vijek i tokom 19. vijeka razvio se u važnu trgovačku luku (tad se 1795, počeo zvati Le Havre). Početkom 20. vijeka izrastao u najveću evropska luka za uvoz kave i pamuka.[3] Na početku Drugog svjetskog rata u Le Havre je pobjegla belgijska vlada]] nakon pada Antwerpena i Ostendea u ruke Wehrmachta [2]
Za Drugog svjetskog rata su grad i luka znatno stradali od bombardiranja 1940. i 1944.
Teško razorena historijska jezgra obnovljena je nakon rata u modernome stilu prema projektima Augustea Perreta. Ona je 2005. uvrštena je na UNESCO-ovu Lista mjesta svjetske baštine u Evropi|Listu svjetske baštine]] kao izvrstan primjer poslijeratne arhitekture i urbanizma.[3]
Luka je proširena ranih 1970-ih, nakon tog je dvadesetak km sjeverno od grada je 1976. otvoren novi naftni terminal Le Harve-antfer. Restrukturiranjem postojeće luke stvoreni su specijalizirani objekti za rasute terete i kontejnere. Danas glavninu lučkog prometa čini uvoz sirove nafte.[2]
Le Havre je od 1984. univerzitetski grad - Université Le Havre Normandie i od 2007. jedan od kampusa pariškog Instituta političkih nauka (Institut d'études politiques de Paris). U gradu djeluje nekoliko naučno istraživalačkih instituta. On je i grad muzeja; historijski, prirodoslovni i moderne umjetnosti André Malraux.[3]
Iako nema puno starina jer je za rata gotovo 3/4 zgrada razoreno[2], ipak ima par koje treba spomenuti. To je Opatija Sainte-Honorine iz 11. vijeka sa fasadom iz 14. vijeka, katedrala Notre-Dame iz 1574., sa fasadom iz 17. vijeka i Palača pravde iz 18. vijeka.[3]
Jedna od novijih znamenitosti je zgrada centra Le Volcan, u kom su smješteni teatar i biblioteka. On je podignut 1982. po projektu Oscara Niemeyera.[3]
Za ekonomiju grada važna je pored luke i reamontnog brodogradilišta, aeronautička, naftna i kemijska industrija a od 1964. kad je Renault otvorio pogon i automobilska [4]
Grad je i trgovačko-financijski centar (brojne banke, osiguravajuće i brodarske kompanije).
Le Harve je i turistička destinacija zbog velike marine i nedalekog resorta Sainte-Adresse.[2]
Pored Seine grad je sa unutrašnom Francuskom povezan autoputevima i željeznicom, a ima i Aerodrom Le Havre-Octeville (IATA : LEH, ICAO : LFOH)
Trajektima je povezan sa lukama u Engleskoj i Irskoj.
- ↑ „Le Havre, Agglomeration in France” (engleski). City population. Pristupljeno 15.10.2024.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 „Le Havre” (francuski). Le Havre. Pristupljeno 15.10.2024.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 „Le Havre” (hrvatski). Hrvatska enciklopedija LZMK. Pristupljeno 15.10.2024.
- ↑ „Sandouville Plant” (engleski). Renault group. Pristupljeno 15.10.2024.
- Le Havre (sh)
- Le Havre Seine Métropole (fr)