Kuber (vladar)
Kuber (u drugim izvorima i Kuver) je bio kan i vladar Srema i poglavar utigurskih Prabugara na Balkanu u sedmom veku.
Vizantijski car Justin II (565-578) je ustupio polovinu Srema Avarima, koji su između 580. i 582. godine osvojili i drugu polovinu pomenutog regiona, uključujući i grad Sirmijum. Avari su u Srem naselili svoje zarobljenike (romanizovano ili helenizovano stanovništvo), koje su zarobili na vizantijskim teritorijama na Balkanu. Ovi zarobljenici su naseljeni u Srem sa ciljem da obrađuju zemlju i obezbede zalihe hrane za Avare, da bi ovi mogli nesmetano da ratuju. Živeći 60 godina pod avarskom vlašću, ovi zarobljenici su u Sremu postali potpuno nova nacija - Sermezijanci (Sremci).
Avari su 635. godine postavili Kubera da vlada nad ovim Sermezijancima kao avarski vazal. Kuver je bio sin kana Kubrata, poglavara huno-prabugarskih Onogura [1]. Dosadašnje interpretacije (J. Verner, V. Popović) pokazuju da se u Maloj Perešćepini radi o grobu kana Kubrata, sahranjenog između 641. i 647. godine. Posle njegove smrti na vlast stupa njegov najstariji sin Bajan, nakon čije su se kratke vladavine kanom Kubratovi sinovi razdelili. Njegov četvrti sin Kuber se naselio u Sremu, i bio potčinjen avarskom kaganu.
Uskoro su se Sermezijanci "zajedno sa Kuberom i njegovim Prabugarima" pobunili protiv kagana, a nakon pobede nad njim, napustili Srem i (po Popoviću 678-685. godine) naselili se na srednjem Balkanu, na Kerameziskom Polju, u blizini Soluna. Prema istim autorima, ostave u Vrapu i Erzeku su nekad predstavljale deo kaganove riznice, koju je Kuber prisvojio u Panonskoj niziji i doneo sa sobom na srednji Balkan. Predmeti iz obe riznice uglavnom potiču iz sredine i druge polovine VII veka što odgovara periodu kada je nakon vizantijskog pohoda potučen Kuber i njegovi vojnici.
Poznato je da su se Sloveni na Balkan naseljavali u više talasa. Slovenski materijalni nalazi pronađeni u krugu "Komani" kulture daju mogućnost da se jedan od tih talasa ostvario posredstvom migracija pomenutih pricrnomorskih naroda i njihovih vladara. I neki od današnjih istraživača (ovde se pre svega misli na Popovića) smatraju da i istorijski izvori navode na posredništvo Prabugara (posebno Kubera) prilikom oslobađanja Srba i Hrvata, kao i nekih drugih slovenskih plemena od avarskog pritiska i njihovo kasnije naseljavanje na Balkansko poluostrvo.
- Spisak bugarskih vladara
- Srem
- Balkan
- Srpski vladari
- Istorija Vojvodine
- Istorija Srbije
- Prabugari
- Avari
- V. Popović, Kuvrat, Kuber i Asparuh, Starinar, XXXVII, Beograd, 1986.
- Prof. dr Radmilo Petrović, Vojvodina - petnaest milenijuma kulturne istorije, Beograd, 2003.
- Mapa - seoba Kubera iz Srema u Makedoniju
- Nikos Čausidis, Relacije između "Komani"-kulture i "Saltovo majacke"-kulture i problem porekla njihovih nosilaca
- Istoriя na Pъrvoto bъlgarsko carstvo, prof. Vasil N. Zlatarski
- Srednovekovni gradovi i tvrdini vo Makedonija, Ivan Mikulčić
- ‘Tempora incognita of the early Bulgarian history’, Dr Atanas Stamatov
- Obrazuvane na bъlgarskata dъržava, Petъr Petrov
- Vtorata Bulgarija v dnesna Makedonija, Plamen Pavlov Arhivirano 2013-05-20 na Wayback Machine-u
