Jovan Popović
Jovan Popović | |
---|---|
Biografske informacije | |
Rođenje | Kikinda, Austro-Ugarska (danas Srbija) | 18. 11. 1905.
Smrt | 13. 2. 1952. (dob: 46) Beograd, NR Srbija, FNRJ |
Opus | |
Književne vrste | poezija, proza |
Jovan Popović (Kikinda, 18. novembar 1905 — Beograd, 13. februar 1952) je bio pesnik i književnik, učesnik u NOB-u od početka oružanog ustanka u Srbiji.
U ranoj fazi svog pesničkog rada bio je pod uticajem ekspresionizma, sredinom 20-ih godina pripadao je grupi beogradskih neoromantičara koji su bili izdanak levog ekspresionizma. Raskid s mladalačkom solipsističkom lirikom počinje kod njega Knjigom drugova (1928), čiji je bio jedan od urednika i zbog koje je izveden pred sud. Pesnik se okreće savremenom životu, svoju poeziju stavlja u službu radničke klase i njenih revolucionarnih ciljeva. Iskrenost uverenja ostaje ipak u njegovim stihovima površna, deklarativna, poruka jednosmerna. U pesmama nastalim u toku NOB-a nalazimo iste vrline i mane kao u ranijim socijalnim pesmama: strasno opredeljenje za ideju, ali i nedovoljnu savladanost izraza, verbalizam, patetiku. Po temperamentu, Popović nije bio borben duh, nego blag i nežan lirik, s nečim od mekoće i osećajnosti svojstvenih poeziji Miloša Crnjanskog. Najviše svežine i doživljenosti ima u pesmama inspirisanim zavičajnim motivima, u kojima se oseća odjek glasova iz detinjstva, a boje i zvuci rodne ravnice izazivaju nostalgične čežnje.
Značajniji je njegov pripovedački rad. Dve predratne zbirke Jovana Popovića, Reda mora da bude (1932) i Lica u prolazu (1941), otkrivaju pripovedača od talenta. U njima je prikazao palanački svet Vojvodine, slike su osenčene njegovim vlastitim sećanjima iz detinjstva i mladosti. Iz zavičajnosti potiče meka lirska nota, koja čini glavno obeležje tih pripovedaka, njihov osnovni kvalitet.
Najznačajnija mu je treća knjiga pripovedaka, Istinite legende (1944). Naslov otkriva njen smisao: ona sadrži priče o istinitim događajima i istinitim ličnostima, o podvizima u NOB-u koji su se odista odigrali ali koji toliko prelaze granice uobičajenog da više liče na legende nego na istinite istorije. Osnovni postupak je hroničarsko-memoarski, autor zauzima poziciju nepristrasnog svedoka, letopisca zaokupljenog time da spase od zaborava primere hrabrosti običnih ljudi, boraca revolucije. Taj objektivni, epski ton odvaja ove ratne hronike od subjektivno, poetski obojene proze ranijih knjiga.
Za dopisnog člana SANU izabran je 14. novembra 1950.
Oženio se 1931. godine Dragicom Vitolović koja se potom 1936. udala za Voju Srzentića.
- Biografija na sajtu SANU Arhivirano 2015-02-24 na Wayback Machine-u
- Biografija na sajtu OŠ „Jovan Popović“ u Suseku Arhivirano 2015-02-24 na Wayback Machine-u