Izvorni kod stranice 1873

Nemate dopuštenje da uređujete ovu stranicu iz sljedećeg razloga:
Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.
The block was made by ‪Superpes15‬. The reason given is No open proxies .
Start of block: 10. februara 2024. u 12:40
Expiry of block: 10. februara 2026. u 12:40
Your current IP address is 142.171.178.55. The blocked range is 142.171.0.0/16.
Uključite sve gornje pojedinosti u sve upite koje postavite. Ako smatrate da ste greškom blokirani, dodatne informacije i uputstva možete pronaći na stranici o globalnoj smjernici "Zabranjeni otvoreni proksiji".
U suprotnom, zahtjev za blokadu postavite na Meta-Wikiju. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.
Možete vidjeti i kopirati izvorni kod ove stranice.
{{year dab|1873}}
{{Godina nav}}
{{Godina u drugim kalendarima|1873}}
Godina '''1873''' ('''[[Rimski brojevi|MDCCCLXXIII]]''') je [[redovna godina koja počinje u srijedu]] po gregorijanskom kalendaru, odn. [[redovna godina koja počinje u ponedjeljak]] po 12 dana zaostajućem [[julijanski kalendar|julijanskom kalendaru]].
__NOTOC__

== Događaji ==
=== Januar/Siječanj ===
* januar - jul - Japanska diplomatska [[Iwakurina misija]] u kontinentalnoj Evropi (Francuska, Belgija, Holandija, Nemačka, Danska, Švedska, Austrougarska, Švajcarska)
* [[1. 1.]] - [[Japanski kalendar]]: prelazak na [[Gregorijanski kalendar]].
* [[22. 1.]] - Britanski jedrenjak ''[[Northfleet (brod)|Northfleet]]'' potonuo u sudaru, 293 mrtvih.
* 22. 1. - Izbija treći [[Anglo-ašanti ratovi|Anglo-ašanti rat]] u [[Zlatna Obala (britanska kolonija)|Zlatnoj Obali]] (Gana).
* [[30. 1.]] - Objavljen [[Jules Verne|Vernov]] roman "[[Put oko sveta za 80 dana]]".

=== Februar/Veljača ===
* [[11. 2.]] - Usled mnogih pobuna (npr. [[Treći karlistički rat]]) i štrajka u artiljerijskom korpusu, kralj Španije [[Amadeo I (Španija)|Amadeo I]] abdicira; Kortes proglašava [[Prva španska republika|Prvu špansku republiku]] (do [[1874]]).
* [[18. 2.]] - [[Vasil Levski]] obešen u Sofiji.
* [[20. 2.]] - Kapetan [[John Moresby]] prisvojio za V. Britaniju mesto na kome se danas nalazi [[Port Moresby]], glavni grad Papue Nove Gvineje.
* [[28. 2.]] - [[Gerhard Armauer Hansen]] opisao ''[[Mycobacterium leprae]]'', izazivač [[Lepra|lepre]].

=== Mart/Ožujak ===
* [[3. 3.]] - [[Comstockovi zakoni]] u SAD zabranjuju slanje poštom pornografije i kontraceptivnih sredstava.
* [[4. 3.]] - Predsednik SAD [[Ulysses S. Grant]] započinje drugi mandat.
* [[22. 3.]] - Španska skupština ukinula ropstvo na [[Portoriko|Portoriku]], vlasnici dobili nadoknadu a robovi moraju raditi još tri godine.
* [[26. 3.]] - [[Aceški rat]]: Holanđani objavili rat vladaru [[Aceh]]a na Sumatri, ali se u aprilu moraju povući zbog jakog otpora (sukobi će trajati do [[1904]]).
* [[29. 3.]] - Osnovana [[Rio Tinto Group|kompanija Rio Tinto]] nakon što su stranci kupili rudnik na španskoj reci [[Río Tinto]] u Andaluziji.

=== April/Travanj ===
* [[1. 4.]] - Zakon o novcu u SAD okončava [[bimetalizam]] i postavlja dolar na [[zlatni standard]] - loše za zapadne rudarske interese i zadužene farmere.
* 1. 4. - Pored Nove Skotije potonuo britanski putnički brod ''[[RMS Atlantic]]'', najmanje 535 mrtvih.
* [[5. 4.]] (24. 3. po [[julijanski kalendar|j.k.]]) - Umro predsednik srpske vlade [[Milivoje Blaznavac]], od 2. (14.) aprila ga nasleđuje ministar inostranih dela [[Jovan Ristić]] ("[[Liberalna stranka (Srbija)|liberal]] od 1868").
* [[21. 4.]] - Frankfurtski pivski neredi: poskupljenje piva inicira nerede, u vojnoj intervenciji gine 20 ljudi.
* [[24. 4.]] - U [[Lahaina, Hawaii|Lahaini]] na Havajima zasađeno indijsko drvo [[banjan]], ''Ficus benghalensis'', koje će postati najveće u SAD.

* proleće - Srpski predsednik vlade [[Jovan Ristić]] u poseti Beču, razgovara sa [[Gyula Andrássy|Andrašijem]] i carem, primljen je srdačno - Austro-Ugarska će podržati srpski stav o železničkoj vezi sa Turskom kod Aleksinca, dogovoreno da se u Beču otvori poluzvanično srpsko diplomatsko predstavništvo, bez saglasnosti o čišćenju Đerdapa, dogovorena poseta kneza Milana<ref>''Istorija s. n.'' V-1, 364</ref>.

=== Maj/Svibanj ===
[[Datoteka:Expo 1873 deutschland.jpg|mini|250px|left|Sa [[Svjetska izložba, Beč 1873|Svjetske izložbe u Beču]]]]
* [[1. 5.]] - [[2. 11.]] - [[Svjetska izložba, Beč 1873|Svjetska izložba u Beču]].
* ?[[3. 5.]] (21. 4. po j. k.) - Izlazi časopis "[[Glas Crnogorca]]" (raniji "Crnogorac").
* [[5. 5.]] - Treći karlistički rat: važna pobeda monarhista u mestu Eraul u Navari, narednih meseci ulaze u Baskiju.
* [[9. 5.]] - ''Gründerkrach'': Crni petak, krah Bečke berze inicira [[Panika 1873.|Paniku 1873.]] koja se pretvara u globalnu [[Duga depresija|Dugu depresiju]] (1873-79) a govori se i o Velikoj depresiji 1873-96.
* [[10. 5.]] - [[George Smith (asirolog)|George Smith]] pronašao u Iraku Ep [[Atrahasis]]<ref>Cregan-Reid, Vybarr. [http://www.telegraph.co.uk/history/10321147/The-tragic-tale-of-George-Smith-and-Gilgamesh.html The tragic tale of George Smith and Gilgamesh] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170531015411/http://www.telegraph.co.uk/history/10321147/The-tragic-tale-of-George-Smith-and-Gilgamesh.html |date=2017-05-31 }}. telegraph.co.uk 7:00AM BST 21 Sep 2013 (pristup. 12.9.2015.)</ref>.
* [[11. 5.]] - Vrhunac [[Kulturkampf]]a u Nemačkoj: donesen prvi od [[Majski zakoni (Nemačka)|Majskih zakona]] kojim se državi daje odgovornost za obuku i imenovanje sveštenstva.
* maj - Osnivačka skupština Sjedinjene mađarsko-srpske štedionice sa sedištem u Budimpešti<ref>''Istorija s. n.'' V-2, 154</ref>.
* maj - Na okružnom vašaru u [[DeKalb, Illinois]], [[Henry R. Rose]] prikazao [[Bodljikava žica|bodljikavu žicu]], što će preuzeti [[Joseph Glidden]] i [[Jacob Haish]].
[[Datoteka:Schwarzer Freitag Wien 1873.jpg|mini|220px|Krah Bečke berze]]
* [[20. 5.]] - [[Levi Strauss]] i [[Jacob Davis]] dobili patent u SAD za ojačavanje džepova bakarnim zakovicama.
* [[23. 5.]] - U Kanadi osnovana Severozapadna konjanička policija, osnova [[Royal Canadian Mounted Police|Kraljevske kanadske konjaničke policije]] od 1920.
* [[24. 5.]] - Maršal [[Patrice de Mac Mahon]] je novi predsednik Francuske (do [[1879]]) uz podršku desnice i monarhista.
* 24. 5. - U Londonu otvorena [[Alexandra Palace]] - izgorela u požaru već 9. juna, obnovljena 1875.
* [[27. 5.]] - [[Heinrich Schliemann]] otkrio u Troji tzv. [[Prijamovo blago]].
* [[28. 5.]] - Ruski general [[Konstantin von Kaufman]] zauzeo [[Hiva|Hivu]], glavni grad [[Hivski kanat|Hivskog kanata]].

=== Jun/Juni/Lipanj ===
[[Datoteka:Саборна црква у Мостару.jpg|mini|200px|[[Saborna crkva u Mostaru]]]]
* [[4. 6.]] - [[Indijanski ratovi]]: hvatanjem "kapetana Džeka" ([[Kintpuash]]) okončan [[Modočki rat]] u severnoj Kaliforniji.
* [[6. 6.]] - Schönbrunnska konvencija između Austrougarske i Rusije.
* [[8. 6.]] - [[Ismail Paša Egipatski]] privoleo osmanskog sultana [[Abdul Aziz]]a da mu izda ferman kojim je skoro priznata nezavisnost Egipta.
* jun, polovinom - Iz Bos. Gradiške prebegla 24 ugledna trgovca preko Save, objavljuju "Spomenicu hrišćanskim silama"; Vaso Vidović na čelu delegacije otišao u Beč; i u Banjoj Luci je nemir među trgovcima<ref>''Istorija s. n.'' V-1, 509-510</ref>.
* jun - [[Svetozar Miletić|Miletićeva]] interpelacija da se vladin komesar u Novom Sadu Laslo Majtenji pozove na odgovornost pod optužbom da je prekoračio ovlašćenja i zloupotrebio vlast<ref>''Istorija s. n.'' V-2, 182</ref>.
* jun - Skupština varoši [[Pančevo|Pančeva]] protestuje vladaru zbog jednostavnog pripojenja [[Tamiški Banat|banatskog]] dela [[vojna granica|vojne granice]] ugarskim županijama<ref>''Istorija s. n.'' V-2, 201</ref>.

=== Jul/Juli/Srpanj ===
* [[1. 7.]] - [[Otok Princa Edwarda]] se priključio [[Kanadska Konfederacija|Kanadskoj Konfederaciji]].
* [[9. 7.]] - Zakon o moneti u Nemačkom Carstvu: uvedena [[zlatna marka]] (povezana sa zlatom do [[1914]]).
* 9. 7. - Treći karlistički rat: vladine snage upale u zasedu u Kataloniji, svih 800 ljudi iz kolone poginuli ili zarobljeni.
* [[12. 7.]] - U Španiji izbija [[Kantonalna revolucija]], pretežno na jugu i u centralnim delovima zemlje ([[kantonalizam|kantonalisti]] žele skoro nezavisne kantone).
* [[15. 7.]] - Osnovan fudbalski klub Glasgow [[Rangers F.C.]].
* [[21. 7.]] - [[Jesse James]] i [[James–Youngerova banda]] opljačkala svoj prvi voz, u [[Adair, Iowa]].

=== Avgust/August/Kolovoz ===
[[Datoteka:Térkép 1874-43.JPG|mini|200px|[[Austrougarska ekspedicija na Sjeverni pol]]]]
* [[4. 8.]] - Potpukovnik [[George Armstrong Custer]] i [[7th Cavalry Regiment|Sedma konjanička regimenta]] imali prvi sukob sa [[Lakota]]ma, dok su štitili železničke geometre u Montani.
* [[8. 8.]] - Razvojačenje [[Vojna krajina|Vojne krajine]] (banskoj Hrvatskoj priključena 1881).
* avgust - Miletić traži u novosadskoj gradskoj skupštini da se opozove veliki župan Flat štetnog delovanja i zbog neznanja srpskog jezika<ref>''Istorija s. n.'' V-2, 184</ref>.
* [[24. 8.]] - Mirovni sporazum Rusije i [[Hivski kanat|Hivskog kanata]], koji time postaje ruski protektorat.
* [[27. 8.]] (15. 8. po j.k.) - [[Kralj Milan|Knez Milan]] stigao u posetu Beču, gde je dočekan dolično vladaru nezavisne države, primljen je kod ministra Andrašija i cara<ref>''Istorija s. n.'' V-1, 365</ref><ref>[http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Novine_i_casopisi/Srpske_novine_1834-1919/1873/8/16?pageIndex=00002 "Srpske novine", 16. avgust 1873, str. 2]{{Dead link|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. digitalna.nb.rs (pristup. 13.10.2015.)</ref>.
* [[30. 8.]] - [[Austrougarska ekspedicija na Sjeverni pol]] otkrila [[Zemlja Franje Josifa|Zemlju Franje Josifa]], arhipelag u Arktičkom okeanu.

=== Septembar/Rujan ===
[[Datoteka:Ivan Mažuranić 2.jpg|mini|180px|[[Ivan Mažuranić]]]]
* [[1. 9.]] - [[Cetshwayo kaMpande]] ustoličen za kralja [[Zulu]]a (do [[1879]]).
* [[5. 9.]] - Hrvatski sabor primio reviziju [[Hrvatsko-ugarska nagodba|Nagodbe]] sa 79 prema 10 glasova; glavna promjena je financijske prirode, Hrvatska-Slavonija dobija 45% prihoda umjesto paušala od 2,2 milijuna forinti (kraljevska sankcija 30. 11.)<ref>Šišić, ''Povijest 1526-1918'', 473-4</ref><ref>[https://digitalna.nb.rs/wb/NBS/novine/politika/1938/04/23?pageIndex=00009 "Politika", 23. april 1938]</ref>. Nakon revizije Nagodbe, [[Narodna stranka (Hrvatska)|Narodna stranka]] u Hrvatskoj ponovo neće priznavati Srbe<ref>''Istorija s. n.'' V-2, 150</ref>.
* septembar - Knez Milan u poseti Parizu.
* septembar - Ruski istraživač [[Nikolaj Prževaljski]] stigao u Urgu (Ulan Bator), čime je okončana njegova trogodišnja ekspedicija.
* [[15. 9.]] - Na Međunarodnom meteorološkom kongresu u Beču odlučeno da se osnuje [[Međunarodna meteorološka organizacija]] (od [[1950]]. je nasledila [[Svetska meteorološka organizacija]]).
* [[16. 9.]] - Nemačke trupe napuštaju Francusku jer je ova isplatila nametnutu odštetu za [[Francusko-pruski rat]] - ovo pogoršava kontrakciju nemačke ekonomije.
* 16. 9. - [[Hasan I (Maroko)|Hasan I]] je novi sultan Maroka (do [[1894]]).
* [[18. 9.]] - Krah Njujorške berze nakon bankrotstva firme ''[[Jay Cooke & Company]]'' koja je finansirala [[Northern Pacific Railway|Severnu pacifičku železnicu]] - panika i Duga depresija u SAD.
* [[20. 9.]] - [[Ivan Mažuranić]] je novi hrvatski ban (do [[1880]]), prvi koji nije plemić.

=== Oktobar/Listopad ===
* [[20. 10.]] - U Hrvatskoj-Slavoniji izglasan Zakon o izvođenju "javnih gradnjah i građevinah", kuluk zamenjen otkupninom, što je opterećenje za seljake<ref>''Istorija s. n.'' V-2, 270</ref>.
* [[22. 10.]] - U Beču sklopljen [[Trojecarski savez]] između [[Austrougarska|Austrougarske]], [[Nemačko Carstvo|Nemačke]] i [[Rusko Carstvo|Rusije]] - protiv radikalizma, za status kvo na Balkanu. Izbeglice iz Bosne se žale velikim silama na teškoće, nekoliko hercegovačkih vođa se preko Cetinja žale ruskom caru, da se zbog zuluma moraju dići na oružje<ref name=""vcpnbk">Ćorović, Vladimir. [http://www.rastko.rs/rastko-bl/istorija/corovic/istorija/7_15_l.html Istorija srpskog naroda, Put na Berlinski kongres]. rastko.rs</ref>.
* 22. 10. - Veliki vezir Tunisa [[Mustapha Khaznadar]] prinuđen na ostavku zbog pronevere novca.
* [[23. 10.]] - Dovršena željeznička pruga [[Rijeka]] - [[Karlovac]], kojom je ostvarena veza sa Zagrebom i [[Budimpešta|Budimpeštom]].
* [[24. 10.]] - Otvoren [[Prvi bečki planinski vodovod]], dužine 95 km.
* [[28. 10.]] - Krah Berlinske berze.
* [[29. 10.]] - [[Albert (Saksonija)|Albert]] je novi kralj [[Kraljevina Saksonija|Saksonije]] (do [[1902]]).
* [[30. 10.]] (18. 10. po j.k.) - Knez Milan se vratio u Beograd sa puta po Evropi.

=== Novembar/Studeni ===
* [[3. 11.]] (22. 10. po j.k.) - [[Jovan Ristić]] daje ostavku na mesto predsednika vlade (odn. knez ga je smenio), što se smatra definitivnim krajem Namesničkog režima u [[Kneževina Srbija|Srbiji]] (od [[1868]]). Novi predsednik ministarskog saveta je [[Konzervativci (Srbija)|konzervativac]] [[Jovan Marinović]].
* novembar - [[Svetozar Marković]] osnovao list "Javnost" u Kragujevcu.
* novembar - Srpski [[Srpska narodna slobodoumna stranka|liberal]] [[Laza Kostić]] pobedio velikom većinom na prvim izborima u bivšem [[Šajkaški bataljon|Šajkaškom bataljonu]]<ref>''Istorija s. n.'' V-2, 180</ref>.
* [[17. 11.]] - [[Budim]], Stari Budim ([[Obuda]]) i [[Pešta]] ujedinjeni u [[Budimpešta|Budimpeštu]].
* [[20. 11.]] - Francuska avantura u [[Tonkin]]u, na severu Vijetnama: [[Francis Garnier]] zauzeo [[Hanoj]], narednih nedelja i većinu utvrđenja u [[Delta Crvene reke|Delti Crvene reke]].
* [[21. 11.]] - U Irskoj osnovana politička partija Liga samouprave (''[[Home Rule League]]'').
* [[22. 11.]] - Francuski parobrod ''[[SS Ville du Havre]]'' potonuo u sudaru na sred Atlantika sa gvozdenim kliperom ''Loch Earn'', 226 mrtvih.

=== Decembar/Prosinac ===
* [[11. 12.]] - Novi holandski napad na [[Aceh]], u januaru uspevaju zauzeti kraljevsku palatu.
* [[12. 12.]] (30. 11. po j.k.) - Zakon o kovanju srpske srebrne monete - [[srpski dinar|dinar]] uveden kao novčana jedinica po standardima [[Latinska monetarna unija|Latinske monetarne unije]]<ref>[http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Novine_i_casopisi/Srpske_novine_1834-1919/1873/12/7?pageIndex=00001 "Srpske novine", 7. decembar 1873, str. 1]{{Dead link|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. digitalna.nb.rs (pristup. 13.10.2015.)</ref> (dotada pravljen samo bakarni novac).
* [[13. 12.]] (1. 12. po j.k.) - Narodna skupština Kraljevine Srbije donela Zakon o merama - od januara [[1880]]. se uvodi [[SI|metrički sistem]].
* [[21. 12.]] - [[Armija crne zastave]] ispred vijetnamske vojske napada Hanoj - Francis Garnier ubijen, Francuzi razbijeni, kraj avanture.
* [[23. 12.]] (11. 12. po j.k.) - Zakon o potpunom ukidanju telesne kazne u Srbiji.
* [[24. 12.]] (12. 12. po j.k.) - Zakon o preustrojstvu gimnazija u Srbiji (7 razreda umesto 6, prijemni i ispit zrelosti).

=== Kroz godinu ===
* Cetinjska bogoslovija privremeno premještena u Ostrog.
* Sagrađena [[Saborna crkva u Mostaru]].
* U Beogradu osnovana Društvena škola za izobražavanje srpsko-jevrejske omladine, za učenje srpskog jezika<ref>[http://elmundosefarad.wikidot.com/prisustvo-jevreja-u-srpskoj-drzavi Prisustvo Jevreja U Srpskoj Drzavi]. elmundosefarad.wikidot.com (pristup. 12.9.2015.)</ref>.
* Železnička pruga [[Solun]]&ndash;[[Skoplje]] (dogodine do Mitrovice).
* U Novom Sadu izdat šaljivi list "Kamila", što se smatra početkom stripa u Srbiji<ref>Ivkov. Slobodan [http://www.rastko.rs/strip/60godina/60gstripa_02.html 60 godina stripa u Srbiji - Majstori pre II svetskog rata]. rastko.rs</ref>.
* Firma ''[[Liebig's Extract of Meat Company]]'' počela proizvodnju konzervirane usoljene govedine pod oznakom [[Fray Bentos]] (grad u Urugvaju).
* Osnovana švedska firma [[Bofors]].
* [[Elizejska palača]] je zvanična predsednička rezidencija Francuske.
* [[Mihail Bakunjin]] napisao "[[Etatizam i anarhija]]".
* U Nemačkoj osnovana firma [[NSU Motorenwerke]], u početku kao fabrika štrikaćih mašina.

== Rođenja ==
{{glavni članak|:Kategorija:Rođeni 1873.}}
=== Januar/Siječanj &ndash; Jun/Lipanj ===
* [[1. 1.]] - [[Marija Jurić Zagorka]], hrvatska književnica i novinarka († [[1957]].)
* [[2. 1.]] - [[Sveta Mala Terezija]], katolička svetica († [[1897]].)
* [[7. 1.]] - [[Adolph Zukor]], osnivač ''Paramount Pictures'' († [[1976]])
* [[8. 1.]] - [[Jelena Savojska]] (Petrović), crnogorska princeza, italijanska kraljica († [[1952]])
* 8. 1. - [[Iuliu Maniu]], premijer Rumunije († [[1953]])
* [[12. 1.]] - [[Spiridon Luis]], grčki atleta († [[1940]])
* [[15. 1.]] - [[Max Adler]], socijalni filozof († [[1937]])
* [[28. 1.]] - [[Colette]], književnica († [[1954]])
* [[31. 1.]] - [[Melitta Bentz]], izmislila filter za kafu († [[1950]])

* [[2. 2.]] - [[Konstantin von Neurath]], nemački političar († [[1956]])
* [[9. 2.]] - [[Jovan Radonić]], srpski istoričar, akademik († [[1956]])
* [[13. 2.]] - [[Fjodor Šaljapin]], operski pevač, bas († [[1938]])
* [[16. 2.]] - [[Radoje Domanović]], srpski satiričar († [[1908]])
* [[25. 2.]] - [[Enrico Caruso]], operski pjevač, tenor († [[1921]])

* [[1. 4.]] - [[Sergej Rahmanjinov]], ruski skladatelj († [[1943]].)
* [[6. 4.]] - [[Svetozar Rittig]], svećenik, crkveni povjesničar († [[1961]])

* [[15. 5.]] - [[Pavlo Skoropadski]], ukrajinski hetman († [[1945]])
* [[17. 5.]] - [[Henri Barbusse]], književnik, novinar († [[1935]])
* [[26. 5.]] - [[Olaf Gulbransson]], norveški crtač i slikar († [[1958]].)

* [[13. 6.]] - [[Antun Gustav Matoš]], hrvatski književnik († [[1914]].)
* [[19. 6.]] - [[Vladimir K. Petković]], srpski geolog († [[1935]])

=== Jul/Srpanj &ndash; Decembar/Prosinac ===
* [[1. 7.]] - [[Alice Guy-Blaché]], prva žena filmski režiser († [[1968]])
* [[20. 7.]] - [[Alberto Santos-Dumont]], brazilski pionir avijacije († [[1932]])
* [[21. 7.]] - [[Hans Fallada]], njemački književnik († [[1947]].)

* [[26. 8.]] - [[Lee de Forest]], pronalazač triode († [[1961]])

* [[1. 9.]] - [[Dinko Šimunović]], hrvatski književnik († [[1933]].)
* [[8. 9.]] - [[Alfred Jarry]], francuski pisac († [[1907]])
* [[9. 9.]] - [[Max Reinhardt]], režiser († [[1943]])
* [[20. 9.]] - [[Sidney Olcott]], filmski režiser († [[1949]])

* [[8. 10.]] - [[Ejnar Hertzsprung]], astronom († [[1967]])
* [[9. 10.]] - [[Karl Schwarzschild]], astronom, fizičar († [[1916]])
* [[12. 10.]] - [[Nadežda Petrović]], srpska slikarica († [[1915]].)
* [[14. 10.]] - [[Jules Rimet]], predsednik FIFA († [[1956]])
* [[22. 10.]] - [[Stanko Hondl]], fizičar, profesor i rektor Sveučilišta, akademik († [[1971]])
* [[30. 10.]] - [[Francisco Madero]], meksički revolucionar i predsednik († [[1913]])
* [[31. 10.]] - [[Rudolf Lubinski]], hrvatski arhitekt († [[1935]])

* [[9. 11.]] - [[Fritz Thyssen]], industrijalac († [[1951]])
* [[16. 11.]] - [[W. C. Handy]], američki kompozitor, poznat kao "Otac bluesa" († [[1958]].)
* [[24. 11.]] - [[Julij Martov]], ruski revolucionar († [[1923]])
* [[27. 11.]] - [[Robert Auer]], hrvatski slikar († [[1952]])

* [[7. 12.]] - [[Willa Cather]], američka spisateljica († [[1947]])
* 7. 12. - [[Viktor Černov]], ruski političar, eser († [[1952]])
* [[21. 12.]] - [[Blagoje Bersa]], hrvatski skladatelj i glazbeni pedagog († [[1934]].)
* [[26. 12.]] - [[Dimitrije Ginić]], srpski glumac († [[1934]])

=== Kroz godinu ===
* [[Hasan Priština]], albanski političar († [[1933]])

== Smrti ==
{{glavni članak|:Kategorija:Umrli 1873.}}
=== Januar/Siječanj &ndash; Jun/Lipanj ===
* [[1. 1.]] - [[Nikola Aleksić]], slikar-ikonopisac (* [[1808]])
* [[9. 1.]] - [[Napoleon III.]], bivši francuski predsjednik i car (* [[1808]].)
* [[18. 1.]] - [[Edward Bulwer-Lytton]], britanski književnik i političar (* [[1803]])
* [[27. 1.]] - [[Adam Sedgwick]], pionir moderne geologije (* [[1785]])

* [[18. 2.]] - [[Vasil Levski]], bugarski revolucionar (* [[1837]])

* [[15. 3.]] - [[Maksimilijan Prica]], hrvatski političar (* [[1823]])

* [[18. 4.]] - [[Justus von Liebig]], hemičar (* [[1803]])

* [[1. 5.]] - [[David Livingstone]], škotski misionar i istraživač (* [[1813]].)
* [[6. 5.]] - [[José Antonio Páez]], prvi predsednik Venecuele (* [[1790]])
* [[8. 5.]] - [[John Stuart Mill]], filozof (* [[1806]])
* [[10. 5.]] - [[Laza Telečki]], glumac i reditelj (* 1839 ili '41)
* [[15. 5.]] - [[Alexandru Ioan Cuza]], prvi vladar Rumunije (* [[1820]])
* [[20. 5.]] - [[George-Étienne Cartier]], kanadski političar (* [[1814]])
* [[22. 5.]] - [[Alessandro Manzoni]], talijanski književnik (* [[1785]].)
* [[25. 5.]] - [[Konstantin Danil]], srpski slikar (* 1798-1802?)

* [[11. 6.]] - [[George Fisher]] (Đorđe Šagić), pravnik, zvaničnik u SAD (* [[1795]])

=== Jul/Srpanj &ndash; Decembar/Prosinac ===
* [[8. 7.]] - [[Franz Xaver Winterhalter]], njemački slikar (* [[1805]].)
* [[18. 7.]] - [[Luka Vukalović]], hercegovački vojvoda (* [[1823]])

* [[20. 8.]] - [[Josif Veselić]], srpski pisac hrvatskog porekla (* [[1823]])

* [[16. 9.]] - [[Muhamed IV (Maroko)|Muhamed IV]], sultan Maroka (* 1830)

* [[24. 10.]] - [[Ivan Dežman]], hrvatski književnik i liječnik (* [[1841]].)

* [[4. 11.]] - [[Ivan Padovec]], hrvatski gitarist i skladatelj (* [[1800]].)

* [[14. 12.]] - [[Louis Agassiz]], biolog, geolog (* [[1807]])
* [[16. 12.]] - [[Nino Bixio]], italijanski patriota (* [[1821]])
* [[21. 12.]] - [[Francis Garnier]], francuski oficir i istraživač (* [[1839]])
* [[24. 12.]] - [[Johns Hopkins]], abolicionista, filantrop (* [[1795]])

== Reference ==
{{reference|2}}

; Literatura
* ''Istorija srpskog naroda'', Od Prvog ustanka do Berlinskog kongresa 1804-1878, Beograd 1981
** Peta knjiga prvi tom (V-1)
** Peta knjiga drugi tom (V-2)
* Šišić, Ferdo. ''Povijest Hrvata Pregled povijesti hrvatskoga naroda 1526.-1918.'' drugi dio. Marjan tisak 2004.

{{commonscat|1873}}

[[Kategorija:1873]]
Upotrebljeni šabloni (39):
Šablon:!- (uredi)
Šablon:Category handler (uredi)
Šablon:Commonscat (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Dead link (uredi)
Šablon:Dr (uredi)
Šablon:Dr-logno (uredi)
Šablon:Dr-make (uredi)
Šablon:Dr-yr (uredi)
Šablon:Drep (uredi)
Šablon:Fix (uredi)
Šablon:Fix/category (uredi)
Šablon:Glavni (uredi)
Šablon:Glavni-drugo (uredi)
Šablon:Glavni članak (uredi)
Šablon:Godina nav (uredi)
Šablon:Godina u drugim kalendarima (uredi)
Šablon:Izvori (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Izvori/stilovi.css (uredi)
Šablon:Kineski60god (uredi)
Šablon:Main other (uredi)
Šablon:Mrtav link (uredi)
Šablon:Noitalic (uredi)
Šablon:Ordinal (uredi)
Šablon:Reference (uredi)
Šablon:Roman (uredi)
Šablon:Tnavbar (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Webarchive (uredi)
Šablon:Year dab (uredi)
Modul:Arguments (uredi)
Modul:Category handler (uredi)
Modul:Category handler/blacklist (uredi)
Modul:Category handler/config (uredi)
Modul:Category handler/data (uredi)
Modul:Category handler/shared (uredi)
Modul:Check for unknown parameters (uredi)
Modul:Namespace detect/config (uredi)
Modul:Namespace detect/data (uredi)
Modul:Webarchive (uredi)
Modul:Yesno (uredi)
Vratite se na stranicu „1873”.
Izvor: https://sh.wikipedia.org/wiki/1873