Žigmund Luksemburški

Žigmund ili Sigismund (14. februar 1368 - 9. decembar 1437) je bio kralj Ugarske (1387 — 1437), car Svetog rimskog carstva (1433 — 1437), markgrof Brandenburga (1378 — 1388. i 1411—1415), kralj Rimljana (1410 — 1433) i kralj Češke (nosio je titulu od 1419, de facto od 1437).

Žigmund je pripadao dinastiji Luksemburgovaca, a bio je sin cara Karla IV. i Elizabete Pomorske.

Brakovi i porodica

Brak s Marijom Anžuvinskom

Godine 1387. oženio se Marijom Anžuvinskom, kćerkom Ludovika I i Elizabete Kotromanić, te time postao iure uxoris ugarski kralj budući da je srednjevjekovno pravo mužu garantovalo sav posjed njegove žene. Brak između Marije i Žigmunda sklopljen je u zamku Zvolen, a Žigmund je okrunjen 31. marta 1387. godine.

Nepopularni brak između Marije i Žigmunda, stranca kojem je sada pripala jednaka vlast nad Ugarskom, ubrzo je izazvao revolt plemstva. Tokom njenog zatvoreništva u Novigradu, godinu dana nakon smrti Karla Dračkog, Mariji je pred očima zadavljena majka, bivša kraljica Elizabeta Kotromanić, za što je Marija sumnjičila svog supruga. Marija je oslobođena je 1387. godine, a nakon povratka na vlast njen odnos sa Žigmundom se znatno pogoršao.

Brak s Barbarom Celjskom

Marija je umrla pod sumnjivim okolnostima u visokoj trudnoći, ipak ne ostavivši iza sebe djece, kao posljednji Anžuvin na ugarskom tronu. Sigismund, njen udovac, zadržao je njeno kraljevstvo, kao što je to bio srednjovjekovni običaj, a njegova nasljednica bila je kćerka iz drugog braka sa Barbarom Celjskom, čija je nana bila Marijina tetka po majci.

Vladavina i ratovanje

Poslije očeve smrti Sigismund je postao i car Svetog Rimskog Carstva 1411. godine, ali za cara je krunisan u Rimu tek 1433. godine. Godine 1419. naslijedio je češku krunu od svoga brata Vjenceslava IV, a okrunjen je 27. jula 1420. godine.

Žigmund je organizovao krstaški rat protiv Osmanlija. Poražen je kod Nikopolja 1396. godine. Vodio je rat sa Venecijom. Najviše problema imao je sa Ladislavom Napuljskim, protivnikom u borbi za ugarsko prijestolje iz dinastije Anžuvinaca. Žigmund je jedan od organizatora crkvenog sabora u Konstanci (1414-1418), koji je osudio učenje Jana Husa. Jan Hus je spaljen a poslije toga husitski ratovi pratili su njegovu čitavu vladavinu. Žigmund je osnovao čuveni Zmajev red, kako bi kontrolisao brojne vazale u susjedstvu svoje države. Priredio je čuveni turnir u Budimu 1412.

Odnos s Bosnom

Žigmund je izuzetno značajan ugarski vladar u odnosima između Bosne i Ugarske. Dugogodišnji napori Žigmunda Luksemburškog za osvajanje Bosne i preuzimanje bosanske krune završili su neuspješno. Žigmund je ostvario jak pritisak na Bosnu u doba kralja Stjepana Dabiše, ali su Bosanci iskoristili njegove probleme poslije poraza kod Nikipolja i prišli njegovom protivniku Ladislavu Napuljskom. Njegovi pokušaji nametanja uticaja preko kralja Stjepana Ostoje završili su bezuspješno. Na njegovu stranu prišaoje Hrvoje Vukčić Hrvatinić 1409, a i ostali velikaši u Bosni do kraja 1411. No, tada su okolnosti bile drugačije. Bosanska kruna nije više bila u opticaju kao osnova međusobnih odnosa. Poslije raskida sa Hrvojem Vukčićem, bosansku Srebrenicu predao je na upravu despotu Stefanu Lazareviću. Nešto kasnije, 1427. Žigmund je napravio sporazum po kojem su bosansku krunu, kralja Tvrtka II trebali da naslijede predstavnici Celjskih, njegov punac Herman II Celjski, ali ni ta kombinacija nije imala realne osnove.

Žigmund je bio veliki rival bosanskih vladara i velmoža. Njegova snaga demonstrirana je srednjom i istočnom Evropom, ali njegova južna politika, kroz odnos prema Bosni, nije uvijek bila u prvom planu, pa se stabilan susjed, kao što je to bila Bosna, dugo vremena tolerisao i kao protivnik.

Smrt

Njegovom smrću 9. decembra 1437. godine nestaje dinastija Luksemburgovaca. U Njemačkoj, Ugarskoj, Hrvatskoj i Češkoj naslijedio ga je kćerkin muž, Albert II Habsburški.

Kraljevske titule
Žigmund Luksemburški Luksemburgovci
Prethodi: Karlo IV. Luksemburški Vaclav IV. Luksemburški Rupert Wittelsbach Jobst Moravski	Sveti Rimski Car 1433 – 1437	Slijedi: Albrecht II. Habsburški
Prethodi: Jobst Moravski	*Rex Germanorum* 1411 – 1433	Slijedi: Albrecht II. Habsburški
Prethodi: Vaclav IV. Luksemburški	Kralj Bohemije 1419 – 1437	Slijedi: Albrecht II. Habsburški
Prethodi: Marija Anžuvinska	Kralj Mađarske i Hrvatske 1387 – 1437	Slijedi: Albrecht II. Habsburški
Prethodi: Vaclav IV. Luksemburški Jobst Moravski	Markgrof izbornik od Brandenburga 1378 – 1388 1411 – 1415	Slijedi: Jobst Moravski Friedrich I. od Brandenburga