Kary Mullis
Kary Mullis eni nu biuchimicu statunitensi ca nasciu lu 28 dicembri 1944.
Cunziguiu lu dutturatu d'arricerca nta l'Univirsitati di Berkeley nta lu 1973. Vivi nta California cu sa mugghieri Nancy.
Ntâ lu 1993 addivintau Premiu Nobel pâ Chimica pâ scuperta dâ riazzioni a catina dâ pulimirasi (Polymerase Chain Reaction o PCR in angrisi) na ticnoluggìa ca arrivoluzziunau lu munnu dâ chimica, dâ ginetica e dâ furenzica pirmittiennu l’amplificazzioni in vitru di frammenta di DNA, cu innumirevuli appricazziona ntâ lu campu biologgicu, medicu, aggrariu e ntâ l'invistiggazzioni di la maggistratura.
Esti nu Surfista e cuntistaturi ntâ Berkeley di l'anni sessanta: pirsunaggiu alquantu origginali e discussu, ca spissu si scuntrau cu li pusizziona "ortudossi" dâ scenza ufficiali.
Eni notu ppi ssiri furtimenti criticu ntâ li cunfronta dâ tiuria ca eni diffusamenti ccittata di lu liami ca c'eni ntra lu virus di l'HIV e a maladìa di l'AIDS.
Nta n'ntirvista s'addummannau pulimicamenti s'avissi mai scupertu lu PCR si nun avissi spirimintatu droghi e chissu fici 'nfuriari nu munzieddu di pirsuni ca sunu contra li droghi.
Nta la su libbru di lu 1998 ("Ballannu nudi nta lu campu di la menti. Li idei e li vinturi di lu cchi centricu di li scienzata muderna") Mullis parra dâ so visiuni di lu munnu e cunta li pisoda curiosa e li spirienze inzoliti ca si truvai a viviri, parra di l'astroluggìa, dâ so participazzioni a lu prucessu a O. J. Simpson sustinnni ca "a scenza di li midia eni na fissiria" ppi finiri macari a ddiri cu l'ipotisi ca fu rapitu di l'aliena; ci succiriu nta na nuttatta di lu 1985, nta nu voscu vicinu a Mendociuno County in California.
Mullis cunta comu a li tiempa di quannu sturiava a Berkeley mannau a l'auturevuli rivista in lingua angrisi Nature n'articulu furtimenti spiculativi nta lu quali sustinìa câ mitati dâ materia di l'universu jea n'arreri nta lu tiempu: e ci o pubbricarru sinza probblema.
Nu vintenniu duoppu ci pruposi â stissa rivista nu travagghiu unni ducumintava a ticnoluggìa dâ pulimirasi chi ci sirbìa e l'avissi iutatu comu ducumintazzioni ppi pigghiarisi lu Nobel, e ci ficiru stori senza pubblicarulu"Sta spirienza m'anzignau na para ri cosi e mi fici crisciri tanticcedda".