[go: up one dir, main page]

Jump to content

Oro

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Artìculu in LSC

S'oro in sa tàula periòdica de is elementos
Oro

S'oro o segundu s'àrea geogràfica oru est s'elementu chìmicu de nùmeru atòmicu 79 e su sìmbulu suo est Au (dae su latinu aurum). Est unu metallu de transitzione modde, grae, dùtile, malleàbile de colore grogu, dèpidu a sa surbidura de sas longàrias de unda de su biaitu de sa lughe intzidente.

Inatacabile de sa majoria de sos cumpostos chìmicos, reagit in pràtica isceti cun s'abba règia e cun su ione tzanuru. Cun su mercùriu format un'ammesturu, ma no unu cumpostu chìmicu. S'agatat a s'istadu nadiu suta forma de pibidas, trigos e pàgias in sas rocas e in sos depòsitos alluvionales.

Est istadu impreadu giai de s'antighidade pro coniare monedas e, in antis de s'abentu de sa moneda fiat (latinu pro "siat fata", est a nàrrere creada dae su nudda, com'est sa de oe) est istadu impreadu comente a contrabàlida pro sas emissiones valutàrias de sos istados, comente acontessiat a s'internu de su gai naradu gold istandard. S'impreat annotamala in giojeria, odontoiatria e in s'indùstria eletrònica. S'oro est devènnidu in su tempus sìmbulu de puresa, balentia e lealidade.