Livorn
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
 Livorn (Livorno an italian) a l'é na sità dla Toscan-a ëd 160.891 abitant [1], capleugh ëd l'omònima provinsa. Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]Massionà a parte dal 1027, la cita sità toscan-a ëd Portus Liburni a l'é stàita dotà a parte dal sécol ch'a fà XII d'un pòrt fortificà. Dagià ch'a restava ël pont pi bass ëd lë sboch ëd l'Arn, ël prim granduca ëd Toscan-a, Còsim I dij Médici, a l'ha decidù - ëdcò an rason dl'ansabiament dël pòrt ëd Pisa - ëd fé 'd Livorn ël neuv gran pòrt toscan. Tutun la realisassion dël proget a l'ha ancaminà mach sota 'l regn dij sò fieuj Fransesch I e Ferdinand I dij Médici, ant ël darié quart dël sécol ch'a fà XVI. Ferdinand I a l'ha fàit promulghé j'arnomà lej ëd Livorn dël 1593, ch'a concedìo la libertà ëd sogiorn, ëd comersi e ëd religion. Livorn a l'é tòst ëdventà la sconda sità ëd Toscan-a. Dël 1838 a contava sent ca 'd comersi ebree (dal 1603 a-i é staje na sinagòga) e vintessinch ca 'd comersi anglèise. Apress ëd neuve trasformassion urbanìstiche ant ël sécol ch'a fà XIX e ij travaj d'arcostrussion séghit a la sconda guèra mondial, Livorn a l'é dventà ancheuj un-a dle prinsipaj sità portuaj dël Mediterani, con un grand pòrt ëd mërcansìe, d'amportante liure marìtime, dle rafinerìe e la sede dl'Academia italian-a dla marin-a. Leu d'anteresse[modìfica | modifiché la sorgiss]An sël vej pòrt, an piassa Micheli, as alva ël monument a Ferdinand I con ai sò pe quatr përzoné négher, ij Quatr mòro, ancadnà. Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]Ël sìndich a l'é Filippo Nogarin (dal 09/06/2014). Sità binele[modìfica | modifiché la sorgiss] Livorn a l'é binelà con:
Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss] |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
