Gentiana purpurea
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
Descrission[modìfica | modifiché la sorgiss]A l'é na pianta ch'a viv sempre, con la gamba sempia e drita, silìndrica e veuida, auta da vint a sessanta cm. A l'ha dle feuje pla verd brilant, ovaj e a lansa, con bòrd anter e sinch nervadure. Le fior a son riunìe an ponta dla gamba o a l'assëlla dle feuje dë dzora, an fass da un a tre, a ciòca, spartìe an su an part rionde, porpra da fòra, giaunastre e pontegià da drinta. Ambient[modìfica | modifiché la sorgiss]A l'é na fior pòch comun-a dij pra pasturà e dij bussoné alpin, da 1400 fin a 2200 m. Fioridura[modìfica | modifiché la sorgiss]Da luj a agost. Particolarità[modìfica | modifiché la sorgiss]Specie proteta. Scond Plini, j'arginsan-e a devo sò nòm a Gensi, re dl'Iliria, che për prim a l'avìa notane le proprietà medissinaj. As cheujo le reis ëd le piante madure, an otonn o a l'inissi dla prima e as fan sëcché; a son dotà d'assion contra la frev e a stìmolo le funsion digestive, an pi a son tòniche ant jë stat ëd fatigament. L'arginsan-a a l'é dovrà dcò ant la fabricassion ëd licor e caramele.
Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse[modìfica | modifiché la sorgiss]
|
