[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

pszczoła

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

pszczoła (język polski)

[edytuj]
pszczoła (1.1)
pszczoły (1.2)
pszczoła (1.3)
wymowa:
IPA: [ˈpʃt͡ʃɔwa], AS: [pščou̯a] ​?/i
​?/i ​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) ent. Apis mellifera[1], pszczoła miodna, latający owad wytwarzający miód, żyjący w zorganizowanych społecznościach; zob. też pszczoła miodna w Wikipedii
(1.2) ent. Apis[2], rodzaj owadów z rodziny pszczołowatych
(1.3) ent. lm Apoidea[3], owad z nadrodziny pszczół z rzędu błonkoskrzydłych; zob. też pszczoły w Wikipedii
odmiana:
(1.1-3)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikpszczołapszczoły
dopełniaczpszczołypszczół
celownikpszczolepszczołom
biernikpszczołępszczoły
narzędnikpszczołąpszczołami
miejscownikpszczolepszczołach
wołaczpszczołopszczoły
przykłady:
(1.1) Pszczoły zbierają pyłek kwiatów.
(1.1) Wracającym z łąki pszczołom zdarza się uderzać swoją główką siostry pozostające w ulu. W ten sposób ostrzegają je przed czyhającym na zewnątrz niebezpieczeństwem[4].
(1.2) Nie wszystkie gatunki pszczół zostały udomowione.
(1.3) Trzmiele to duże, włochate pszczoły szanowane przez ludzi za ich pracowitość i łagodność.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) gw. (Górny Śląsk) bina, fezeła
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) owad
(1.2) rodzaj
(1.3) owad
hiponimy:
(1.1) królowa, robotnica, truteń[5]
holonimy:
(1.1) rój
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. pszczelarstwo n, pszczelnictwo n, pszczolnictwo n, pszczelarz m, pszczolarz m, pszczelarka ż, pszczolinka ż, pszczołowate nmos, pszczoły nmos
zdrobn. pszczółka ż
czas. pszczelić się ndk.
przym. pszczeli, pszczoli, pszczelarski, pszczolarski, pszczelny, pszczelniczy, pszczołowaty
związki frazeologiczne:
kto ma pszczoły i klacze, ten na biedę nigdy nie płacze • kto ma pszczoły, ten ma miód, kto ma dzieci, ten ma smród • nie darmo u pszczoły żądło, a cierń u róży • nie dokuczaj pszczole, bo żądłem ukole
etymologia:
st.pol. bczoła[6] < prasł. *bьčela[7] lub *bъčela
uwagi:
należy do wyjątków od zasady, że po spółgłoskach piszemy „rz”[8]
zobacz też: Indeks:Polski - Owady • królowa • robotnica • truteń • fezeła
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Apis mellifera” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  2. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Apis” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Apoidea” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  4. ↑ Kiedy pszczoły uderzają „z główki”?
  5. ↑ publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  6. ↑ Alojzy Adam Zdaniukiewicz, Kultura językowa a sprawność umysłowa młodzieży, „Poradnik Językowy” nr 8/1980, s. 438.
  7. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „pszczoła” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  8. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Zasady pisowni i interpunkcji” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=pszczoła&oldid=8461355”