apsyda
apsyda (język polski)
[edytuj]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) archit. pomieszczenie na rzucie półkola, półelipsy lub wieloboku, dostawione addytywnie do bryły kościoła i otwarte do jego wnętrza; zob. też apsyda (architektura) w Wikipedii; zob. też absyda w Encyklopedii staropolskiej
- (1.2) astr. jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej; zob. też apsyda (astronomia) w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik apsyda apsydy dopełniacz apsydy apsyd celownik apsydzie apsydom biernik apsydę apsydy narzędnik apsydą apsydami miejscownik apsydzie apsydach wołacz apsydo apsydy
- przykłady:
- (1.1) Mozaika na sklepieniu apsydy prezentuje bogatą ikonografię[1].
- (1.2) Linia prosta łącząca apsydy orbity – perycentrum z apocentrum – nazywa się linią apsyd[2].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) pięcioboczna / płytka / półkolista / romańska / środkowa / trójboczna / wieloboczna / zaokrąglona apsyda • apsyda boczna / ołtarzowa / poligonalna / prezbiterialna / wschodnia / zachodnia • apsyda bazyliki / kaplicy / katedry / kolegiaty / kościoła / świątyni • freski / koncha / polichromie / sklepienie / ściany / wysokość apsydy • zakończony / zamknięty apsydą
- (1.2) apsydy orbity Ziemi • linia apsyd
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) nisza
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- przym. apsydalny, apsydialny, apsydowy
- przysł. apsydalnie
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- wariant pisowni: absyda
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) apse, apsis; (1.2) apse, apsis
- baskijski: (1.1) abside
- białoruski: (1.1) абсіда ż, апсіда ż
- bułgarski: (1.1) апсида ż, абсида ż
- duński: (1.1) apsis w
- esperanto: (1.1) absido
- hiszpański: (1.1) ábside m; (1.2) ápside m
- interlingua: apside
- kataloński: (1.2) àpside m
- niemiecki: (1.1) Apside ż, Apsis ż
- nowogrecki: (1.1) αψίδα ż
- rosyjski: (1.1) апсида ż; (1.2) апсида ż
- szwedzki: (1.1) absid w
- ukraiński: (1.1) апсида ż
- włoski: (1.1) abside ż; (1.2) apside m
- źródła: