Hamlet

Hamlet i Horacjo na cmentarzu,
mal. Eugène Delacroix, 1839

Hamlet – dramat Williama Szekspira z 1600 roku.

• Ach, biedny Yorick! Znałem go, Horacy.
  • Alas, poor Yorick! I knew him, Horatio. (ang.)
  • Postać: Hamlet
  • Opis: nad zbiorowym grobem, trzymając w dłoni czaszkę królewskiego błazna.
  • Źródło: akt V, scena 1

• Być albo nie być, oto jest pytanie.
  Jestli w istocie szlachetniejszą rzeczą
  Znosić pociski zawistnego losu
  Czy też stawiwszy czoło morzu nędzy,
  Przez opór wybrnąć z niego? – Umrzeć – zasnąć –
  • To be, or not to be: that is the question:
    Whether ’tis nobler in the mind to suffer
    The slings and arrows of outrageous fortune,
    Or to take arms against a sea of troubles,
    And by opposing end them? To die: to sleep; (ang.)
  • Źródło: akt III, scena 1

• Chcąc być łagodnym, okrutnym być muszę.
  • Postać: Hamlet
  • Źródło: akt III

• Choć to szaleństwo, lecz jest w nim metoda.
  • Though this be madness, yet there’s method in’t. (ang.)

• Cóż to czytasz, mości książę?
  Słowa, słowa, słowa.
  • What do you read, my lord?
    Words, words, words.
  • Postać: Hamlet
  • Opis: do Poloniusa.

• Dania jest więzieniem.
  • Denmark’s a prison. (ang.)

• Jest coś butwiejącego w państwie duńskim.
  • Postać: Marcellus
  • Something is rotten in the state of Denmark. (ang.)
  • Źródło: akt I, scena IV, s. 44, tłum. Józef Paszkowski.

• Kawior dla ludu.
  • Caviare to the general (ang.)
  • Opis: wyrażenie oznaczające utwór zbyt trudny (albo zbyt wyszukany) dla szerszej publiki.
  • Źródło: akt II, scena 2

• Niechaj czterdzieści tysięcy
  Braci połączy serca – suma uczuć
  Wciąż będzie mniejsza od mojej miłości.
  Cóż ty chcesz dla niej zrobić?

• Niech ryczy z bólu ranny łoś,
  Zwierz zdrów przebiega knieje.
  Ktoś nie śpi, aby spać mógł ktoś,
  To są zwyczajne dzieje.
  (tłum. Józef Paszkowski)
  • Why, let the stricken deer go weep,
    The hart ungalled play;
    For some must watch, while some must sleep:
    So runs the world away (ang.)
  • Postać: Hamlet
  • Źródło: akt III, scena 2
  • Zobacz też: Niech ryczy z bólu ranny łoś

• Niech się drapie, kto ma liszaj; nasza skóra zdrowa.
  • Postać: Hamlet
  • Źródło: akt III, scena 1

• O Boże! Ja mógłbym zamknąć się w orzechowej łupinie i uważać się za króla nieskończonych przestrzeni, bylem tylko snów złych nie miewał.
  • I could be bounded in a nutshell, and count myself a king of infinite space, were it not that I have bad dreams.
  • Postać: Hamlet
  • Źródło: akt II, scena 2

• Panie, wiemy, czym jesteśmy, lecz nie wiemy, czym możemy być.
  • Opis: Ofelia do Króla.
  • Źródło: akt IV, scena 5

• Przed oczami mojej duszy, Horacy.
  • In my mind’s eye, Horatio. (ang.)
  • Postać: Hamlet
  • Opis: odpowiedź na pytanie, gdzie widzi swojego zmarłego ojca.

• Reszta jest milczeniem.
  • The rest is silence. (ang.)
  • Postać: Hamlet
  • Opis: ostatnie słowa.

• Słabości, twe imię kobieta!
  • Frailty, thy name is woman! (ang.)

• Świat wyszedł z formy.
  • The time is out of joint. (ang.)

• Trucizno,
  Dokończ swego dzieła.
  • Opis: Hamlet przebijając Króla zatrutym rapierem.
  • Źródło: akt V, scena 2

• Więcej jest rzeczy na ziemi i w niebie,
  Niż się ich śniło waszym filozofom.
  • There are more things in heaven and earth, Horatio
    Than are dreamt of in your philosophy. (ang.)
  • Źródło: akt I, scena V, s. 49, tłum. Józef Paszkowski.

• Więcej treści, a mniej sztuki.
  • More matter with less art. (ang.)

• Wszystko bowiem, co przesadzone, przeciwne jest zamiarowi teatru, którego przeznaczeniem, jak dawniej tak i teraz, było i jest służyć niejako za zwierciadło naturze, pokazywać cnocie własne jej rysy, żywy jej obraz, a światu i duchowi wieku postać ich i piętno.
  • Źródło: akt III, scena 2, tłum. Józef Paszkowski

Nawiązania

• Moja najwyższa wolność polega na tym, iż w każdej sekundzie mogę postawić sobie hamletowskie pytanie być, albo nie być? – i swobodnie na nie odpowiedzieć.
  • Autor: Witold Gombrowicz, Dzienniki

• Teraz masz spokój Hamlecie zrobiłeś co do ciebie należało
  i masz spokój Reszta nie jest milczeniem ale należy do mnie
  wybrałeś część łatwiejszą efektowny sztych
  lecz czymże jest śmierć bohaterska wobec wiecznego czuwania
  z zimnym jabłkiem w dłoni na wysokim krześle
  z widokiem na mrowisko i tarczę zegara
  • Autor: Zbigniew Herbert, Tren Fortynbrasa z tomu Studium przedmiotu, 1961

O Hamlecie

• Hamletyzowanie – to wcale co innego niż Hamlet.
  Hamlet sam nie hamletyzuje – tylko myśli.
  Myśl jego ma cel. Celem jest rozwój.
  • Autor: Stanisław Wyspiański, Hamlet, 1904

• Kim jest ten młody królewicz norweski? Co ma reprezentować? Ślepy los, bezsens świata czy zwycięstwo sprawiedliwości? Szekspirolodzy bronili kolejno wszystkich trzech interpretacji.
  • Autor: Jan Kott, Szekspir współczesny, 1965
  • Opis: o jednym z bohaterów Hamleta, Fortynbrasie.

Zobacz też

• Ofelia