Zatoka Amundsena (Arktyka)
70°30′N 122°30′W/70,500000 -122,500000
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Terytorium | |
| Lokalizacja | |
| Wymiary |
400 km. x 200 km. |
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
 Mapa administracyjna regionu | |
Położenie na mapie Kanady  | |
| 70°30′N 122°30′W/70,500000 -122,500000
| |
Zatoka Amundsena (ang. Amundsen Gulf, fr. Golfe d’Amundsen) – zatoka, która znajduje się na Morzu Beauforta (Ocean Arktyczny).
Usytuowana między wyspami Banksa i Wiktorii a brzegiem Kanady. Przeciętna głębokość wynosi 300 metrów[1], maksymalna około 600 m[2]. Rozciąga się na 400 km długości i do 200 km szerokości. Powierzchnia zatoki jest pokryta lodem lub pakiem lodowym od września lub października do maja, przy czym pokrycie to jest zmienne zarówno w ciągu roku jak w okresach wieloletnich. W lecie ciepła woda z rzeki Mackenzie, wiatr oraz temperatura powierza powodują, że w lipcu i początku sierpnia wody zatoki są wolne od lodu[1].
Prowadzi przez nią jeden ze szlaków żeglugowych przejścia Północno-Zachodniego[3].
Brzegi zatoki są zamieszkane przez niewielką liczbę ludności. Największe osiedlami są Sachs Harbour, Ulukhaktok i Paulatuk, znajdujące się w Regionie Osadniczym Inuvialuit[a][5].
Na lodzie i wodach zatoki bytują niedźwiedzie polarne oraz foki z gatunku nerpa obrączkowana[6] oraz fokowąs brodaty[7] natomiast w wodach zatoki białuchy arktyczne[8], wal grenlandzki śledź pacyficzny, golec zwyczajny, sajka, ogak, głowaczowate oraz dwa gatunki flądrowatych (lodzica i gwódzica)[7].
W latach 1999–2001 po raz pierwszy w znaleziono w wodach zatoki ryby nerki i gorbusze[9].
W zachodniej części zatoki na północ od półwyspu Tuktoyaktuk znajduje się powracająca każdej zimy połynia przylądka Bathurst (sięgającą w okresie największego rozwoju do wyspy Baillie), którą w całości lód pokrywa jedynie od połowy października po połowy listopada. Miejsce to obfituje w liczne gatunki kaczek takich jak edredon turkan, edredon pacyficzny i lodówka[10].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Adriana Gamboa i inni, Mineralogical, geochemical, and magnetic signatures of surface sediments from the C anadian B eaufort S helf and A mundsen G ulf ( C anadian A rctic), „Geochemistry, Geophysics, Geosystems”, 18 (2), 2017, s. 488–512, DOI: 10.1002/2016GC006477 [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑ Trecia M. Schell i inni, Paleo–sea ice conditions of the Amundsen Gulf, Canadian Arctic Archipelago: Implications from the foraminiferal record of the last 200 years, „Journal of Geophysical Research: Oceans”, 113 (C3), 2008, DOI: 10.1029/2007JC004202 [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑ Krzysztof Kubiak, Kontrowersje wokół Przejścia Północno-Zachodniego, „Prawo Morskie” (XXVII), 2011, s. 335-355 [dostęp 2024-02-10].
- ↑ Population and dwelling counts: Canada, provinces and territories, and census subdivisions (municipalities) [online], Statistics Canada Government of Canada, 9 lutego 2022 [dostęp 2024-02-11].
- ↑ Inuvialuit [online], Government of Northwestern Territories [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑
Ian Stirling. Polar Bears and Seals in the Eastern Beaufort Sea and Amundsen Gulf: A Synthesis of Population Trends and Ecological Relationships over Three Decades. „Arctic”. 55, s. 59–76, 2002. (ang.).
- ↑ a b D.B. Stewart i inni, A Fishery Development Strategy for the Canadian Beaufort Sea-Amundsen Gulf Area, Canadian Technical Report of Fisheries and Aquatic Sciences 1910, 1993, s. 3-34, ISSN 0706-6457 [dostęp 2024-02-11] (ang.).<
- ↑ L A Harwood i inni, Distribution and abundance of beluga whales in the Mackenzie estuary, southeast Beaufort Sea, and west Amundsen Gulf during late July 1992, „Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences”, 53 (10), 1996, s. 2262–2273, DOI: 10.1139/f96-180 [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑ John A. Babaluk i inni, First Records of Sockeye (Oncorhynchus nerka) and Pink Salmon (O. gorbuscha) from Banks Island and Other Records of Pacific Salmon in Northwest Territories, Canada, „ARCTIC”, 53 (2), 2000, s. 161-164, DOI: 10.14430/arctic846 [dostęp 2024-02-10].
- ↑ Key Site 22: Cape Bathurst Polynya, Northwest Territories, [w:] Bowman i inni, Atlas of sea duck key habitat sites in North America, Sea Duck Joint Venture, 2022, s. 87-89 [dostęp 2024-02-11] (ang.).