Wydry (ssaki)
| Lutrinae | |||||
| Bonaparte, 1838[1] | |||||
 Przedstawiciel podrodziny – arirania amazońska (Pteronura brasiliensis) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Infrarząd | |||||
| Nadrodzina | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina |
wydry | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
Lutra Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
| Rodzaje | |||||
| |||||
Wydry[16] (Lutrinae) – podrodzina drapieżnych ssaków z rodziny łasicowatych (Mustelidae). Spotykane prawie na całym świecie[17][18], przystosowane do ziemnowodnego trybu życia.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Wydry mają ciało wydłużone, z długim, silnym ogonem. Palce są połączone błoną pławną. Różne gatunki wydr zamieszkują wszystkie kontynenty, z wyjątkiem Australii i Antarktydy. W tak zróżnicowanym rozmieszczeniu pomogła im zdolność do przepływania dużych obszarów wód, w tym także zatok morskich. Jeden gatunek przystosował się do życia w morzu. Jest nim kałan morski. Kałany prawie nigdy nie wychodzą na ląd. Żerują, śpią i rozmnażają się w morskich zatokach.
Wydry są ściśle związane ze środowiskiem wodnym. Żywią się głównie rybami, a uzupełniającą dietę stanowią żaby, raki, kraby, gryzonie i ptaki.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Do podrodziny należą następujące występujące współcześnie rodzaje[19][20][17][16]:
- Pteronura J.E. Gray, 1837 – arirania – jedynym przedstawicielem jest Pteronura brasiliensis (E.A.W. Zimmermann, 1788) – arirania amazońska
- Lontra J.E. Gray, 1843 – wydrak
- Enhydra Fleming, 1822 – kałan – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Enhydra lutris (Linnaeus, 1758) – kałan morski
- Hydrictis Pocock, 1921 – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Hydrictis maculicollis (H. Lichtenstein, 1835) – wydra plamoszyja
- Lutra Linnaeus, 1758 – wydra
Opisano również rodzaje wymarłe:
- Algarolutra Malatesta & Willemsen, 1986[21] – jedynym przedstawicielem był Algarolutra majori (Malatesta, 1978)
- Djourabus Peigné, Bonis, Likius, Mackaye, Vignaud & Brunet, 2008[22] – jedynym przedstawicielem był Djourabus dabba Peigné, Bonis, Likius, Mackaye, Vignaud & Brunet, 2008
- Enhydriodon Falconer, 1868[23]
- Enhydritherium Berta & Morgan, 1985[24] – jedynym przedstawicielem był Enhydritherium terraenovae Berta & Morgan, 1985
- Kenyalutra Schmidt-Kittler, 1987[25] – jedynym przedstawicielem był Kenyalutra songhorensis Schmidt-Kittler, 1987
- Lartetictis Ginsburg & Morales, 1996[26]
- Limnonyx Crusafont i Pairó, 1950[27]
- Lutraeximia Cherin, Iurino, Willemsen & Carnevale, 2016[28]
- Megalenhydris Willemsen & Malatesta, 1987[29] – jedynym przedstawicielem był Megalenhydris barbaricina Willemsen & Malatesta, 1987
- Mionictis Matthew, 1924[30]
- Paludolutra Hürzeler, 1987[31]
- Paralutra Roman & Viret, 1934[32]
- Sardolutra Willemsen, 1992[33] – jedynym przedstawicielem był Sardolutra ichnusae (Malatesta, 1977)
- Satherium Gazin, 1934[34]
- Sivaonyx Pilgrim, 1931[35]
- Teruelictis Salesa, Antón, Siliceo, Pesquero, Morales & Alcalá, 2013[36] – jedynym przedstawicielem był Teruelictis riparia Salesa, Antón, Siliceo, Pesquero, Morales & Alcalá, 2013
- Torolutra Petter, Pickford & Howell, 1991[37] – jedynym przedstawicielem był Torolutra ougandensis Petter, Pickford & Howell, 1991
- Tyrrhenolutra Hürzeler, 1987[38] – jedynym przedstawicielem był Tyrrhenolutra helbingi Hürzeler, 1987
- Vishnuonyx Pilgrim, 1932[39]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Definiacja taksonu nie opiera się na nazwie rodzajowej.
- ↑ Typ nomenklatoryczny: Enhydra Fleming, 1822.
- ↑ Typ nomenklatoryczny: Latax Gloger, 1827 (= Enhydra Fleming, 1822).
- ↑ Typ nomenklatoryczny: †Mionictis Matthew, 1924.
- ↑ Typ nomenklatoryczny: Aonyx Lesson, 1827 (= Lutra Linnaeus, 1758).
- ↑ Typ nomenklatoryczny: †Enhydriodon Falconer, 1868.
- ↑ Typ nomenklatoryczny: Hydrictis Pocock, 1921.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Ch.-L. Bonaparte. Synopsis Vertebratorum Systematis. „Nuovi annali delle scienze naturali”. 2, s. 111, 1838. (łac.).
- ↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 59. (fr.).
- ↑ J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 340, 1825. (ang.).
- ↑ Ch.-L. Bonaparte: Saggio d’una distribuzione metodica degli animali vertebrati a sangue freddo. Rome: Antonio Boulzaler, 1832, s. 68. (wł.).
- ↑ Ch.H. Smith: Introduction to Mammalia. W: W. Jardine: The naturalist’s library. Cz. 15: Mammalia. Edinburgh: W.H. Lizars, 1842, s. 248. (ang.).
- ↑ J.E. DeKay: Zoology of New-York, or the New-York fauna; comprising detailed descriptions of all the animals hitherto observed within the state of New-York, with brief notices of those occasionally found near its borders, and accompanied by appropriate illustrations. Cz. 1: Mammalia. Albany: W. & A. White & J. Visscher, 1842, s. 39. (ang.).
- ↑ H. Burmeister: Verzeichnis der im zoologischen Museum der Universität Halle-Wittenberg aufgestellten Säugethiere, Vögel und Amphibien. Halle: W. Plötz, 1850, s. 13. (niem.).
- ↑ S.F. Baird: Mammals. W: United States. War Department: Reports of explorations and surveys, to ascertain the most practicable and economical route for a railroad from the Mississippi River to the Pacific Ocean. Made under the direction of the secretary of war, in 1853-1857. T. 8. Cz. 1: General report upon the zoology of the several Pacific Railroad routes. Washington: A.O.P. Nicholson, Printer, 1857, s. 183. (ang.).
- ↑ T.N. Gill. Arrangement of the Families of Mammals; with Analytical Tables. „Smithsonian Miscellaneous collections”. 11, s. 6, 66, 1872. (ang.).
- ↑ H. Winge: Jordfundne og nulevende rovdyr (Carnivora) fra Lagoa Santa, Minas Geraes, Brasilien: med udsigt over pungdyrenes slægtskab. Copenhagen: Bianco Lunos Kgl Hof-Bogtrykkeri, 1895, s. 47. (duń.).
- ↑ L. Ginsburg. Les mustélidés piscivores du Miocène français. „Bulletin du Muséum national d’histoire naturelle”. 2e série. 40 (1), s. 232, 1968. (fr.).
- ↑ a b c d И.И. Соколов. Направления эволюции и естественная классификация подсемейства выдровых (Lutrinae, Mustelidae, Fissipedia). „Бюллетень Московского общества испытателей природы”. Отдел биологический. 78 (6), s. 51, 1973. (ros.).
- ↑ Davis 1978 ↓, s. 22.
- ↑ Davis 1978 ↓, s. 24.
- ↑ J. Morales & M. Pickford. Giant bunodont Lutrinae from the Mio-Pliocene of Kenya and Uganda. „Estudios Geológicos”. 61 (3-6), s. 235, 2005. DOI: 10.3989/egeol.05613-666. (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 154–155. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 458–460. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Subfamily Lutrinae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-24].
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-21]. (ang.).
- ↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 690–691. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ A. Malatesta & G.F. Willemsen. Algarolutra g.n. established for a fossil otter of the Sardinia island. „Geologica Romana”. 25, s. 285, 1986. (ang.).
- ↑ S. Peigné, L. de Bonis, A. Likius, H.T. Mackaye, P. Vignaud & M. Brunet. Late Miocene Carnivora from Chad: Lutrinae (Mustelidae). „Zoological Journal of the Linnean Society”. 152 (4), s. 833, 2008. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2008.00377.x. (ang.).
- ↑ H. Falconer & Ch. Murchison: Palaeontological memoirs and notes of H. Falconer, with a biographical sketch of the author. Cz. 1: Fauna Antiqua Sivalensis. London: Robert Hardwicke, 1868, s. 332. (ang.).
- ↑ A. Berta & G.S. Morgan. A new sea otter (Carnivora: Mustelidae) from the Late Miocene and Early Pliocene (Hemphillian) of North America. „Journal of Paleontology”. 59 (4), s. 810, 1985. JSTOR: 1304931. (ang.).
- ↑ N. Schmidt-Kittler. The Carnivora (Fissipeda) from the lower Miocene of East Africa. „Palaeontographica”. Abteilung A, Paläozoologie, Stratigraphie. 197, s. 94, 1987. (ang.).
- ↑ L. Ginsburg & J. Morales. Lartetictis et Adroverictis, nouveaux genres de Melinae (Mustelidae, Carnivora, Mammalia) du Miocène de l’Ancien Monde. „Bulletin du Muséum national d’histoire naturelle”. Section C: Sciences de la terre, paléontologie, géologie, minéralogie. 4e série. 18 (4), s. 664, 1996. (fr.).
- ↑ M. Crusafont i Pairó. Limnonyx un nuevo lutrido del mioceno espaftol. „Notas y comunicaciones del Instituto Geológico y Minero de España”. 20, s. 140, 1950. (hiszp.).
- ↑ M. Cherin, D.A. Iurino, G.F. Willemsen & G. Carnevale. A new otter from the Early Pleistocene of Pantalla (Italy), with remarks on the evolutionary history of Mediterranean Quaternary Lutrinae (Carnivora, Mustelidae). „Quaternary Science Reviews”. 135, s. 93, 2016. DOI: 10.1016/j.quascirev.2016.01.008. (ang.).
- ↑ G.F. Willemsen & A. Malatesta. Megalenhydris barbaricina sp. nov., a new otter from Sardinia. „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B: Palaeontology, Geology, Physics, Chemistry, Anthropology. 90 (1), s. 85, 1987. (ang.).
- ↑ W.D. Matthew. Third contribution to the Snake Creek fauna. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 50 (2), s. 136, 1924. (ang.).
- ↑ Hürzeler 1987 ↓, s. 34.
- ↑ F. Roman & J. Viret. La faune de mammifères du Burdigalien de La Romieu (Gers.). „Mémoires de la Société géologique de France”. Nouvelle série. 21, s. 17, 1934. (fr.).
- ↑ G.F. Willemsen. A revision of the Pliocene and Quaternary Lutrinae from Europe. „Scripta Geologica”. 101, s. 35, 1992. (ang.).
- ↑ Ch.L. Gazin. Upper Pliocene mustelids from the Snake River Basin of Idaho. „Journal of Mammalogy”. 15 (2), s. 143, 1934. DOI: 10.2307/1373984. (ang.).
- ↑ G.E. Pilgrim: Catalogue of the Pontian Carnivora of Europe in the British Museum. London: Printed by order of the Trustees of the British Museum, 1931, s. 74. (ang.).
- ↑ M.J. Salesa, M. Antón, G. Siliceo, M.D. Pesquero, J. Morales & L. Alcalá. A non-aquatic otter (Mammalia, Carnivora, Mustelidae) from the Late Miocene (Vallesian, MN 10) of La Roma 2 (Alfambra, Teruel, Spain): systematics and functional anatomy. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 169 (2), s. 453, 2013. DOI: 10.1111/zoj.12063. (ang.).
- ↑ G. Petter, M. Pickford & F.C. Howell. La loutre piscivore du Pliocène de Nyaburogo et de Nkondo (Ouganda, Afrique orientale): Torolutra ougandensis n. g., n. sp. (Mammalia, Carnivora). „Comptes rendus de l’Académie des sciences”. Série II: Mécanique-physique, Chimie, Sciences de l’univers, Sciences de la Terre. 312, s. 952, 1991. (fr.).
- ↑ Hürzeler 1987 ↓, s. 40.
- ↑ G.E. Pilgrim. The fossil Carnivora of India. „Memoirs of the Geological Survey of India, Palaeontologia Indica”. New series. 18, s. 93, 1932. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- J.A. Davis: A classification of otters. W: N. Duplaix (red.): Otters: proceedings of the first working meeting of the Otter Specialist Group, Paramaribo, Surinam, March 1977. Morges: I.U.C.N, 1978, s. 14–33. ISBN 2-88032-200-6. (ang.).
- J. Hürzeler. Die Lutrinen (Carnivora, Mammalia) aus dem ‘Grosseto-Lignit’ der Toscana. „Schweizerische Paläontologische Abhandlungen”. 110, s. 27–48, 1987. (niem.).