Wikipedia:BATUTA 2015
| Strona główna akcji | BATUTA 2010 | BATUTA 2011 | BATUTA 2014 | BATUTA 2015 | BATUTA 2016 | BATUTA 2017 | BATUTA 2021 | BATUTA 2023 |
 Strona główna projektu
|
 Uczestnicy
|
 Do zrobienia
|
 Efekty
|
Część wikipedystów postanowiła w kwietniu 2015 ponowić zorganizowaną rok temu
Bezwzględną Akcję Troskliwego Uźródławiania Tysięcy Artykułów
(kryptonim BATUTA)
Przyłożymy się do tego, aby dodawanie źródeł w artykułach Wikipedii stało się powszechną praktyką.
Zadbamy również, aby treści w starszych artykułach stały się weryfikowalne.
| Walka z hoaxem | |||
| Czas |
17 kwietnia – 30 kwietnia 2015 roku | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
Wikipedia, artykuły bez źródeł | ||
| Terytorium |
pl.wikipedia.org | ||
| Przyczyna |
dążenia wikipedystów do stworzenia najbardziej wiarygodnej encyklopedii świata, brak rozstrzygnięcia Drugiej i Trzeciej | ||
| Wynik | |||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Cele akcji
W tym czasie będziemy chcieli wykonać kilka zadań. Przede wszystkim chcemy zmierzyć się z artykułami, które od kilku(nastu) lat nie posiadają źródeł i często znajdują się w nich szablony z komunikatami domagającymi się źródeł, ale w wielu nie ma ani przypisów, ani szablonów. Druga kwestia to indywidualne wybory dziedzin wiedzy, w których brakuje źródeł, a którymi część z nas nie zajmowała się z powodu innych prac w Wikipedii. Po trzecie znaczna część artykułów opatrzona jest przypisami, ale nie użyto w nich szablonów formatujących.
„Uźródłowienie” polega na sięgnięciu po opracowania i zweryfikowaniu na ich podstawie każdej informacji zawartej w danym artykule. Dopiero potem można dopisać ich wykaz i usunąć szablon. Czyli: przede wszystkim weryfikacja, a nie samo uźródławianie, rozumiane jako mechaniczne dodanie wykazu opracowań, spisanych np. z katalogu jakiejś biblioteki.
Dlaczego źródła w artykułach są konieczne
Nie ma wątpliwości, że w artykułach w Wikipedii ważną rolę odgrywają sekcje wskazujące źródła informacji. Strona Wikipedia:Weryfikowalność podaje:
…czytelnicy Wikipedii powinni mieć możliwość sprawdzenia, czy zamieszczone tu materiały zostały wcześniej opublikowane przez wiarygodne źródła. Autorzy artykułów powinni zapewnić źródła dla cytatów oraz dla wszelkich informacji, które są lub mogłyby zostać zakwestionowane. W przeciwnym przypadku takie materiały mogą zostać usunięte.
- Poprzez wyszczególnienie w artykule źródeł spełnia się m.in. następujące funkcje
- Uwiarygadnia podane informacje, wskazując rzetelne pozycje, w których można je zweryfikować.
- Dostęp do artykułów mają osoby, które celowo podają nieprawdziwe informacje. W związku z tym uzasadnione są obawy, że korzystając z Wikipedii, natrafi się na błędy w artykułach. Podanie w artykule źródeł pozwala na zweryfikowanie informacji przez czytelnika, a także na wykrycie błędów i pomyłek i ich poprawienie przez wikipedystów. W szczególności w przypadku informacji, która jest jedną z hipotez, można uniknąć niepotrzebnego sporu edycyjnego.
- Zapoznaje się czytelnika z godnymi polecenia pozycjami na dany temat.
- Wikipedia stanowi pierwszy (ale nie ostatni) krok w uzyskiwaniu informacji na żądany temat. W Wikipedii czytelnik zapoznaje się z nieznanym mu pojęciem, zaś kierując się do pozycji uwzględnionych w sekcjach Przypisy, Bibliografia, może uzyskaną wiedzę usystematyzować i poszerzyć.
- Wykazuje się, że artykuł nie jest tzw. twórczością własną.
- W Wikipedii artykuły tworzy się wyłącznie w oparciu o zebrane wiarygodne materiały. Zabronione jest opisywanie własnych badań, teorii i poglądów. Zakaz ten ma na celu dbałość o jakość treści Wikipedii, a także uniknięcie sporów edycyjnych.
- Ogranicza się podejrzenia naruszenia praw autorskich przez autorów artykułu.
- Wikipedia udostępnia treści na licencjach GNU FDL i CC-BY-SA 3.0. Oznacza to, że jej czytelnicy mogą w dowolnym celu (także komercyjnym): kopiować, rozpowszechniać lub modyfikować treści stron zgodnie z zasadami tych licencji. W związku z tym autorzy artykułów są zobowiązani do samodzielnego ich tworzenia (ale w oparciu o rzetelne źródła informacji!). Przez zamieszczenie w artykule źródeł informacji, na podstawie których został on napisany, oddaje się autorom owych publikacji należny im wkład w jego powstanie.
Bibliografia
- Przy uźródławianiu artykułu należy zwrócić szczególną uwagę na rolę bibliografii i przypisów.
- Bibliografię stanowi lista wiarygodnych pozycji, które zostały wykorzystane przy tworzeniu artykułu (zarówno przez pierwszego autora, jak i kolejnych autorów wprowadzających do artykułu treści merytoryczne).
- Przypisy służą natomiast do uźródławiania konkretnych informacji występujących w artykule, w szczególności tez kontrowersyjnych lub wrażliwych, przy których podanie przypisu jest bezwzględnie konieczne. Poprzez stosowanie przypisów ułatwia się zarówno czytelnikom, jak i wikipedystom weryfikację informacji – nie trzeba przeglądać wszystkich pozycji wyszczególnionych w bibliografii, wystarczy dotrzeć do jednej, dlatego jest to znacznie lepsze rozwiązanie. W związku z ułatwieniem weryfikacji informacji przy tworzeniu przypisów ważną kwestią jest dokładne wskazanie miejsca występowania w źródle kontrowersyjnej informacji (w przypadku pozycji wielostronicowej należy podać numer strony).
- Linki zewnętrzne nie są wykazem źródeł. W starszych artykułach „Linki zewnętrzne” służyły do wskazywania źródeł informacji podanych w artykule. Należy je zweryfikować i umieścić w sekcji „Bibliografia” lub wskazywać za pomocą przypisów (patrz: Wikipedia:Bibliografia).