[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Ututo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ututo
Logo Ututo
Logo programu
Ilustracja
Ututo 2012
Autor The Ututo Team
Pierwsze wydanie 2000
Aktualna wersja stabilna XS 2012 / 27 kwietnia 2012
Aktualna wersja testowa Ututo UL 16.04 / 8 stycznia 2017
System operacyjny GNU/Linux
Rodzaj System operacyjny
Licencja GPL
Strona internetowa

Ututoargentyńska dystrybucja GNU/Linuksa. Wyróżnia się tym, iż zawiera jedynie wolne oprogramowanie. Jest jedną z niewielu dystrybucji zalecanych przez Free Software Foundation. Nazwa nawiązuje do małej jaszczurki znanej w Argentynie. Dokumentacja Ututo oraz strona internetowa są w całości po hiszpańsku.

Cel projektu

[edytuj | edytuj kod]

Simusol – pierwotnym zastosowaniem Ututo było dystrybuowanie projektu Simusol, który służy do symulacji projektów związanych z energią fotowoltaiczną. Z czasem, Ututo przestało mieć ten cel w priorytetach, lecz powróciło to jako główne zastosowanie dystrybucji w roku 2017.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wersja została wydana w październiku 2000 roku w Argentynie przez Diego Saravia w National University of Salta. Była bardzo prosta w użytkowaniu i mogła być uruchamiana bezpośrednio z płyty CD, bez potrzeby instalacji. Była to jedna z pierwszych dystrybucji LiveCD.

W 2002 zostało wydane Ututo-R, które oferowało funkcjonalność programowego routera. Ta wersja została stworzona przez Marksa Zapatę i została zainstalowana między innymi w rządowych szkołach w Buenos Aires.

W 2004 rozpoczęty został przez Daniela Oliverę projekt Ututo-e, który stał się później jednym z najważniejszych odgałęzień Ututo. Ututo-e ma zawierać jedynie wolne oprogramowanie i obsługiwać sprzęt dostępny w Argentynie.

Ututo bazował na Gentoo Linux, zatem jako menedżer pakietów używał portage, okrojonego jednak z programów, które nie są w pełni wolne. W roku 2017 projekt został przywrócony do życia, lecz od tamtej pory bazuje na Ubuntu. Mimo to, wciąż jest pozbawiony niewolnego oprogramowania.

Ututo XS – bieżące stabilne, lecz przestarzałe wydanie. Z powodu braku nowego wydania od roku 2012, uznawane jest za wstrzymane w rozwoju. Wraz z powstaniem serii XS, Ututo zyskał oryginalny menadżer pakietów, Ututo-Get wzorowany na debianowym Apcie; mimo to, ponieważ cała seria XS jest wzorowana na Gentoo, to wciąż pozostaje kompatybilna z Portage i oferuje instalację pakietów ze źródeł. Jest to jednak opcjonalne, ponieważ za czasów świetności Ututo oraz Ututo XS posiadały repozytorium z binarnymi paczkami optymalizowanymi pod niewielki zestaw specyficznych procesorów firm Intel i AMD:

Ututo UL – Ututo Ubuntu-Libre powstał w 2017 jako reaktywacja całego projektu i ponownie służy do stawiania Simusola na dystrybucji pozbawionej niewolnego oprogramowania. To wydanie jest oparte na Ubuntu.