[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Transwal

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Republika Południowoafrykańska (Transwal)
Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal)
1856–1877
1881–1902
Godło Flaga
Godło Flaga
Dewiza: Eendragt Maakt Magt
(Jedność tworzy siłę)
Hymn: Transvaalse Volkslied
Ustrój polityczny

republika

Stolica

Pretoria

Prezydent

Stephanus J. P. Kruger

Populacja
• liczba ludności


120 000
(1870)

Język urzędowy

holenderski

Religia dominująca

kalwinizm afrykanerski

Mapa opisywanego kraju
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Republika Południowoafrykańska (Transwal)”
25°43′S 28°14′E/-25,716667 28,233333
Zdjęcie kopalni złota w Transwalu

Republika Południowoafrykańska (niderl. Zuid-Afrikaansche Republiek, ZAR), potocznie Transwal (Transvaal Republiek; dosłownie „Republika za rzeką Vaal”) – państwo burskie na terenie obecnej Republiki Południowej Afryki, istniejące z przerwami w latach 1852–1902.

Stolicą republiki została założona w 1855 roku Pretoria, w której miał siedzibę rząd[1]. Parlament nazywany Volksraadem liczył 24 członków. Pierwszym prezydentem wybranym w 1857 został Marthinus Wessel Pretorius[2]. ZAR powstała w 1852, i była wolna od 1856 do 1877. Na krótko po pierwszej wojnie burskiej w 1881 Burowie odzyskali niepodległość względem korony brytyjskiej. Jednak już w 1900 ponownie zostali przez nią anektowani podczas drugiej wojny burskiej. Oficjalnie inkorporowanie państwa miało miejsce dopiero w pakcie kończącym wojnę z 31 maja 1902. W 1910 jako Transvaal stała się czwartą prowincją Związku Południowej Afryki, brytyjskiego dominium.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Terytorium przyszłego Transwalu zostało skolonizowane w latach 1830-1840 przez burskich osadników, podczas Wielkiego Treku. Opuścili oni zdominowaną przez Brytyjczyków Kolonię Przylądkową. Kolonizatorzy łatwo pokonali miejscową ludność i ustanowili kilka republik nie poddanych brytyjskiej kontroli. Z końcem lat 50. XIX wieku Brytyjczycy doszli do porozumienia z burskimi republikami w następstwie czego powstał Transwal. Brytyjczycy dokonali jego aneksji w 1877 roku pod pretekstem konieczności rozwiązania sporów granicznych pomiędzy Burami a Zulusami. Transwal odzyskał niepodległość w 1881 roku po zakończeniu pierwszej wojny burskiej. Odkrycie w 1885 roku ogromnych złóż złota w Witwatersrand spowodowało masową imigrację do Transwalu obcokrajowców zwanych uitlanders. Większość z nich było Brytyjczykami. Rosnące napięcia na tle narodowościowym doprowadziły do wybuchu drugiej wojny burskiej, a w jej następstwie inkorporację Transwalu do Imperium Brytyjskiego w 1900. W dziesięć lat później w wyniku połączenia republik burskich z Kolonią Przylądkową powstał Związek Południowej Afryki.

Prezydenci republiki

[edytuj | edytuj kod]
# Portret Imię i nazwisko Kadencja Uwagi
Początek Koniec
1 Marthinus Wessel Pretorius
(1819–1881)
6 stycznia 1857 15 września 1860
Johannes Hermanus Grobler 15 września 1860 6 grudnia 1860 p.o. prezydenta
2 Stephanus Schoeman
(1810–1890)
6 grudnia 1860 17 kwietnia 1862
3 Willem Cornelis Janse van Rensburg
(1818–1865)
18 kwietnia 1862 10 maja 1864 p.o. prezydenta do 23 października 1863
4 Marthinus Wessel Pretorius
(1819–1881)
10 maja 1864 22 listopada 1871
Daniel Jacobus Erasmus
(1830 – 1913)
21 listopada 1871 1 lipca 1872 p.o. prezydenta
5 Thomas François Burgers
(1791–1866)
1 lipca 1872 12 kwietnia 1877
Inwazja brytyjska
(1 lipca 1872 – 12 kwietnia 1877)
Triumwirat
Joubert, Kruger, Pretorius
8 sierpnia 1881 9 maja 1883
6 Paul Kruger
(1825–1904)
9 maja 1883 31 maja 1902 opuścił kraj 10 września 1900 roku
Schalk Willem Burger
(1852–1918)
10 września 1900 31 maja 1902 p.o. prezydenta

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Przez krótki okres znajdował się w Potchefstroom.
  2. Syn przywódcy Voortrekkerów Adriesa Pretoriusa, dowodzącego nimi w bitwie nad Blood River.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]