Skënder Gjinushi

Skënder Gjinushi
Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1949 ; Wlora
	Wicepremier Albanii
Okres	od 6 września 2001; do 25 lipca 2002
Przynależność polityczna	Socjal-Demokratyczna Partia Albanii
Poprzednik	Makbule Çeço
Następca	Ilir Meta
	Minister pracy i polityki społecznej
Okres	od 6 września 2001; do 25 lipca 2002
Przynależność polityczna	Socjal-Demokratyczna Partia Albanii
Poprzednik	Makbule Çeço
Następca	Valentina Leskaj
	Przewodniczący Zgromadzenia Albanii
Okres	od 24 lipca 1997; do 4 września 2001
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczna Partia Albanii
Poprzednik	Pjetër Arbnori
Następca	Namik Dokle
	Minister edukacji
Okres	od 20 lutego 1987; do 21 lutego 1991
Poprzednik	Tefta Cami
Następca	Kastriot Islami
	Multimedia w Wikimedia Commons

Skënder Gjinushi (ur. 24 grudnia 1949 we Wlorze^[1]^[2]) – albański polityk i matematyk, przewodniczący prezydium parlamentu w latach 1997-2001, wicepremier i minister pracy i polityki społecznej w latach 2001-2002, minister edukacji w latach 1987-1991^[1].

Kariera naukowa

Syn oficera armii albańskiej Et'hema Gjinushiego^[3]. W latach 1968-1972 studiował matematykę na Uniwersytecie Tirańskim^[1]. Po ukończeniu studiów odbył specjalizację na Université Pierre et Marie Curie w Paryżu, gdzie w 1977 obronił pracę doktorską^[4]. Do 1987 wykładał na wydziale nauk o ziemi Uniwersytetu Tirańskiego. W 1986 uzyskał tytuł profesora^[2]. Zajmował się analizą funkcjonalną, tej tematyce poświęcił dwie książki i kilkanaście artykułów naukowych^[5]. Od 1989 członek Albańskiej Akademii Nauk, w 2019 objął funkcję jej prezesa^[6]. Za jego kandydaturą głosowało 35 członków Akademii, 6 było przeciwnych^[7]. W październiku 2023 został ponownie wybrany na to stanowisko^[8].

Działalność polityczna

W 1987 objął stanowisko ministra edukacji, które sprawował przez 4 lata^[1]. W tym samym roku uzyskał mandat deputowanego do Zgromadzenia Ludowego^[4]. Mandaty do parlamentu zdobywał także w wyborach 1996 i 1997 roku. W roku 1997 objął stanowisko przewodniczącego prezydium albańskiego parlamentu^[9]. 24 lipca 1997 przez kilka godzin pełnił funkcję prezydenta Albanii. W latach 2001-2002 pełnił funkcję wicepremiera i ministra pracy i polityki społecznej w rządach Ilira Mety i Pandelego Majko^[4].

Był przewodniczącym Socjal-Demokratycznej Partii Albanii od jej powstania w 1991 do 2003. W 2009 zakończył karierę parlamentarną.

Publikacje

1986: Bazat e topologjisë së përgjithshme (Podstawy topologii ogólnej)
1988: Analiza funksionale (Analiza funkcjonalna)
1992: Probleme të analizës funksionale (Problemy analizy funkcjonalnej)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 131.
↑ ^a ^b Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 166-167. ISBN 978-1-78076-431-3.
↑ Skënder Gjinushi, ka bërë muze për babain e tij, Shtëpinë e Kulturës në Hormovë të Tepelenës [online], telegraf.al, 2017 (alb.).
↑ ^a ^b ^c Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 845-846. (alb.).
↑ Biogram na stronie Albańskiej Akademii Nauk = 2018-05-11 [online], akad.gov.al (alb.).
↑ Akademia e Shkencave e Shqipërisë zgjodhi kryetarin e ri = 2020-03-11 [online], ashak.org (alb.).
↑ Skënder Gjinushi zgjidhet kryetar i Akademisë së Shkencave = 2020-07-20 [online], abcnews.al, 2019 (alb.).
↑ Alone in the race, Skënder Gjinushi is reconfirmed at the head of the Academy of Sciences [online], voxnews.al, 2023 (alb.).
↑ Ligjvenesit Shqiptare = 2017-02-02 [online], parlament.al, 2016 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-19] (alb.).

Uwagi

↑ Do 1998 jako przewodniczący Zgromadzenia Ludowego.

Bibliografia

Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 131.

[Dervishi-2] Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 131.

[elsie-3] Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 166-167. ISBN 978-1-78076-431-3.

[telegraf-4] Skënder Gjinushi, ka bërë muze për babain e tij, Shtëpinë e Kulturës në Hormovë të Tepelenës [online], telegraf.al, 2017 (alb.).

[fjalor-5] Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 845-846. (alb.).

[akademia-6] Biogram na stronie Albańskiej Akademii Nauk = 2018-05-11 [online], akad.gov.al (alb.).

[ashkak-7] Akademia e Shkencave e Shqipërisë zgjodhi kryetarin e ri = 2020-03-11 [online], ashak.org (alb.).

[abcnews-8] Skënder Gjinushi zgjidhet kryetar i Akademisë së Shkencave = 2020-07-20 [online], abcnews.al, 2019 (alb.).

[vox-9] Alone in the race, Skënder Gjinushi is reconfirmed at the head of the Academy of Sciences [online], voxnews.al, 2023 (alb.).

[ligjvenesit-10] Ligjvenesit Shqiptare = 2017-02-02 [online], parlament.al, 2016 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-19] (alb.).

[1] Do 1998 jako przewodniczący Zgromadzenia Ludowego.

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Księstwo Albanii	Gurakuqi Turtulli Gurakuqi Peci Floqi Peci Mosi Tefiku Dako Xhuvani Mitrovica Rashi Vinjau
Republika Albanii	Kotta Ypi
Królestwo Albanii	Ypi Dibra Mosi Ivanaj Bushati Shatku Dibra
Królestwo Albanii (protektorat włoski i okupacja niemiecka)	Koliqi Korça Libohova Krasniqi Benusi Muka
Ludowa Republika Albanii	Kokoshi Cipo Malëshova Konomi Dume Ylli Spahiu Alia Myftiu Deliana Cami Gjinushi
Republika Albanii	Islami Lakrori Pema Vejsiu Teliti Lulja Skuqi Ruka Blushi Memushi Pollo Beja Tafaj Nikolla Karabina Nikolla Shahini Kushi