[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Rodan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rodan
ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Szwajcaria
 Francja

Rzeka
Długość 812 km
Źródło
Miejsce Lodowiec Rodanu
Współrzędne

46°34′27,1″N 8°22′49,4″E/46,574200 8,380400

Ujście
Recypient Zatoka Lwia
Współrzędne

43°20′03,1″N 4°50′39,1″E/43,334194 4,844194

Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Dolina górnego Rodanu
Rodan w Lyonie
Delta Rodanu
Delta Rodanu

Rodan (fr. Rhône, frank.-prow. Rôno, oks. Ròse, wł. Rodano, niem. Rhone lub Rotten, ret. Rodan, łac. Rhodanus) – rzeka w zlewisku Morza Śródziemnego, płynąca przez terytorium Szwajcarii i Francji.

Długość Rodanu wynosi 812 km (w tym 70 km przepływu przez Jezioro Genewskie), z czego 264 km na terytorium Szwajcarii. Powierzchnia dorzecza – 95,5 tys. km2, z czego 10,403 tys. km2 w Szwajcarii (kantony: Valais, Vaud, Genewa)[1]. Średni przepływ Rodanu (mierzony w Beaucaire, w dolnym biegu rzeki, nieco powyżej początku delty Rodanu) wynosi 1700 m3/s (na podstawie danych z lat 1920–2005).

Rzeka wypływa z Lodowca Rodanu w Alpach Urneńskich (Szwajcaria). W przeszłości jej źródło sytuowano na wysokości 1753 m n.p.m., obecnie jego poziom określa się na 2208 m n.p.m.[2] Następnie spływa głęboką doliną w kierunku południowo-zachodnim, rozdzielając Alpy Berneńskie (po lewej) od Prealp Szwajcarskich (po prawej). W rejonie miasta Martigny skręca ku północnemu zachodowi, ograniczając od północnego wschodu grupę Prealp Sabaudzkich. W miejscowości Le Bouveret Rodan wpływa do Jeziora Genewskiego, z którego wypływa w Genewie. Następnie szerokimi zakosami płynie do Rowu Rodanu (między Alpami a Masywem Centralnym). Od Lyonu, gdzie uchodzi do niego Saona, płynie dalej w kierunku południowym i uchodzi rozległą deltą (Camargue) do Zatoki Lwiej nad Morzem Śródziemnym.

Rodan jest jedyną dużą rzeką Francji należącą do zlewiska Morza Śródziemnego i jednocześnie drugą co do wielkości przepływu (po Nilu) rzeką uchodzącą do Morza Śródziemnego. Jest najzasobniejszą w wodę rzeką Francji, ma także duży potencjał hydroenergetyczny. Poprzez Saonę ma połączenie z Loarą, a poprzez Kanał Południowy z Garonną. Rodan jest żeglowny na odcinku 670 km od ujścia rzeki Ain do morza.

Uznaje się, że wody rzeki są wezbrane, jeśli przepływ w Beaucaire przekracza 5000 m3/s. Najwyższy stan wód Rodanu zanotowany w ostatnich latach pochodzi z grudnia 2003 r., kiedy to jego przepływ oszacowano ostatecznie na ok. 11 500 m3/s. Uznano wówczas, że było to największe wezbranie Rodanu od 200 lat. Największe wezbrania Rodanu, jakie opisano w źródłach, miały miejsca w październiku 580 r. lub w listopadzie 1548 r. Tzw. „woda tysiącletnia” została zdefiniowana na tej podstawie jako przepływ w Beaucaire powyżej 14 000 m3/s (ale nie więcej niż 16 000 m3/s).

Główne dopływy Rodanu

[edytuj | edytuj kod]

Miasta nad Rodanem

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jean-François Bergier: "Rhône", in: Dictionnaire historique de la Suisse (DHS), version du 18.07.2013. [1], consulté le 07.08.2024
  2. Mapa La Suisse Mobile. [dostęp 2023-11-10].