Religia w Hiszpanii

Katedra w Santiago de Compostela – jedna z najważniejszych świątyń pielgrzymkowych

Wolność wyznania jest zagwarantowana przez Konstytucję Hiszpańską. Według szacunków Centrum Badań Socjologicznych w Madrycie przeprowadzonych w styczniu 2022 roku większość (57,6%) społeczeństwa przyznaje się do katolicyzmu, ale mniej niż jedna piąta (18,9%) uczestniczy we mszy lub spowiada się. Drugą co do wielkości grupą są osoby niereligijne i niewierzące (38,1%), których liczba w ostatnich latach stale się zwiększa. 2,8% twierdzi, że należy do religii innej niż katolicka. Inne badania szacują większą liczbę mniejszości religijnych, w tym: muzułmanie (2 mln), protestanci (1,5 mln) i prawosławni (0,9 mln).

Według najnowszego sondażu Eurobarometru z 2010 roku odpowiedzi mieszkańców Hiszpanii na pytania w sprawie wiary były następujące:

• 59% – „wierzę w istnienie Boga”
• 20% – „wierzę w istnienie pewnego rodzaju ducha lub siły życiowej”
• 19% – „nie wierzę w żaden rodzaj ducha, Boga lub siły życiowej”
•   2% – „nie wiem”

Historia

Katolicyzm stał się oficjalną religią Hiszpanii w 589 roku. Pojawienie się politycznego liberalizmu, na początku XIX wieku doprowadziło do serii konfliktów między Kościołem a państwem, zwłaszcza o ziemię i kontrolę kształcenia. Katolicyzm pozostał oficjalną religią państwa do Drugiej Republiki Hiszpańskiej (1931–1936). Po zakończeniu wojny domowej w Hiszpanii, generał Francisco Franco przywrócił katolicyzm jako religię państwową i zachował ten status do czasu proklamowania konstytucji z 1978 roku. Od tego czasu Hiszpania nie posiada oficjalnej religii, ale Kościół katolicki nadal otrzymuje wsparcie finansowe od państwa. Legalizacja rozwodów i aborcji, oraz reform edukacyjnych w 1980 roku przyniosła Kościołowi kolejny raz konflikt z rządem.

Odbiciem malejącej roli Kościoła i religii w Hiszpanii są drastyczny kryzys powołań i niedobór duchowieństwa, upowszechniający się relatywizm moralny, daleko posunięta tolerancja wobec antykoncepcji, aborcji, eutanazji, kohabitacji czy małżeństw homoseksualnych. Szczególnie młode pokolenie krytyczne jest wobec postaw i doktryn Kościoła odnośnie do etyki seksualnej i życia małżeńsko-rodzinnego. Młode pokolenie także w największym stopniu skłania się ku indywidualnej wierze bądź bezwyznaniowości. W 2005 roku zaledwie połowa młodzieży utożsamiała się z katolicyzmem, z czego jedynie 10% było zaangażowanych religijnie, a niespełna 4% systematycznie praktykowało. Z drugiej strony w obliczu gwałtownej laicyzacji życia publicznego, reformom rządzącej PSOE i napływowi muzułmańskich imigrantów widoczna jest także aktywna działalność organizacji katolickich mobilizujących prawicowe ugrupowania polityczne i zwolenników odnowy moralnej i tradycyjnych wartości rodzinnych i katolickich. Ruchy te jednak wydają się być w mniejszości.

W roku 2004 Federacja Jednot Ewangelickich w Hiszpanii (FEREDE) zwracała uwagę na brak wystarczającej neutralności religijnej w Hiszpanii. Zdaniem FEREDE kolejne rządy sprawujące władzę od czasu wprowadzenia konstytucji w 1978 znoszącej w Hiszpanii państwo wyznaniowe, zrobiły zbyt mało w walce z trwającą od setek lat dyskryminacją mniejszości religijnych.

Dane statystyczne

Islamskie Centrum Kultury i Meczet w Madrycie

Cerkiew prawosławna św. Marii Magdaleny w Madrycie

Największe wspólnoty religijne w 2010 roku, według Operation World:

Lp.	Religia/kościół	Liczba wiernych	Procent ludności
1.	Kościół katolicki	34 010 tys.	74,8%
2.	Islam	1 090 tys.	2,4%
3.	Kościoły prawosławne	562 tys.	1,24%
4.	Judaizm	318 153	0,7%
5.	Zielonoświątkowcy	311 989	0,7%
6.	Ewangelikalni	150 tys.	0,33%
7.	Świadkowie Jehowy	120 tys. (2022)	0,25%
8.	Kościół Anglikański	76 tys.	0,17%
9.	Mormoni	45,5 tys.	0,1%
10.	Hinduizm		0,1%
11.	Buddyzm		0,1%

Zobacz też

• inkwizycja hiszpańska
• Kościół katolicki w Hiszpanii
• prawosławie w Hiszpanii
• protestantyzm w Hiszpanii
• Świadkowie Jehowy w Hiszpanii