Parasol
Parasol (wł. parasole – dosłownie „słońcochron”) – przedmiot chroniący przed deszczem, słońcem lub śniegiem. Składa się z dwóch części: rączki oraz usztywnionego kawałka materiału, najczęściej o kształcie wielokąta foremnego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze parasole były używane w starożytnym Egipcie około czterech tysięcy lat temu[potrzebny przypis]. W Chinach ok. 400 r. n.e. parasole wykonywane były z natłuszczonego papieru[potrzebny przypis]. W Chinach parasol stanowił oznakę dostojeństwa[1]. Parasol został spopularyzowany w Europie przez Greków[potrzebny przypis]. W starożytnej Grecji parasole miewały znaczenie kultowe[1]. Znajomość techniki tworzenia parasoli, niekiedy bogato zdobionych, zachowała się w czasach Cesarstwa Rzymskiego i Bizantyjskiego[1]. W średniowiecznej Europie jego użycia zaprzestano, a popularność odzyskał w XV wieku[1].
Thomas Wright, angielski pisarz z XVII wieku, w swoich Domestic Manners of the English opisał gentlemana, któremu sługa podaje parasol. John Evelyn w swym pamiętniku opisał pod datą 22 czerwca 1664 roku kolekcję rzadkich towarów luksusowych pokazanych mu przez niejakiego Thompsona — wśród nich był chiński parasol.
Na początku XVIII wieku rozpoczęto produkcję chińskich parasoli we Francji i Anglii. W okresie Dyrektoriatu we Francji rozpowszechniła się moda na parasole orientalizowane[1].
4 maja 1715 roku Jean Marius opatentował we Francji składany parasol[2]. W 1752 roku piszący z Paryża płk. (potem gen.) James Wolfe opisał ulicę pełną przechodniów używających parasoli do ochrony zarówno przed słońcem, jak i deszczem i zastanawiał się, dlaczego zwyczaj ten nie jest równie popularny w Anglii. Do końca XVIII wieku parasole noszono „odwrotnie”, tzn. stojąc opierano się o czubek, a nie o rączkę parasola[potrzebny przypis]. W XIX wieku dokonał się wyraźny podział na parasole męskie (od deszczu) i żeńskie (od słońca)[1]. W okresie II Cesarstwa zyskały popularność parasole kawiarniane, rozpościerające się nad stolikami[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Stefan Kozakiewicz (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969, s. 269-270.
- ↑ Académie, Machines et inventions approuvées par l'Académie royale des sciences depuis son établissement... (jusqu'en 1754) avec leur description, G. Martin, 1735 [dostęp 2020-11-02] (fr.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Darek Saracyn, Małgorzata Golewska-Stafiej: Wynalazki. Cz. 1. Warszawa: Media Service Zawada, 2006. ISBN 83-60165-44-0.