Ntsu Mokhehle
Data i miejsce urodzenia |
26 grudnia 1918 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 stycznia 1999 |
Premier Lesotho | |
Okres |
od 2 kwietnia 1993 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik |
Elias Phisoana Ramaema (przewodniczący Rady Wojskowej) |
Następca |
Hae Phoofolo (tymczasowo) |
Premier Lesotho | |
Okres |
od 14 września 1994 |
Przynależność polityczna |
Kongresowa Partia Basuto |
Poprzednik |
Hae Phoofolo (tymczasowo) |
Następca |
Ntsu Mokhehle, właśc. Clement Ntsu Sejabanana Mokhehle (ur. 26 grudnia 1918 we wsi Mokhehle, koło Teyateyanengu, zm. 6 stycznia 1999 w Bloemfontein) – lesotyjski polityk, w latach 1993–1994 i 1994–1998 premier Lesotho.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 26 grudnia 1918 jako Clement Ntsu Sejabanana Mokhehle we wsi Mokhehle, koło Teyateyanengu w ówczesnym brytyjskim protektoracie Basuto[1].
W 1952 założył Afrykański Kongres Basuto, przemianowany później na Kongresową Partię Basuto (BCP), która pozostawała w opozycji do Narodowej Partii Basuto (BNP). Sprzeciwiał się brytyjskim rządom i pozostawianiu władzy administracyjnej w rękach wodzów plemiennych. Opowiadał się za panafrykanizmem[1].
W 1965 Basuto uzyskało szeroką autonomię, odbyły się wybory parlamentarne wygrane przez BNP pod przywództwem L. Jonathana. W 1966 powstało niepodległe państwo Lesotho, którego królem został Moshoeshoe II. Faktyczna władza pozostała jednak w rękach premiera Jonathana, czemu sprzeciwiał się król, popierany przez Mokhehlego[2]. Mokhele doprowadził Kongresową Partię Basuto do zwycięstwa w pierwszych wyborach parlamentarnych w niepodległym państwie, jednak Jonathan dokonał zamachu stanu i pozostał przy władzy aż do 1986[1][2]. W 1974 Mokhele przewodził nieudanemu powstaniu przeciw władzy BNP prowadzonemu przez zbrojne skrzydło BCP – Armię Wyzwolenia Lesotho (LLA) i został zmuszony do emigracji do RPA. Stamtąd w dalszym ciągu przewodził opozycji względem Jonathana, współpracując z tamtejszym rządem, zaś LLA kontynuowało walkę zbrojną. Powrócił do kraju w 1989[1], już po wojskowym zamachu stanu, który odsunął Jonathana od władzy[2].
W 1993 Kongresowa Partia Basuto wygrała, pierwsze od lat 70., wolne wybory, zdobywając wszystkie 65 miejsc w parlamencie[1]. 2 kwietnia Mokhehle objął urząd premiera kraju[3], zastępując przewodniczącego Rady Wojskowej Eliasa Ramaemę. Obowiązki pełnił do 17 sierpnia 1994, kiedy to król Letsie III i wojsko dokonało zamachu stanu[1]. Obowiązki szefa rządu przejął Hae Phoofolo[4], jednak pod wpływem presji międzynarodowej Mokhehle powrócił na stanowisko premiera niecały miesiąc później 14 września[1][3]. W 1997 wewnętrzna opozycja w partii usiłowała odsunąć go od władzy, doprowadził wówczas do rozłamu tworząc nowe ugrupowanie – Kongres Lesotho na rzecz Demokracji, do którego przystąpiło większość parlamentarzystów BCP[1]. Szefem rządu pozostał do 29 maja 1998, kiedy to nowym premierem został Pakalitha Mosisili, również polityk Kongresu[4]. Mokhehle udał się na polityczną emeryturę[1].
Zmarł w 6 stycznia 1999 w Bloemfontein w Republice Południowej Afryki[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j B. Schemmel: Rulers: Index Mo: Mokhehle, (Clement) Ntsu (Sejabanana). rulers.org. [dostęp 2017-11-25]. (ang.).
- ↑ a b c Lesotho. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-11-24] .
- ↑ a b B. Schemmel: Rulers: Lesotho. Prime ministers. rulers.org. [dostęp 2017-11-25]. (ang.).
- ↑ a b Ben Cahoon: Lesotho. Premiers. worldstatesmen.org. [dostęp 2017-11-25]. (ang.).