Nowoczesna
Państwo | |
---|---|
Skrót |
.N |
Przewodniczący | |
Data założenia |
31 maja 2015 |
Adres siedziby |
ul. Nowogrodzka 12 lok. 4, 00-511 Warszawa |
Ideologia polityczna | |
Poglądy gospodarcze | |
Liczba członków |
1246 (25 listopada 2022)[1] |
Członkostwo międzynarodowe |
|
Młodzieżówka |
Młodzi Nowocześni |
Barwy | |
Obecni posłowie |
10/460
|
Obecni senatorowie |
0/100
|
Obecni eurodeputowani |
0/53
|
Obecni radni wojewódzcy |
6/552
|
Strona internetowa |
Polska
Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Polski Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
|
Nowoczesna (zapis stylizowany: .Nowoczesna, .N) – polska partia polityczna o charakterze centrowym i liberalnym[2], powołana w 2015 przez Ryszarda Petru. Międzynarodowo od czerwca 2016 należy do Partii Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (ALDE)[3]. Od 2023 współtworzy trzeci rząd Donalda Tuska. Do 25 listopada 2017 pełna nazwa partii brzmiała „Nowoczesna Ryszarda Petru”.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Powstanie stowarzyszenia o nazwie NowoczesnaPL ogłosił w kwietniu 2015 Ryszard Petru, ówczesny przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich[4]. 31 maja 2015 w Warszawie na Torwarze odbyła się konwencja założycielska[5], na której według informacji organizatorów zebrało się około 6 tysięcy osób[4]. Przewodniczący przedstawił wówczas założenia programowe stowarzyszenia, deklarując jednocześnie możliwość wystawienia kandydatów w zbliżających się wyborach parlamentarnych. Przemawiali także m.in. Wadim Tyszkiewicz – prezydent Nowej Soli, Rafał Brzoska – założyciel InPostu, Adam Kądziela – przewodniczący Forum Młodych Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Karolina Wigura – szefowa działu politycznego „Kultury Liberalnej” czy Joanna Scheuring-Wielgus – radna Torunia i działaczka społeczna[4][6].
W związku z kontrowersjami związanymi z nazwą stowarzyszenia (jako podobną do Fundacji Nowoczesna Polska Jarosława Lipszyca)[7], a także trudnością z rejestracją stowarzyszenia w Warszawie[8], zdecydowano się na zmianę nazwy na „Nowoczesna”. Fundację Nowoczesna RP[9] oraz stowarzyszenie Nowoczesna (2 lipca)[10][11] zarejestrowano w Rzeszowie. Partię zarejestrowano 25 sierpnia pod pełną nazwą „Nowoczesna Ryszarda Petru”[12].
Z ugrupowaniem związali się m.in. Wadim Tyszkiewicz[13][14] (który został wiceprezesem stowarzyszenia), Paweł Rabiej[15] czy Jerzy Meysztowicz[16]. Do Nowoczesnej przystąpili w 85% (według ugrupowania) osoby nie należące wcześniej do partii politycznych, a spośród innych osób głównie byli działacze Unii Wolności, Platformy Obywatelskiej oraz Partii Demokratycznej.
28 sierpnia partia zaprezentowała liderów swoich list wyborczych[12], którymi zostali m.in. Ryszard Petru, Jerzy Meysztowicz, Joanna Scheuring-Wielgus i Krzysztof Mieszkowski. W jesiennych wyborach parlamentarnych zarejestrowała listy do Sejmu we wszystkich okręgach[17]. W 16 ze 100 okręgów zarejestrowała kandydatów do Senatu[18]. 19 września odbył się kongres programowy ugrupowania[19]. Partia zdobyła 7,6% głosów[20] i wprowadziła do Sejmu 28 posłów[21]. Wszyscy uzyskali mandaty poselskie po raz pierwszy[22]. W Senacie Nowoczesna nie uzyskała mandatów.
Wicemarszałkiem Sejmu z ramienia Nowoczesnej została Barbara Dolniak. W grudniu 2015 do klubu poselskiego Nowoczesnej dołączył Paweł Kobyliński, dotychczasowy poseł klubu Kukiz’15[23]. 23 marca 2016 wiceprzewodniczącymi partii zostali Katarzyna Lubnauer, Jerzy Meysztowicz i Joanna Schmidt[24]. W następnym miesiącu powstał klub Nowoczesnej w radzie Wrocławia (utworzony przez byłych radnych PO), który znalazł się w koalicji współrządzącej miastem (wraz z radnymi związanymi z Rafałem Dutkiewiczem i PO – która po kilku miesiącach opuściła koalicję)[25]. W następnym miesiącu Nowoczesna przystąpiła do koalicji Wolność Równość Demokracja, powołanej pod patronatem Komitetu Obrony Demokracji (będąc w niej najsilniejszym podmiotem politycznym)[26]. W tym samym roku (w czerwcu i w listopadzie) do klubu poselskiego Nowoczesnej przeszli dwaj posłowie PO[27][28].
22 września 2016 Sąd Najwyższy oddalił skargę partii i podtrzymał decyzję Państwowej Komisji Wyborczej o odrzuceniu sprawozdania finansowego z wyborów w 2015 w wyniku niezgodnego z prawem przelania 2 mln złotych z konta partii na konto komitetu wyborczego[29]. Nowoczesna straciła na rzecz Skarbu Państwa zakwestionowaną przez PKW kwotę, a także 75% (4,65 mln zł) rocznej subwencji na działalność partii politycznych i 75% dotacji podmiotowej, którą miała otrzymać w związku ze zdobytymi mandatami poselskimi[30]. Odpowiedzialny za błędny przelew Michał Pihowicz zrezygnował z funkcji skarbnika partii[29][31].
W kwietniu 2017 Nowoczesną opuściło czworo posłów, którzy przeszli do klubu parlamentarnego PO[32]. W tym samym miesiącu Ryszard Petru ustąpił z funkcji przewodniczącego klubu poselskiego, a zastąpiła go Katarzyna Lubnauer[33]. W październiku tego samego roku z Nowoczesnej odszedł konserwatywny poseł Zbigniew Gryglas, ze względu na różnice m.in. w kwestiach światopoglądowych[34] (w listopadzie współtworzył on partię Porozumienie, zostając jej wiceprezesem[35]).
25 listopada 2017 odbyła się konwencja wyborcza partii, na której ponad 300 delegatów dokonało wyboru nowych władz ugrupowania partii, sądu koleżeńskiego oraz komisji rewizyjnej. Zmieniono także pełną nazwę partii z „Nowoczesna Ryszarda Petru” na „Nowoczesna”. Nową przewodniczącą partii została Katarzyna Lubnauer, która wygrała w głosowaniu z dotychczasowym szefem Ryszardem Petru 149:140 (wcześniej poparcia udzielili jej Kamila Gasiuk-Pihowicz, Paweł Pudłowski i Piotr Misiło, którzy początkowo także zgłosili zamiar kandydowania)[36].
16 grudnia 2017 partia wybrała nowy, poszerzony zarząd[37], a także powołała radę polityczną, na czele której stanął Paweł Rabiej. 3 stycznia 2018 na wiceprzewodniczących partii wybrani zostali Kamila Gasiuk-Pihowicz, Tadeusz Grabarek, Jerzy Meysztowicz (ponownie) i Witold Zembaczyński[38], zaś sześć dni później Kamila Gasiuk-Pihowicz zastąpiła Katarzynę Lubnauer na stanowisku przewodniczącego klubu poselskiego Nowoczesnej[39].
11 stycznia troje posłów – Krzysztof Mieszkowski, Joanna Scheuring-Wielgus i Joanna Schmidt – zawiesiło członkostwo w klubie, w proteście wobec opuszczenia przez 10 posłów Nowoczesnej głosowania nad skierowaniem do prac w komisji obywatelskiego projektu dotyczącego zmian w prawie dotyczącym aborcji[40] (odwiesili je 1 lutego). Jeden z tych posłów – Adam Cyrański – tego samego dnia wystąpił z partii[41]. 24 lutego tego samego roku z partii odszedł kierujący dotychczas jej młodzieżówką Adam Kądziela[42].
7 marca 2018 Nowoczesna podpisała porozumienie o wspólnym starcie do sejmików województw w wyborach samorządowych w tym samym roku z Platformą Obywatelską (wcześniej obie partie przedstawiły wspólny manifest)[43]. Przyjęło ono potem nazwę „Platforma.Nowoczesna Koalicja Obywatelska”.
9 maja tego samego roku Joanna Scheuring-Wielgus i Joanna Schmidt wystąpiły z partii[44]. Dwa dni później Nowoczesną opuścił jej założyciel Ryszard Petru[45]. Cała trójka założyła następnie koło poselskie Liberalno-Społeczni oraz przystąpiła do tworzenia partii, która powstała w listopadzie i przyjęła nazwę Teraz! (rozwiązała się jeszcze przed końcem kadencji parlamentu, w 2019).
W przeprowadzonych 21 października wyborach samorządowych Nowoczesna startowała wspólnie z PO w ramach Koalicji Obywatelskiej na terenie całego kraju, nie powołując własnego komitetu; jej kandydaci startowali ponadto pod szyldami lokalnych komitetów. Czworo członków Nowoczesnej kandydowało na prezydentów miast – w Siedlcach, Lubinie, Zamościu i Nowej Soli (w której Wadim Tyszkiewicz w I turze uzyskał reelekcję). Działacze Nowoczesnej wygrali wybory na burmistrzów Twardogóry i Białogardu (burmistrz Emilia Bury wkrótce dołączyła jednak do Platformy Obywatelskiej). Przedstawiciele partii zdobyli ponad 200 mandatów radnych, w tym w ramach KO około 30 w 14 sejmikach[46] (do końca kadencji w 2024 w partii pozostało kilkunastu z nich). W 8 województwach Nowoczesna weszła w skład koalicji rządzącej – przy czym jedynie w pomorskim jej przedstawicielka Agnieszka Kapała-Sokalska weszła w skład zarządu województwa. Szef rady politycznej partii Paweł Rabiej został powołany na wiceprezydenta stołecznej Warszawy[47] (odwołany został w 2020).
W listopadzie 2018 na skutek niezadowolenia z koalicji z PO odeszli z partii niemal wszyscy członkowie w województwie podkarpackim[48] (dotychczasowa szefowa tamtejszych struktur wraz z ich częścią przystąpiła do Teraz![49], podobnie jak grupa działaczy w województwie zachodniopomorskim, którzy także opuścili Nowoczesną[50][51]). 30 listopada usunięty z partii i jej klubu poselskiego został Piotr Misiło[52].
5 grudnia tego samego roku, po braku zgody klubu poselskiego Nowoczesnej na powołanie wspólnego klubu parlamentarnego z PO, 6 posłów Nowoczesnej (przewodnicząca klubu Kamila Gasiuk-Pihowicz, a także Elżbieta Stępień, Kornelia Wróblewska oraz trzej posłowie, którzy dołączyli do ugrupowania w trakcie kadencji) wraz z Piotrem Misiłą dołączyło do klubu PO, który przyjął nazwę „Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska”[53]. Posłowie, którzy opuścili klub Nowoczesnej, przestali być członkami partii[54] (nie należał do niej Marek Sowa). Dzień później formalnie do klubu PO-KO przeszedł także Krzysztof Truskolaski, w związku z czym Nowoczesna utraciła klub i powołała 14-osobowe koło poselskie, na czele którego początkowo stanęła przewodnicząca partii Katarzyna Lubnauer, jednak następnego dnia na jego przewodniczącego wybrano Pawła Pudłowskiego[55]. 13 grudnia partia powołała jednak ponownie klub poselski (pod przewodnictwem Pawła Pudłowskiego), którego nowym członkiem został (w wyniku porozumienia trzech partii) Jacek Protasiewicz – I wiceprzewodniczący Unii Europejskich Demokratów, współtworzącej klub PSL-UED[56].
8 grudnia 2018 Nowoczesna powołała radę samorządową, na czele której stanął prezydent Wrocławia, bezpartyjny Jacek Sutryk (wybrany jako kandydat KO z rekomendacji Nowoczesnej)[57].
Na wybory do Parlamentu Europejskiego w 2019 Nowoczesna współtworzyła Koalicję Europejską wraz z PO, Polskim Stronnictwem Ludowym, Sojuszem Lewicy Demokratycznej i Partią Zieloni. Obsadziła najmniej spośród członków KE miejsc na listach, wystawiając 8 kandydatów (wśród nich znaleźli się m.in. posłowie Paweł Pudłowski, Krzysztof Mieszkowski i Ewa Lieder)[58]. W wyborach, które odbyły się 26 maja, członkowie Nowoczesnej zdobyli łącznie 52 951 głosów (0,39% w skali kraju, 1,01% w ramach KE). Największe poparcie – 19 838 wyborców – zdobył startujący w okręgu dolnośląsko-opolskim Krzysztof Mieszkowski. Żaden z kandydatów partii nie zdobył mandatu w Parlamencie Europejskim.
8 czerwca 2019 podczas wspólnego posiedzenia rad krajowych Platformy Obywatelskiej i Nowoczesnej zadeklarowano chęć powołania wspólnego klubu parlamentarnego tych partii oraz wspólnego startu w wyborach parlamentarnych w 2019[59]. Pięć dni później posłowie Nowoczesnej (z wyjątkiem Radosława Lubczyka i Marka Rucińskiego, którzy zostali posłami niezrzeszonymi, a także Jacka Protasiewicza z UED, który dzień wcześniej powrócił do klubu PSL-UED) przystąpili do klubu PO-KO[60]. 4 lipca 2019 Radosław Lubczyk przystąpił do klubu PSL-Koalicja Polska[61].
18 lipca 2019 przewodniczący PO Grzegorz Schetyna poinformował, że mająca startować w wyborach parlamentarnych w tym samym roku Koalicja Obywatelska – oprócz PO, Nowoczesnej i Inicjatywy Polska (która w czasie wyborów samorządowych startowała w ramach KO jako stowarzyszenie) – nie będzie opierać się na środowiskach partyjnych (nie zdecydowano się na sojusz z SLD ani Wiosną, po tym jak udziału w szerokiej koalicji odmówiło PSL, ogłaszając start pod własnym szyldem w ramach Koalicji Polskiej). Zaproszono natomiast do współpracy samorządowców i organizacje pozarządowe, którym zaproponowano 20% miejsc na listach[62]. Do koalicji przystąpiła także Partia Zieloni. Jedynym liderem okręgowej listy KO był Witold Zembaczyński na Opolszczyźnie. W wyborach KO zajęła 2. miejsce, uzyskując w wyborach do Sejmu 27,4% głosów. Kandydaci Nowoczesnej na listach KO uzyskali 310 385 głosów (1,68% w skali kraju). Spośród 134 uzyskanych przez KO mandatów poselskich, przedstawiciele Nowoczesnej uzyskali 8 (zdobyli je Barbara Dolniak, Paulina Hennig-Kloska, Katarzyna Lubnauer, Krzysztof Mieszkowski, Monika Rosa, Mirosław Suchoń, Adam Szłapka i Witold Zembaczyński). Radosław Lubczyk uzyskał reelekcję z listy PSL, jednak twierdząc, że start z tej listy wykluczał go z Nowoczesnej[63]. W Senacie mandat z ramienia KO uzyskał związany z Nowoczesną Beniamin Godyla (który nie należał do partii, a w 2021 przystąpił do PO). Z własnego komitetu mandat zdobył Wadim Tyszkiewicz, który jednak zaniechał działalności w Nowoczesnej (nadal z nią współpracując). W 2021 posłowie Paulina Hennig-Kloska i Mirosław Suchoń opuścili Nowoczesną i klub KO, przechodząc do Polski 2050.
24 listopada 2019 podczas konwencji Nowoczesnej Katarzyna Lubnauer złożyła rezygnację z funkcji przewodniczącej partii[64]. Nowym przewodniczącym został Adam Szłapka, który pokonał Krzysztofa Mieszkowskiego stosunkiem głosów 66:41[65].
11 stycznia 2020 Nowoczesna podczas Rady Krajowej udzieliła poparcia dla kandydatki PO Małgorzaty Kidawy-Błońskiej w wyborach prezydenckich[66], w których nie doszło do głosowania. 2 czerwca 2020 RK Nowoczesnej udzieliła poparcia w powtórzonych wyborach kolejnemu kandydatowi PO, Rafałowi Trzaskowskiemu[67] (przegrał on w II turze z urzędującym prezydentem Andrzejem Dudą).
27 stycznia 2022 do partii powrócił jako ekspert do spraw gospodarczych założyciel i jej pierwszy lider Ryszard Petru[68], jednak 2 września 2023 ponownie odszedł z Nowoczesnej, wiążąc się z Polską 2050[69].
Na konwencji partii 2 kwietnia 2022 Adam Szłapka ponownie został wybrany na przewodniczącego partii, pokonując Krzysztofa Mieszkowskiego stosunkiem głosów 174:24. Podczas konwencji przemawiali przewodniczący pozostałych partii współtworzących Koalicję Obywatelską: Donald Tusk (PO), Barbara Nowacka (iPL) i Urszula Zielińska (Zieloni)[70]. Skład zarządu krajowego Nowoczesnej wybrano podczas posiedzenia rady krajowej 4 czerwca tego samego roku[71].
W wyborach parlamentarnych w 2023 Nowoczesna ponownie współtworzyła KO wraz z PO, iPL i Zielonymi. Jedynym liderem listy był szef partii Adam Szłapka w okręgu poznańskim. KO zajęła 2. miejsce z wynikiem 30,7% głosów. Nowoczesna utrzymała sześcioosobowy stan posiadania w Sejmie – reelekcję uzyskali wszyscy posłowie z wyjątkiem Krzysztofa Mieszkowskiego, który przegrał mandat z inną działaczką partii Jolantą Niezgodzką[72]. W powołanym w grudniu tego samego roku rządzie premiera Donalda Tuska Adam Szłapka został ministrem ds. Unii Europejskiej, a Katarzyna Lubnauer wiceministrem edukacji.
W wyborach samorządowych w 2024 kandydaci Nowoczesnej zdobyli m.in. kilka mandatów w sejmikach województw z ramienia KO. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku w ramach KO startowały bez powodzenia dwie kandydatki Nowoczesnej. W wyniku wyboru do PE czworga posłów na Sejm z list KO mandaty poselskie otrzymali po nich działacze Nowoczesnej: Aleksandra Kot, Katarzyna Królak, Jerzy Meysztowicz i Krzysztof Mieszkowski[73][74].
Program
[edytuj | edytuj kod]13 listopada 2015 Ryszard Petru ogłosił główne zasady programowe ugrupowania, określone przez media mianem Dekalog Nowoczesnej. Brzmi on następująco:
Nowoczesna rozpoczyna pierwszą kadencję w Sejmie. W swoich działaniach i pracach parlamentarnych będziemy:
- Zawsze kierować się interesem obywateli.
- Konsekwentnie proponować wizję nowoczesnego państwa i gospodarki.
- Popierać obniżanie podatków i zwiększenie wolności gospodarczej.
- Opowiadać się za wzmocnieniem pozycji Polski w Europie, a nie osłabianiem jej.
- Wspierać rozwiązania zwiększające sprawność i jakość państwa.
- Zwalczać przywileje władzy i grup społecznych.
- Chronić neutralność światopoglądową państwa.
- Racjonalnie, a nie ideologicznie podchodzić do problemów.
- Poszukiwać rozwiązań, a nie wchodzić w spory.
- Odważnie proponować rozwiązania, które mają sens i przynoszą skutek[75].
Główne założenia programowe Nowoczesnej[76]:
- budowa nowoczesnego społeczeństwa opartego na innowacyjnej przedsiębiorczości;
- wolność gospodarcza;
- budowa społeczeństwa obywatelskiego;
- promowanie wykształcenia, aktywności, uczestnictwa obywateli w rządzeniu państwem;
- obniżenie kosztów pracy;
- ograniczenie udziału państwa w gospodarce i dofinansowywania nierentownych branż;
- likwidacja przywilejów grup zawodowych (jak np. górnicy i rolnicy);
- transfer polskich odkryć naukowych do gospodarki;
- reforma systemu opieki zdrowotnej, równy dostęp dla wszystkich, niezależnie od dochodów, miejsca zamieszkania i stanu zdrowia;
- walka z biurokracją krępującą rozwój przedsiębiorczości, uproszczenie procedur;
- przejrzyste i jednoznaczne przepisy;
- pozbawienie partii politycznych finansowania z budżetu państwa;
- ograniczenie do dwóch kadencji w parlamencie;
- możliwość głosowania w wyborach przez Internet;
- podatek liniowy: 3x16% (VAT, CIT i PIT);
- wprowadzenie waluty euro;
- przekształcenie programu „Rodzina 500 plus” w program „Aktywna Rodzina”;
- przyjęcie uchodźców;
- wprowadzenie rejestrowanych związków partnerskich;
- finansowanie z budżetu państwa metody zabiegów zapłodnienia in vitro;
- zniesienie finansowania lekcji religii w szkołach publicznych z budżetu państwa.
Niektórzy politycy Nowoczesnej wspierają równość małżeństw[77].
Działacze
[edytuj | edytuj kod]Zarząd
[edytuj | edytuj kod]Przewodniczący:
Wiceprzewodniczący:
- Katarzyna Lubnauer
- Andrzej Prendke
- Monika Rosa
- Witold Zembaczyński
Sekretarz generalny:
- Sławomir Potapowicz
Skarbnik:
Pozostali członkowie:
- Alina Bednarz
- Barbara Dolniak
- Tadeusz Grabarek
- Krzysztof Mieszkowski
- Jolanta Niezgodzka
- Paweł Rabiej
Posłowie na Sejm X kadencji (w klubie KO)
[edytuj | edytuj kod]Aktualni | |
---|---|
Posłowie na Sejm IX kadencji (w klubie KO)
[edytuj | edytuj kod]Pod koniec kadencji | ||
---|---|---|
Wcześniejsi | ||
Posłowie na Sejm VIII kadencji
[edytuj | edytuj kod]Pod koniec kadencji | |||
---|---|---|---|
Wcześniejsi | |||
Przewodniczący Nowoczesnej
[edytuj | edytuj kod]- od 31 maja 2015 do 25 listopada 2017 – Ryszard Petru
- od 25 listopada 2017 do 24 listopada 2019 – Katarzyna Lubnauer
- od 24 listopada 2019 – Adam Szłapka
Przewodniczący klubu i koła poselskiego Nowoczesnej
[edytuj | edytuj kod]- Klub
- od 12 listopada 2015 do 26 kwietnia 2017 – Ryszard Petru
- od 26 kwietnia 2017 do 9 stycznia 2018 – Katarzyna Lubnauer
- od 9 stycznia 2018 do 5 grudnia 2018 – Kamila Gasiuk-Pihowicz
- od 13 grudnia 2018 do 12 czerwca 2019 – Paweł Pudłowski
- Koło
- od 6 grudnia 2018 do 7 grudnia 2018 – Katarzyna Lubnauer
- od 7 grudnia 2018 do 13 grudnia 2018 – Paweł Pudłowski
Wybory parlamentarne
[edytuj | edytuj kod]Wybory | Sejm | Senat | Rząd | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Głosy | Mandaty | Mandaty | ||||||
Liczba | % | +/– | Liczba | +/– | Liczba | +/– | ||
2015 | 1 155 370 | 7,60 (4.) | – | 28/460
|
– | 0/100
|
– | Opozycja |
2019 | koalicja z PO, iPL i Zielonymi | 8/460
|
20 | 1/100
|
1 | Opozycja | ||
2023 | 6/460
|
2 | 0/100
|
1 | Koalicja |
Liczba członków
[edytuj | edytuj kod]Rok | Liczba członków |
---|---|
grudzień 2015 | 250[78] |
styczeń 2016 | 1,2 tys.[79] |
styczeń 2016 | ponad 2 tys.[80] |
marzec 2016 | 3 tys.[81] |
maj 2016 | 3,5 tys.[82] |
wrzesień 2016 | 4 tys.[83] |
październik 2016 | 4,2 tys.[84] |
styczeń 2017 | ponad 5 tys.[85] |
wrzesień 2017 | 6 tys.[86] |
czerwiec 2018 | 4160[87] |
grudzień 2021 | 1,2 tys.[88] |
25 listopada 2022 | 1246[1] |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Od 28 czerwca 2024, zastąpiła Bartłomieja Sienkiewicza.
- ↑ Od 26 czerwca 2024, zastąpiła Jacka Protasa.
- ↑ Od 26 czerwca 2024, zastąpił Bogdana Zdrojewskiego.
- ↑ Od 26 czerwca 2024, zastąpił Jagnę Marczułajtis-Walczak.
- ↑ Do 15 lutego 2021, została posłem niezrzeszonym (następnie koło Polski 2050).
- ↑ Do 20 kwietnia 2021, przeszedł do koła Polski 2050.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Od 13 czerwca 2019 w klubie Platforma Obywatelska – Koalicja Obywatelska.
- ↑ Od 13 czerwca 2019 do 4 lipca 2019 jako poseł niezrzeszony, od 4 lipca 2019 w klubie PSL-Koalicja Polska.
- ↑ Od 13 czerwca 2019 jako poseł niezrzeszony.
- ↑ Do 11 kwietnia 2017, została posłem niezrzeszonym (następnie klub Platformy Obywatelskiej – potem PO-Koalicja Obywatelska).
- ↑ Do 11 stycznia 2018, został posłem niezrzeszonym (następnie klub PO-Koalicja Obywatelska).
- ↑ a b Do 12 kwietnia 2017, przeszedł do klubu Platformy Obywatelskiej – potem PO-Koalicja Obywatelska.
- ↑ a b c Do 5 grudnia 2018, przeszła do klubu PO-Koalicja Obywatelska.
- ↑ Do 12 kwietnia 2017, przeszła do klubu Platformy Obywatelskiej – potem PO-Koalicja Obywatelska.
- ↑ Do 9 października 2017, został posłem niezrzeszonym (następnie klub Prawa i Sprawiedliwości, jednocześnie partia Porozumienie).
- ↑ Od 13 czerwca 2016, przeszedł z Platformy Obywatelskiej; do 5 grudnia 2018, przeszedł do klubu PO-Koalicja Obywatelska.
- ↑ Od 21 grudnia 2015, przeszedł z klubu Kukiz’15; do 5 grudnia 2018, przeszedł do klubu PO-Koalicja Obywatelska.
- ↑ Do 30 listopada 2018, został posłem niezrzeszonym (następnie klub PO-Koalicja Obywatelska).
- ↑ Do 11 maja 2018, został posłem niezrzeszonym (następnie koło Liberalno-Społeczni – potem Teraz!).
- ↑ Od 13 grudnia 2018, przeszedł z klubu PSL-UED, wybrany z listy Platformy Obywatelskiej; do 13 czerwca 2019, przeszedł do klubu PSL-UED – potem PSL-Koalicja Polska.
- ↑ a b Do 9 maja 2018, została posłem niezrzeszonym (następnie koło Liberalno-Społeczni – potem Teraz!).
- ↑ Od 16 listopada 2016, przeszedł z Platformy Obywatelskiej; do 5 grudnia 2018, przeszedł do klubu PO-Koalicja Obywatelska.
- ↑ Do 6 grudnia 2018, przeszedł do klubu PO-Koalicja Obywatelska.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Marcin Kozłowski: Zapytaliśmy partie o to, ilu mają członków. Liderem wciąż PSL, na podium też PiS i PO. 25 grudnia 2022. [dostęp 2023-03-14].
- ↑ Parties and Elections in Europe: Poland. parties-and-elections.eu. [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
- ↑ Ciudadanos, Nowoczesna, Naša stranka and Civic Position join ALDE Party. aldeparty.eu. [dostęp 2018-03-24]. (ang.).
- ↑ a b c NowoczesnaPL: uwolnić gospodarkę, zmienić system ubezpieczeń społecznych. bankier.pl, 31 maja 2015. [dostęp 2015-06-01].
- ↑ Czarnecki: Ryszard Petru odnosi się do idei dawnej Unii Wolności, czyli politycznego trupa. gazetaprawna.pl, 31 maja 2015. [dostęp 2018-08-20].
- ↑ NowoczesnaPL – Co powinniśmy wiedzieć o ugrupowaniu Ryszarda Petru. gazeta.pl, 31 maja 2015. [dostęp 2015-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 stycznia 2016)].
- ↑ Spór o nazwę inicjatywy Petru. To „raczej reklama dla mało znanej fundacji”. tvn24.pl, 1 czerwca 2015. [dostęp 2015-09-07].
- ↑ Petru wietrzy spisek w sprawie rejestracji Nowoczesnej. „Nie wierzę, że to przypadek”. dziennik.pl, 19 czerwca 2015. [dostęp 2015-09-07].
- ↑ Kontakt. nowoczesnapl.org. [dostęp 2016-06-01].
- ↑ Stowarzyszenie Nowoczesna z siedzibą w Rzeszowie. radio.rzeszow.pl, 23 lipca 2015. [dostęp 2015-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 czerwca 2016)].
- ↑ Informacje w wyszukiwarce podmiotów KRS. [dostęp 2015-11-08].
- ↑ a b „Osoby, których nie znacie z pyskówek telewizyjnych”. Nowoczesna pokazała „jedynki”. tvn24.pl, 28 sierpnia 2015. [dostęp 2015-09-07].
- ↑ Piotr Bakselerowicz: Kto pójdzie pod rękę z Ryszardem Petru? Wadim Tyszkiewicz i.... gazeta.pl, 15 czerwca 2015. [dostęp 2015-09-07].
- ↑ Wadim Tyszkiewicz: Wybrałem NowoczesnaPL. mpolska24.pl, 2 czerwca 2015. [dostęp 2015-09-07].
- ↑ Kamil Sikora: Gdzie jest Petru i NowoczesnaPL? „Jeździmy po Polsce, budujemy struktury, program już w lipcu”. natemat.pl, 26 czerwca 2015. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Jerzy Meysztowicz: „Ryszard Petru wie, jak zmienić Polskę, bo ma doświadczenie”. radiokrakow.pl, 1 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-10].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych. pkw.gov.pl. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych. pkw.gov.pl. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Petru: 16 proc. PIT, CIT i VAT, koniec przywilejów emerytalnych, przejrzyste prawo. Kongres programowy Nowoczesnej. polskieradio.pl, 19 września 2015. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 26 października 2015 r. o zbiorczych wynikach głosowania na listy kandydatów na posłów w skali kraju. pkw.gov.pl, 26 października 2015.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-11-04].
- ↑ Klub Poselski Nowoczesna. „Kronika Sejmowa”, s. 20, 16 listopada 2015.
- ↑ Poseł Kukiza opuścił klub. Przez oświadczenie majątkowe. I... przeszedł do Nowoczesnej. gazeta.pl, 21 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-17)].
- ↑ Nowoczesna z nowymi wiceprzewodniczącymi. nowoczesna.org. [dostęp 2018-01-09].
- ↑ Klub Nowoczesnej w Radzie Miejskiej Wrocławia. nowoczesna.org, 25 kwietnia 2016. [dostęp 2016-07-20].
- ↑ Manifest Koalicji Wolność Równość Demokracja. ruchkod.pl, 6 maja 2016. [dostęp 2016-09-05].
- ↑ Jaros przechodzi do Nowoczesnej. wyborcza.pl, 13 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-13].
- ↑ Poseł Marek Sowa przeszedł z Platformy Obywatelskiej do klubu Nowoczesnej. polskieradio.pl, 16 listopada 2016. [dostęp 2016-11-16].
- ↑ a b Nowoczesna bez państwowej dotacji. „Gazeta Wyborcza”, s. 5, 23 września 2016.
- ↑ To tylko „uchybienie”, a Nowoczesna straci miliony. Sąd Najwyższy oddalił jej skargę na decyzję PKW. gazeta.pl, 22 września 2016. [dostęp 2016-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 października 2016)].
- ↑ Nowoczesna. Nowy skarbnik. „Gazeta Wyborcza”, s. 3, 29 września 2016.
- ↑ Sławomir Neumann potwierdza. Posłowie Nowoczesnej trafią do PO. radiozet.pl, 12 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-13].
- ↑ Rekonstrukcja Nowoczesnej. Lubnauer nową szefową klubu. tvp.info.pl, 26 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-26].
- ↑ Zbigniew Gryglas odchodzi z Nowoczesnej. rp.pl, 9 października 2017. [dostęp 2017-10-12].
- ↑ „Porozumienie” stało się faktem. rp.pl, 4 listopada 2017. [dostęp 2017-11-08].
- ↑ Lubnauer nową szefową Nowoczesnej. Pokonała Petru. polsatnews.pl, 25 listopada 2017. [dostęp 2017-11-25].
- ↑ Nowoczesna wybrała nowy zarząd. tvn24.pl. [dostęp 2018-01-09].
- ↑ Lubnauer wybrała wiceprzewodniczących partii. Nie ma wśród nich Petru. tvn24.pl, 3 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-03].
- ↑ Gasiuk-Pihowicz nową szefową klubu Nowoczesnej. onet.pl. [dostęp 2018-01-09].
- ↑ Troje posłów Nowoczesnej zawiesza członkostwo w partii. „Nie zapisywałam się do Średniowiecznej”. wprost.pl, 11 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-12].
- ↑ Angelina Kosiek: Poseł Adam Cyrański zrezygnował z członkostwa w Nowoczesnej. „Decyzja nieodpowiedzialna”. wyborcza.pl, 11 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-12].
- ↑ Kądziela odchodzi z Nowoczesnej. Zostaje w biurze poselskim Petru. onet.pl, 25 lutego 2018. [dostęp 2018-02-25].
- ↑ PO i Nowoczesna razem do wyborów. Schetyna i Lubnauer podpisali porozumienie. wprost.pl, 7 marca 2018. [dostęp 2018-03-23].
- ↑ Łukasz Rogojsz: Scheuring-Wielgus i Schmidt odchodzą z Nowoczesnej. gazeta.pl, 9 maja 2018. [dostęp 2018-05-09].
- ↑ Paweł Kośmiński: Ryszard Petru odchodzi z Nowoczesnej. „To moje dziecko, ale dziś już podąża swoją własną drogą”. wyborcza.pl, 11 maja 2018. [dostęp 2018-05-11].
- ↑ Nowoczesna podsumowuje kampanię wyborczą. radiolodz.pl, 30 października 2018. [dostęp 2018-10-30].
- ↑ Paweł Rabiej Wiceprezydentem Warszawy. nowoczesna.org, 25 listopada 2018. [dostęp 2018-12-04].
- ↑ Koniec Nowoczesnej na Podkarpaciu?. radio.rzeszow.pl, 16 listopada 2018. [dostęp 2018-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 listopada 2018)].
- ↑ Anna Skiba jest już w nowej partii. Przystąpiła do Teraz! Ryszarda Petru. rzeszow-news.pl, 17 listopada 2018. [dostęp 2018-11-17].
- ↑ Politycy Nowoczesnej z Pomorza Zachodniego masowo odchodzą. Wracają do Petru i dołączają do Teraz!. gazeta.pl, 29 listopada 2018. [dostęp 2018-12-04].
- ↑ Byli działacze Nowoczesnej przechodzą do partii Teraz! „Sercem jesteśmy z Ryszardem Petru”. wyborcza.pl, 29 listopada 2018. [dostęp 2018-12-04].
- ↑ Magdalena Nałęcz: Piotr Misiło został wykluczony z Nowoczesnej. „SMS-em”. 30 listopada 2018. [dostęp 2018-12-01].
- ↑ Koniec klubu Nowoczesnej. Ośmiu posłów z .N przeszło do Platformy Obywatelskiej. polskieradio.pl, 5 grudnia 2018. [dostęp 2018-12-05].
- ↑ Jakub Krzywiecki: Wypowiedź Katarzyny Lubnauer. 300polityka.pl, 5 grudnia 2018. [dostęp 2018-12-05].
- ↑ Nowe władze koła Nowoczesnej. interia.pl, 8 grudnia 2018. [dostęp 2018-12-08].
- ↑ Nowoczesna znów będzie klubem. Protasiewicz przechodzi z PSL-UED do .N. dziennik.pl, 13 grudnia 2018. [dostęp 2018-12-13].
- ↑ Marcin Rybak: Sutryk pokieruje Radą Samorządową Nowoczesnej. „Nadal jestem bezpartyjny”. gazetawroclawska.pl, 8 grudnia 2018. [dostęp 2018-12-08].
- ↑ Kandydaci Koalicji Europejskiej PO, PSL, SLD, .N, Zieloni w wyborach do Parlamentu Europejskiego 2019. [dostęp 2019-04-14].
- ↑ Władze PO i Nowoczesnej za połączeniem klubów i budową bloku na wybory parlamentarne. forsal.pl, 8 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-08].
- ↑ Posłowie Nowoczesnej wstąpili do klubu Platformy Obywatelskiej-Koalicji Obywatelskiej. polskieradio24.pl, 13 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-13].
- ↑ Powstał klub PSL-Koalicji Polska. Weszli do niego: Biernacki, Tomczak i Lubczyk. dziennik.pl, 14 lipca 2019. [dostęp 2019-07-14].
- ↑ Schetyna: Znaleźliśmy nową formułę. Nikt tego wcześniej nie robił. tvn24.pl, 18 lipca 2019. [dostęp 2019-07-18].
- ↑ Radosław Lubczyk: Dwoma rękoma podpisuję się pod projektem „Kosiniak-Kamysz na prezydenta w 2020 roku”. prk24.pl, 5 listopada 2019. [dostęp 2019-11-14].
- ↑ Aleksandra Rebelińska: Lubnauer złożyła rezygnację z funkcji przewodniczącej Nowoczesnej. pap.pl, 24 listopada 2019. [dostęp 2019-11-24].
- ↑ Violetta Baran: Adam Szłapka nowym przewodniczącym Nowoczesnej. wp.pl, 24 listopada 2019. [dostęp 2019-11-24].
- ↑ Nowoczesna za kandydaturą Małgorzaty Kidawy-Błońskiej na prezydenta. prk24.pl, 11 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-12].
- ↑ Post na profilu Nowoczesnej. facebook.com, 2 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-06].
- ↑ Piotr Kozłowski: Ryszard Petru wraca do Nowoczesnej. dziennik.pl, 27 stycznia 2022. [dostęp 2022-02-12].
- ↑ Trzecia Droga ujawnia hasło wyborcze. „Dość kłótni, do przodu!”. Ryszard Petru i Artur Dziambor na listach. rp.pl, 2 września 2023. [dostęp 2023-09-02].
- ↑ Wybory w Nowoczesnej. Adam Szłapka przewodniczącym. polsatnews.pl, 2 kwietnia 2022. [dostęp 2022-04-05].
- ↑ Nowoczesna wybrała swoje władze. Szłapka: Wygramy wybory jak 4 czerwca 1989 roku. wyborcza.pl, 4 czerwca 2022. [dostęp 2022-06-05].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-11-16].
- ↑ Nowe osoby zastąpią posłów wybranych do Parlamentu Europejskiego. Gotowi do objęcia mandatów?. wnp.pl, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-11].
- ↑ Nowe posłanki i posłowie w Sejmie. Profil Nowoczesnej na portalu Facebook, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-11].
- ↑ Ryszard Petru ogłosił „dekalog Nowoczesnej”. onet.pl, 13 listopada 2015. [dostęp 2015-11-13].
- ↑ Nowoczesna chce euro, związków partnerskich, finansowania in vitro z budżetu i świeckiego państwa. nowoczesna.org, 21 maja 2017. [dostęp 2021-01-12].
- ↑ Nie tylko związki, ale i małżeństwa?. queer.pl, 5 lipca 2018. [dostęp 2018-07-15].
- ↑ Grzegorz Skowron: Nowoczesna Ryszarda Petru wyrasta na drugą siłę polityczną w naszym kraju. dziennik.pl, 7 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-21].
- ↑ Kamil Sikora: W strukturach .Nowoczesnej wybuchł konflikt. To dla Petru pierwszy egzamin z poważnej polityki. natemat.pl, 6 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-06].
- ↑ Renata Grochal: Coraz więcej chętnych do Nowoczesnej. Zgłaszają się nawet działacze PO. wyborcza.pl, 20 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-20].
- ↑ Michał Kolanko: Monika Rosa w RDC o cofnięciu programu 500+: Za trzy lata będzie problem z tym, aby budżet się domknął. 300polityka.pl, 11 marca 2016. [dostęp 2016-03-11].
- ↑ Bartosz Dyląg: Nowoczesna świętuje pierwsze urodziny. Co jej się udało, a co nie?. parlamentarny.pl, 30 maja 2016. [dostęp 2016-06-01].
- ↑ Michał Kolanko: Petru: W Warszawie Nowoczesna będzie miała własnego kandydata. Liczymy, że PO go poprze w II turze. 300polityka.pl, 7 września 2016. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Renata Grochal, Sebastian Klauziński: Nowoczesna i Razem na jednym wózku. Jak sobie poradzą bez państwowych pieniędzy?. wyborcza.pl, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-26].
- ↑ Paweł Rabiej: Petru jest twarzą Nowoczesnej. Ufamy mu. rmf24.pl, 20 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-27].
- ↑ W listopadzie Nowoczesna wybierze władze partii. pap.pl, 2 września 2017. [dostęp 2019-02-03].
- ↑ Wniosek o udostępnienie informacji publicznej – liczba członków Nowoczesnej. [dostęp 2018-08-20].
- ↑ Magdalena Adamczyk: Szłapka o PiS: Działanie na rzecz obcego wywiadu. Może to robić zdrajca albo głupiec. 28 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-29].