Michał Tyszkiewicz

Michał Tyszkiewicz
	Michał Zygmunt Antoni Maria
	; Leliwa
	hrabia
Rodzina	Tyszkiewiczowie
Data i miejsce urodzenia	25 maja 1903 ; Zakopane
Data i miejsce śmierci	21 marca 1974 ; Monachium
Ojciec	Jan Józef Tyszkiewicz (1867–1903)
Matka	Elżbieta Krasińska (1871–1906), c. Władysława Krasińskiego
Żona	1. Hanka Ordonówna; 2. Tamara Nachiczewańska

Michał Zygmunt Antoni Maria Tyszkiewicz-Łohojski (ur. 25 maja 1903 w Zakopanem, zm. 21 marca 1974 w Monachium) – polski hrabia, ziemianin, urzędnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych, autor tekstów piosenek.

Życiorys

Najmłodszy syn Jana Tyszkiewicza z Waki i Elżbiety z Krasińskich (wnuczki Zygmunta Krasińskiego). Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i na uczelni w Belgii, jednak prawdziwą pasją była scena^[1]. Napisał słowa do wielu znanych piosenek, m.in. Uliczka w Barcelonie, Fiakier, Jesienna piosenka, Każda z pań „moderne”, Sonny Boy, Zapomniana piosenka.

W 1931 ożenił się z Anną Marią Pietruszyńską (Hanką Ordonówną)^[1]. Ich małżeństwo początkowo zostało uznane przez rodzinę hrabiego za mezalians. Przed wybuchem II wojny światowej Tyszkiewiczowie często bywali w Ornianach – posiadłości Michała Tyszkiewicza położonej niedaleko Wilna. W 1922 posiadał majątki ziemskie o powierzchni 15 420 ha^[2].

Po wybuchu wojny działał w podziemiu jako przedstawiciel rządu do spraw Polaków litewskich i Wileńszczyzny w Angers. W 1940 otrzymał obywatelstwo litewskie, dzięki czemu udało mu się wydostać żonę z więzienia na Pawiaku, aresztowaną przez Gestapo w 1939. Jako obywatele litewscy przebywali w Wilnie, biorąc udział w polskim życiu kulturalno-towarzyskim^[1].

Po rozpoczęciu sowieckiej okupacji Litwy został aresztowany przez NKWD i osadzony początkowo w więzieniu na Łukiszkach, a potem na Łubiance. Wkrótce też aresztowana została Hanka Ordonówna. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski w 1941 Tyszkiewicz z żoną odzyskali wolność i znaleźli się w Armii Andersa. Wspólnie prowadzili ewakuację polskich dzieci z ZSRR, m.in. do Indii. Następnie został sekretarzem poselstwa RP w Teheranie, z ramienia rządu polskiego na uchodźstwie.

Po wojnie zamieszkał w Monachium, gdzie w latach 1952-1972 pracował jako redaktor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa^[1]. Opiekował się także swoim osieroconym bratankiem – Janem Tyszkiewiczem, synem Władysława, zmarłego w kijowskim więzieniu NKWD w 1940^[3].

Spoczywa w grobie rodzinnym Tyszkiewiczów na cmentarzu Brompton w Londynie^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Leokadia Aszkiełowicz: Michał Zygmunt Tyszkiewicz – jakie miał powiązania z Podbrodziem?. musurajonas.lt. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).
↑ Wojciech Roszkowski. Lista największych właścicieli ziemskich w Polsce w 1922 r.. „Przegląd Historyczny”. 74 nr 2, s. 284, 1983.
↑ JoannaJ. Sokołowska-Gwizdka JoannaJ., Gwiazdy i melodie [online], Dziennik Polonii w Kanadzie, 3 listopada 2006 [dostęp 2022-05-08] .

[rajonas-1] Leokadia Aszkiełowicz: Michał Zygmunt Tyszkiewicz – jakie miał powiązania z Podbrodziem?. musurajonas.lt. [dostęp 2022-09-25]. (pol.).

[2] Wojciech Roszkowski. Lista największych właścicieli ziemskich w Polsce w 1922 r.. „Przegląd Historyczny”. 74 nr 2, s. 284, 1983.

[3] JoannaJ. Sokołowska-Gwizdka JoannaJ., Gwiazdy i melodie [online], Dziennik Polonii w Kanadzie, 3 listopada 2006 [dostęp 2022-05-08] .

[1]

[2]

[3]