Markian Popow
generał armii | |
Data i miejsce urodzenia |
2 listopada 1902 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1920–1969 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska |
d-ca: Frontu Północnego, Frontu Leningradzkiego, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Markian Michaiłowicz Popow, ros. Маркиан Михайлович Попов (ur. 20 października?/2 listopada 1902 we wsi Ust-Miedwiedickaja, zm. 22 kwietnia 1969 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, generał armii, szef sztabu Wojsk Lądowych RKKA, Bohater Związku Radzieckiego (1965), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 2., 3., 4., 5. i 6. kadencji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dzieciństwo i młodość
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 2 listopada 1902 we wsi Ust-Miedwiedickaja (ob. Sierafimowicz w obwodzie wołgogradzkim), w rodzinie urzędnika carskiego.
Od 1920 w Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej. Uczestnik wojny domowej 1918–1920 na Froncie Zachodnim. W 1922 ukończył kurs oficerów piechoty, w 1925 kursy doskonalące oficerów RKKA im. marsz. Borisa Szaposznikowa (KUKS "Wystrzał"), a w 1936 Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego.
Był szefem sztabu brygady zmechanizowanej i korpusu, zastępcą dowódcy – szefem sztabu i od 1939 dowódcą 1 Samodzielnej Armii. Od stycznia 1941 dowódca Leningradzkiego Okręgu Wojskowego.
II wojna światowa
[edytuj | edytuj kod]W czasie II wojny światowej, po ataku Niemiec na ZSRR, od czerwca 1941 dowodził Frontem Północnym, a następnie Frontem Leningradzkim. Od listopada 1941 dowódca 61. Armii, od lipca 1942 – 40 Armii, a od października 1942 zastępca dowódcy Frontu Stalingradzkiego, później Frontu Południowo-Zachodniego, od listopada dowódca 5 Armii Uderzeniowej, a od grudnia – 5 Armii Pancernej.
Następnie od kwietnia 1943 dowodził Frontem Rezerwowym Dowódcy, od czerwca do października 1943 Frontem Briańskim, a od października 1943 do kwietnia 1944 Frontem Nadbałtyckim i 2 Frontem Nadbałtyckim.
W kwietniu 1944 – po nieudanej próbie przełamania obrony nieprzyjaciela na Bałtyku – zwolniony z funkcji dowódcy 2 Frontu Nadbałtyckiego. 20 kwietnia 1944 obniżono mu stopień do generała-pułkownika. Od kwietnia 1944 szef sztabu Frontu Leningradzkiego, 2 Frontu Nadbałtyckiego i ponownie Frontu Leningradzkiego.
Uczestnik bitew: moskiewskiej, stalingradzkiej, kurskiej, leningradzkiej. Walczył pod Nowogrodem, uczestniczył w zajęciu Karelii i wybrzeża Bałtyku.
Okres powojenny
[edytuj | edytuj kod]Po wojnie dowódca Lwowskiego Okręgu Wojskowego (1945–1946) i Taurydzkiego Okręgu Wojskowego (1946 – 1954). 3 sierpnia 1953 ponownie awansowany na stopień generała armii. Od stycznia 1955 zastępca szefa, a następnie szef Zarządu Gotowości Bojowej Wojsk Lądowych, od sierpnia 1956 szef sztabu Wojsk Lądowych. Od lipca 1962 inspektor wojskowy – doradca w Grupie Inspektorów Wojskowych Ministerstwa Obrony ZSRR. Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR od 2. do 6. kadencji.
Zmarł 22 kwietnia 1969 w Moskwie i został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym.
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- generał porucznik – 4 czerwca 1940;
- generał pułkownik – 23 kwietnia 1943;
- generał armii – 26 sierpnia 1943 (obniżenie stopnia 20 kwietnia 1944; ponowny awans 3 sierpnia 1953).
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Medal „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego (7 maja 1965)
- Order Lenina – pięciokrotnie
- Order Czerwonego Sztandaru – trzykrotnie
- Order Suworowa I klasy – dwukrotnie
- Order Kutuzowa I klasy – dwukrotnie
- Order Czerwonej Gwiazdy
- I medale
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bolesław Potyrała , Władysław Szlufik , Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940-1991, Częstochowa: WSP, 2001, ISBN 83-7098-662-5, OCLC 831020923 .
- Mała Encyklopedia Wojskowa, t. II, Wyd. MON, Warszawa 1971
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- (ros.) Radziecka Encyklopedia Wojskowa, Moskwa
- (ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 20, s. 361, Moskwa 1969-1978
- (ros.) Wojskowy słownik encyklopedyczny, Moskwa 1986
- Маркиан Михайлович Попов – Герои страны (ros.)
- Маркиан Михайлович Попов – Проект ХРОНОС (ros.)
- Absolwenci Akademii Wojskowej im. M. Frunzego
- Rosyjscy Bohaterowie Związku Radzieckiego
- Czerwoni (wojna domowa w Rosji)
- Deputowani do Rady Najwyższej ZSRR
- Dowódcy 2 Frontu Nadbałtyckiego
- Dowódcy Frontu Briańskiego
- Dowódcy Frontu Leningradzkiego
- Dowódcy Frontu Rezerwowego
- Generałowie armii Sił Zbrojnych ZSRR
- Odznaczeni Medalem „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Odznaczeni Orderem „Znak Honoru”
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru
- Odznaczeni Orderem Czerwonej Gwiazdy
- Odznaczeni Orderem Kutuzowa
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Suworowa
- Pochowani na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie
- Urodzeni w 1902
- Zmarli w 1969
- Dowódcy Leningradzkiego Okręgu Wojskowego (ZSRR)