Małoryta
51°47′N 24°05′E/51,783333 24,083333
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Rejon | |||
| Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy |
1651 | ||
| Kod pocztowy |
225901 | ||
Położenie na mapie Białorusi  | |||
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |||
| 51°47′N 24°05′E/51,783333 24,083333
| |||
Małoryta (biał. Маларыта, Małaryta, ros. Малори́та, Małorita) – miasto na Białorusi, stolica rejonu w obwodzie brzeskim liczące 11,7 tys. mieszkańców (2010).
W miejscowości urodził się polski malarz i scenograf teatralny Konstanty Mackiewicz.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1566. Wieś królewska położona była w końcu XVIII wieku w ekonomii brzeskiej w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego[2] I Rzeczypospolitej. Po III rozbiorze w 1795 roku włączona do Rosji. Spis ludności przeprowadzony w 1897 r. wykazał, że wśród 1480 mieszkańców Małoryty było zaledwie 227 Żydów, co stanowiło 15% ludności.
11 lutego 1919 roku, po wycofaniu się Niemców, Małoryta została zajęta przez polską piechotę z grupy gen. Listowskiego. Trzy dni później pod Małorytą i Mokranami w potyczkach Polacy wzięli do niewoli 60 bolszewickich żołnierzy, w tym 10 oficerów[3]. Za II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy Małoryta. W 1931 roku otworzono tu fabrykę dykty należącą do Hamera[4]. Podczas II wojny światowej w 1939 roku Małotyta znalazła się pod okupacją sowiecką, w trakcie której odebrano właścicielom wszystkie sklepy i przedsiębiorstwa, a wielu mieszkańców zesłano przymusowo w głąb ZSRR[4]. W 1941 roku po ataku Niemiec na ZSRR w północno-zachodniej części miasteczka utworzono getto dla około 2 tys. Żydów (rejon ulicy Wokzalnej). W lipcu 1942 roku oddział niemiecko-ukraiński rozstrzelał Żydów w okolicy pagórka Pieszczanka na północny zachód od miejscowości (ulica Sowchoznaja)[4]. W 1945 roku na mocy Konferencji jałtańskiej miasto włączono do ZSRR.
Religia
[edytuj | edytuj kod]Małoryta jest siedzibą prawosławnego dekanatu małoryckiego (w eparchii brzeskiej i kobryńskiej) oraz dwóch należących do niego parafii[5]. Działa tu również parafia rzymskokatolicka pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny.
Transport
[edytuj | edytuj kod]Znajduje się tu stacja kolejowa Małoryta.
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.
- ↑ Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 56, 58. ISBN 978-83-11-11934-5.
- ↑ a b c Historia społeczności | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2019-04-01].
- ↑ Малоритское благочиние. pravbrest.by. [dostęp 2021-01-29]. (ros.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Radziecka mapa 1:100 000
- Małoryto, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 77.
- Małoryta, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 298.
