Kwasy żółciowe

Kwasy żółciowe – organiczne kwasy syntetyzowane w wątrobie, będące końcowymi produktami degradacji (rozkładu) endogennego (wewnątrzustrojowego) cholesterolu. Wśród związków steroidowych są one najlepiej rozpuszczalne w wodzie, ze względu na obecność kilku hydrofilowych grup –OH oraz polarnej grupy karboksylowej. Ułatwiają rozpuszczanie się zawartego w żółci cholesterolu.

Główne rodzaje kwasów żółciowych

W żółci występują głównie następujące pochodne kwasu cholanowego:

I-rzędowe

kwas cholowy (3,7,12-trihydroksycholanowy)
kwas chenodeoksycholowy (3,7-dihydroksycholanowy)

II-rzędowe

kwas deoksycholowy (3,12-dihydroksycholanowy)
kwas litocholowy (3-hydroksycholanowy).

Sole żółciowe

Kwasy żółciowe mogą koniugować z tauryną lub glicyną przez wiązanie amidowe aby utworzyć sole żółciowe (żółciany), które zjonizowane tworzą sole z kationami sodowymi. Koniugacja ta zwiększa amfipatyczność^[1], dzięki czemu żółciany są substancjami powierzchniowo czynnymi^[2]. W fazie wodnej tworzą one micele, dzięki czemu mają zdolność emulgowania kwasów tłuszczowych i tłuszczów^[2]. Zjawisko to nosi nazwę solubilizacji^[3]. Powstanie emulsji jest równoznaczne ze zwiększeniem powierzchni dostępnej dla lipazy trzustkowej, dzięki czemu może ona skutecznie hydrolizować tłuszcze^[4]^[5] – enzymu odpowiedzialnego za trawienie tłuszczów w jelicie (ponadto aktywują one ten enzym).

Zobacz też

pęcherzyk żółciowy

Przypisy

↑ Denise R.D.R. Ferrier Denise R.D.R., Biochemia, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2021, ISBN 978-83-66067-02-8, OCLC 1310309123 [dostęp 2022-04-24] .
↑ ^a ^b A.F.A.F. Hofmann A.F.A.F., The function of bile salts in fat absorption. The solvent properties of dilute micellar solutions of conjugated bile salts, „The Biochemical Journal”, 89, 1963, s. 57–68, DOI: 10.1042/bj0890057, PMID: 14097367, PMCID: PMC1202272 [dostęp 2022-04-27] (ang.).
↑ BengtB. Borgström BengtB., GöranG. Lundh GöranG., AlanA. Hofmann AlanA., The Site of Absorption of Conjugated Bile Salts in Man, „Gastroenterology”, 45 (2), 1963, s. 229–238, DOI: 10.1016/S0016-5085(19)34901-7, PMID: 14054317 [dostęp 2022-04-27] (ang.).
↑ Rycina 41.14. Wchłanianie tłuszczów, [w:] Jane B.J.B. Reece Jane B.J.B. i inni, Biologia Campbella, wyd. 2, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2016, s. 905, ISBN 978-83-7818-716-5, OCLC 946317178 .
↑ IsaacI. Chen IsaacI., SebastianoS. Cassaro SebastianoS., Physiology, Bile Acids, „NIH Bookshelf”, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2022, PMID: 31747172, Bookshelf ID: NBK549765 [dostęp 2022-04-27] (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[1] Denise R.D.R. Ferrier Denise R.D.R., Biochemia, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2021, ISBN 978-83-66067-02-8, OCLC 1310309123 [dostęp 2022-04-24] .

[Hofmann-2] A.F.A.F. Hofmann A.F.A.F., The function of bile salts in fat absorption. The solvent properties of dilute micellar solutions of conjugated bile salts, „The Biochemical Journal”, 89, 1963, s. 57–68, DOI: 10.1042/bj0890057, PMID: 14097367, PMCID: PMC1202272 [dostęp 2022-04-27] (ang.).

[Borgström-3] BengtB. Borgström BengtB., GöranG. Lundh GöranG., AlanA. Hofmann AlanA., The Site of Absorption of Conjugated Bile Salts in Man, „Gastroenterology”, 45 (2), 1963, s. 229–238, DOI: 10.1016/S0016-5085(19)34901-7, PMID: 14054317 [dostęp 2022-04-27] (ang.).

[Campbell-4] Rycina 41.14. Wchłanianie tłuszczów, [w:] Jane B.J.B. Reece Jane B.J.B. i inni, Biologia Campbella, wyd. 2, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2016, s. 905, ISBN 978-83-7818-716-5, OCLC 946317178 .

[Chen-5] IsaacI. Chen IsaacI., SebastianoS. Cassaro SebastianoS., Physiology, Bile Acids, „NIH Bookshelf”, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2022, PMID: 31747172, Bookshelf ID: NBK549765 [dostęp 2022-04-27] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]