Konklawe 1914
Daty i miejsce | |
31 sierpnia – 3 września 1914 | |
Kaplica Sykstyńska, Rzym | |
Główne postacie | |
Dziekan | |
---|---|
Kamerling | |
Protoprezbiter |
José Sebastião Neto OFMDisc |
Protodiakon | |
Wybory | |
Liczba głosowań |
10 |
Liczba elektorów • uczestnicy • nieobecni |
|
Wybrany papież | |
Giacomo della Chiesa Przybrane imię: Benedykt XV |
Konklawe 1914 – zgromadzenie kardynałów zwołane 31 sierpnia 1914 po śmierci papieża Piusa X (20 sierpnia 1914) i zakończono 3 września 1914 wyborem Giacomo della Chiesa (Benedykt XV).
Kontekst polityczny
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza wojna światowa pokazała trudności przewodnictwa Świętego Miasta jako mediatora prowadzącego do zakończenia wojny, w której katolickie Belgia i Francja były atakowane przez protestanckie Niemcy, te zaś były wspierane przez katolicką Austrię, podczas gdy protestancka Wielka Brytania (wykluczając katolicką Irlandię) i prawosławna Rosja stały po stronie Francji. Zastanawiano się, czy Watykan powinien pozostawać neutralny, czy też powinien objąć moralne przewodnictwo, rzucając publiczne sądy krytykujące zachowania stron konfliktu.
Konklawe zgromadziło kardynałów z krajów będących w konflikcie ze sobą: Károly Hornig z Austro-Węgier, Louis-Henri Luçon z Francji, Felix von Hartmann z Niemiec oraz dwóch kardynałów ze Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, Francis Bourne (z Anglii i Walii) oraz Michael Logue (z Irlandii).
Zniesienie weta
[edytuj | edytuj kod]Po pogrzebie papieża Piusa X, kardynałowie zdecydowali zgromadzić się na konklawe pod koniec sierpnia 1914 roku. Najważniejszą różnicą w porównaniu do wcześniejszych konklawe było odebranie prawa weta świeckim monarchom wobec decyzji wyboru papieża dokonanej przez kardynałów. Po raz pierwszy w historii, kardynałowie mogli dokonać wyboru papieża samodzielnie.
Papabile
[edytuj | edytuj kod]Główna linia podziału w Kolegium Kardynalskim przebiegała według stosunku do konserwatywnego i radykalnie antymodernistycznego pontyfikatu Piusa X. Ci, którzy pragnęli kontynuacji linii Piusa X, grupowali się wokół sekretarza stanu Merry del Val i popierali kandydaturę Serafiniego. Faworytem frakcji bardziej umiarkowanej był arcybiskup Bolonii Giacomo Della Chiesa, pewne szanse dawano też kardynałowi Maffi.
Nowy papież
[edytuj | edytuj kod]Konklawe rozpoczęło się w kaplicy Sykstyńskiej 31 sierpnia.
Codziennie, począwszy od 1 września, odbywały się cztery głosowania, dwa rano i dwa po południu. Wyniki poszczególnych głosowań są znane dzięki zapiskom kardynała Piffla, arcybiskupa Wiednia, które zostały opublikowane po jego śmierci. Przedstawiały się one następująco:
1) rano 1 września:
- Maffi i Della Chiesa – po 12
- Pompilj – 9
- Merry del Val – 7
- Serafini – 4
- Lualdi – 3
- Ferrata i Bacilieri – po 2
- Gasparri, Falconio, Agliardi, Ferrari, Gotti i de Lai – po 1
2) rano 1 września:
- Maffi i Della Chiesa – po 16
- Pompilj – 10
- Merry del Val – 7
- Serafini, Lualdi i Ferrata – po 2
- Bacilieri i Richelmy – po 1
3) po południu 1 września:
- Della Chiesa – 18
- Maffi – 16
- Pompilj – 9
- Merry del Val – 7
- Serafini, Lualdi i Richelmy – po 2
- Ferrata – 1
4) po południu 1 września:
- Della Chiesa – 21
- Maffi – 15
- Pompilj – 9
- Merry del Val – 6
- Serafini, Lualdi – po 2
- Ferrata i Richelmy – po 1
5) rano 2 września:
- Della Chiesa – 20
- Maffi – 13
- Serafini – 10
- Pompilj – 6
- Merry del Val i Lualdi – po 2
- Bacilieri, Richelmy, Francica-Nava i van Rossum – po 1
6) rano 2 września:
- Della Chiesa – 27
- Serafini – 17
- Maffi – 7
- Pompilj i Lualdi – po 2
- Richelmy i Francica-Nava – po 1
7) po południu 2 września:
- Della Chiesa – 31
- Serafini – 21
- Maffi – 2
- Pompilj, Richelmy i Francica-Nava – po 1
8) po południu 2 września:
- Della Chiesa – 32
- Serafini – 24
- Richelmy – 1
9) rano 3 września:
- Della Chiesa – 34
- Serafini – 22
- Richelmy – 1
10) rano 3 września:
- Della Chiesa – 38
- Serafini – 18
- Richelmy – 1
3 września 1914, po dziesiątym głosowaniu, Giacomo Kardynał della Chiesa, arcybiskup Bolonii we Włoszech został wybrany na papieża, otrzymawszy 38 głosów elektorskich, czyli dokładnie tyle ile wynosiła wymagana większość 2/3 głosów. Elekt przybrał imię Benedykta XV. Trzy dni później został koronowany w kaplicy Sykstyńskiej przez protodiakona Francesca Salesia della Volpe.
Dane dotyczące konklawe 1914
[edytuj | edytuj kod]- Data: Konklawe 31 sierpnia – 3 września, 1914
- Miejsce: Kaplica Sykstyńska w Watykanie
- Obecni – 57 z 65 kardynałów, w tym 31 z Włoch, 6 z Francji, 5 z Hiszpanii, 4 z Austro-Węgier, 3 z Wielkiej Brytanii (w tym jeden Irlandczyk), po 2 z Niemiec i z Portugalii oraz po 1 z Belgii, Brazylii, Holandii i Stanów Zjednoczonych :
- Serafino Vannutelli (Włochy; nominacja 14 marca 1887) – kardynał biskup Ostii i Porto e Santa Rufina; dziekan Świętego Kolegium Kardynałów; penitencjariusz większy; prefekt Świętej Kongregacji ds. Ceremoniału
- Antonio Agliardi (Włochy; 22 czerwca 1896) – kardynał biskup Albano; komendatariusz kościoła prezbiterialnego S. Lorenzo in Damaso; subdziekan Świętego Kolegium Kardynałów; kanclerz Świętego Kościoła Rzymskiego
- Vincenzo Vannutelli (Włochy; 30 grudnia 1889) – kardynał biskup Palestriny; komendatariusz kościoła prezbiterialnego S. Silvestro in Capite; archiprezbiter bazyliki liberiańskiej; prefekt Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej
- Francesco di Paola Cassetta (Włochy; 19 czerwca 1899) – kardynał biskup Frascati; komendatariusz diakonii Ss. Vito e Modesto e Crescenzia; prefekt Świętej Kongregacji Soboru Trydenckiego, bibliotekarz Świętego Kościoła Rzymskiego
- Gaetano de Lai (Włochy; 16 grudnia 1907) – kardynał biskup Sabiny; sekretarz Świętej Kongregacji Konsystorialnej
- Diomede Falconio OFM (Włochy; 27 listopada 1911) – kardynał biskup Velletri
- José Sebastião Neto OFMDisc (Portugalia; 24 marca 1884) – kardynał prezbiter Ss. XII Apostoli; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów
- Angelo Di Pietro (Włochy; 16 stycznia 1893) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Lucina; datariusz Jego Świątobliwości
- Michael Logue (Wielka Brytania; 16 stycznia 1893) – kardynał prezbiter S. Maria della Pace; arcybiskup Armagh i prymas Irlandii
- Andrea Ferrari (Włochy; 18 maja 1894) – kardynał prezbiter S. Anastasia; arcybiskup Mediolanu
- Girolamo Maria Gotti OCD (Włochy; 29 listopada 1895) – kardynał prezbiter S. Maria della Scala; prefekt Świętej Kongregacji Rozkrzewiania Wiary
- Domenico Ferrata (Włochy; 22 czerwca 1896) – kardynał prezbiter S. Prisca; prefekt Świętej Kongregacji Dyscypliny Sakramentów; sekretarz Najwyższej Świętej Kongregacji Świętego Oficjum; archiprezbiter bazyliki laterańskiej
- José María Martín de Herrera y de la Iglesia (Hiszpania; 19 kwietnia 1897) – kardynał prezbiter S. Maria in Transpontina; arcybiskup Santiago de Compostela
- Giuseppe Francica Nava di Bontifé (Włochy; 19 czerwca 1899) – kardynał prezbiter Ss. Giovanni e Paolo; arcybiskup Katanii
- Agostino Richelmy (Włochy; 19 czerwca 1899) – kardynał prezbiter S. Maria in Via; arcybiskup Turynu
- Lev Skrbenský z Hříště (Austro-Węgry; 15 kwietnia 1901) – kardynał prezbiter S. Stefano al Monte Celio; arcybiskup Pragi i prymas Czech
- Giulio Boschi (Włochy; 15 kwietnia 1901) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Panisperna; arcybiskup Ferrary; biskup Comacchio
- Bartolomeo Bacilieri (Włochy; 15 kwietnia 1901) – kardynał prezbiter S. Bartolomeo all’Isola; biskup Werony
- Rafael Merry del Val y Zulueta (Hiszpania; 9 listopada 1903) – kardynał prezbiter S. Prassede; sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej; archiprezbiter bazyliki watykańskiej; prefekt Fabryki Świętego Piotra; prefekt Pałacu Apostolskiego; prefekt Świętej Kongregacji ds. Sanktuarium Loreto; przewodniczący Rady ds. Patrymonium Stolicy Apostolskiej
- Joaquim Arcoverde de Albuquerque Cavalcanti (Brazylia; 11 grudnia 1905) – kardynał prezbiter Ss. Bonifacio ed Alessio; arcybiskup Rio de Janeiro
- Aristide Cavallari (Włochy; 15 kwietnia 1907) – kardynał prezbiter S. Maria in Cosmedin; patriarcha Wenecji
- Aristide Rinaldini (Włochy; 15 kwietnia 1907) – kardynał prezbiter S. Pancrazio
- Benedetto Lorenzelli (Włochy; 15 kwietnia 1907) – kardynał prezbiter S. Croce in Gerusalemme; prefekt Świętej Kongregacji ds. Studiów
- Pietro Maffi (Włochy; 15 kwietnia 1907) – kardynał prezbiter S. Crisogono; arcybiskup Pizy
- Alessandro Lualdi (Włochy; 15 kwietnia 1907) – kardynał prezbiter Ss. Andrea e Gregorio al Monte Celio; arcybiskup Palermo
- Désiré-Joseph Mercier (Belgia; 15 kwietnia 1907) – kardynał prezbiter S. Pietro in Vincoli; arcybiskup Mechelen i prymas Belgii
- Pietro Gasparri (Włochy; 16 grudnia 1907) – kardynał prezbiter S. Bernardo alle Terme; kamerling Świętego Kolegium Kardynałów
- Louis-Henri Luçon (Francja; 16 grudnia 1907) – kardynał prezbiter S. Maria Nuova e Santa Francesca Romana; arcybiskup Reims
- Paulin-Pierre Andrieu (Francja; 16 grudnia 1907) – kardynał prezbiter S. Onofrio; arcybiskup Bordeaux
- António Mendes Bello (Portugalia; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter Ss. Marcellino e Pietro; patriarcha Lizbony
- José María Cos y Macho (Hiszpania; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Maria del Popolo; arcybiskup Valladolid
- Antonio Vico (Włochy; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Callisto
- Gennaro Granito Pignatelli di Belmonte (Włochy; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Maria degli Angeli
- John Murphy Farley (Stany Zjednoczone; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Maria sopra Minerva; arcybiskup Nowego Jorku
- Francis Bourne (Wielka Brytania; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Pudenziana; arcybiskup Westminster
- Leon-Adolphe Amette (Francja; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Sabina; arcybiskup Paryża
- Enrique Almaraz y Santos (Hiszpania; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Pietro in Montorio; arcybiskup Sewilli
- François-Marie-Anatole de Rovérié de Cabrières (Francja; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Maria della Vittoria; biskup Montpellier
- Basilio Pompilj (Włochy; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Maria in Aracoeli; wikariusz generalny diecezji rzymskiej; tytularny arcybiskup Filippi
- Károly Hornig (Austro-Węgry; 2 grudnia 1912) – kardynał prezbiter S. Agnese fuori le mura; biskup Veszprém
- Victoriano Guisasola y Menéndez (Hiszpania; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter [bez tytułu]; arcybiskup Toledo i prymas Hiszpanii
- Domenico Serafini OSBCas (Włochy; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter S. Cecilia
- Giacomo Della Chiesa (Włochy; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter Ss. IV Coronati; arcybiskup Bolonii
- Franziskus von Bettinger (Niemcy; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter S. Marcello; arcybiskup Monachium-Fryzyngi
- János Csernoch (Austro-Węgry; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter bez tytułu; arcybiskup Esztergom i prymas Węgier
- Hector-Irénée Sévin (Francja; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter SS. Trinita al Monte Pincio; arcybiskup Lyonu i prymas Galii
- Felix von Hartmann (Niemcy; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter S. Giovanni a Porta Latina; arcybiskup Kolonii
- Friedrich-Gustav Piffl CRLA (Austro-Węgry; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter bez tytułu; arcybiskup Wiednia
- Francesco Salesio della Volpe (Włochy; 19 czerwca 1899) – kardynał diakon S. Maria in Aquiro; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów; kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego; prefekt Świętej Kongregacji Indeksu
- Ottavio Cagiano de Azevedo (Włochy; 11 grudnia 1905) – kardynał diakon Ss. Cosma e Damiano; prefekt Świętej Kongregacji ds. Zakonów
- Gaetano Bisleti (Włochy; 27 listopada 1911) – kardynał diakon S. Agata in Suburra; wielki przeor zakonu joannitów
- Louis Billot SJ (Francja; 27 listopada 1911) – kardynał diakon S. Maria in Via Lata
- Willem Marinus van Rossum CSsR (Holandia; 27 listopada 1911) – kardynał diakon S. Cesareo in Palatio; przewodniczący Papieskiej Komisji Biblijnej
- Scipione Tecchi (Włochy; 25 maja 1914) – kardynał diakon S. Maria in Domnica
- Filippo Giustini (Włochy; 25 maja 1914) – kardynał diakon S. Angelo in Pescheria
- Michele Lega (Włochy; 25 maja 1914) – kardynał diakon S. Eustachio
- Francis Aidan Gasquet OSB (Francja; 25 maja 1914) – kardynał diakon S. Giorgio in Velabro
17 elektorów mianował Leon XIII, pozostałych 40 – Pius X.
- Przybyli spóźnieni: 3 kardynałów (jeden z nominacji Leona XIII, dwóch z nominacji Piusa X):
- James Gibbons (Stany Zjednoczone; 7 czerwca 1886) – kardynał prezbiter S. Maria in Trastevere; arcybiskup Baltimore
- William O’Connell (Stany Zjednoczone; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Clemente; arcybiskup Bostonu
- Louis-Nazaire Bégin (Kanada; 25 maja 1914) – kardynał prezbiter Ss. Vitale, Gervasio e Protasio; arcybiskup Québecu
- Nieobecnych z powodu choroby/stanu zdrowia: 5 kardynałów (trzech z nominacji Leona XIII, dwóch z nominacji Piusa X):
- Kolos Ferenc Vaszary OSBHung (Austro-Węgry; 16 stycznia 1893) – kardynał prezbiter Ss. Silvestro e Martino ai Monti
- Giuseppe Prisco (Włochy; 30 listopada 1896) – kardynał prezbiter S. Sisto; arcybiskup Neapolu
- Sebastiano Martinelli OESA (Włochy; 15 kwietnia 1901) – kardynał prezbiter S. Agostino; prefekt Świętej Kongregacji ds. Obrzędów
- František Saleský Bauer (Austro-Węgry; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Girolamo degli Schiavoni; arcybiskup Ołomuńca
- François Virgile Dubillard (Francja; 27 listopada 1911) – kardynał prezbiter S. Susanna; arcybiskup Chambéry
DŁUGOŚĆ KONKLAWE | 4 dni |
---|---|
LICZBA GŁOSOWAŃ | 10 |
ELEKTORÓW | 65 |
Nieobecnych | 8 |
Obecnych | 57 |
Afryka | 0 |
Ameryka Łacińska | 1 |
Północna Ameryka | 1 |
Azja | 0 |
Europa (bez Włoch) | 24 |
Oceania | 0 |
Bliski Wschód | 0 |
Włochy | 31 |
UŻYCIE WETA | zakazane |
ZMARŁY PAPIEŻ | Święty PIUS X (1903-1914) |
NOWY PAPIEŻ | BENEDYKT XV (1914-1922) |
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Cesare De Agostini „Konklawe XX wieku. Kulisy wyborów papieży”, Wyd. M, Kraków 2005