Chlorek rtęci(I)
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
Hg | ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
472,09 g/mol | ||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
biały lub żółtawobiały, ciężki, miałki proszek, bez smaku i zapachu[1] | ||||||||||||||||||||||||
| Minerały | |||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||
| Inne aniony | |||||||||||||||||||||||||
| Inne kationy | |||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||
| ATC | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Chlorek rtęci(I), pot. kalomel, Hg
2Cl
2 – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu solnego i rtęci na I stopniu utlenienia.
W temperaturze 400 °C lub pod wpływem światła (wówczas powoli czarnieje[4]) ulega dysproporcjonowaniu na rtęć i chlorek rtęci(II)[5][4]:
- Hg
2Cl
2 ⇄ Hg + HgCl
2
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- środek antyseptyczny[4] do zwalczania grzybów, owadów i chwastów[5]
- barwienie porcelany[5] (domieszka do złotej farby)[4]
- środek przeczyszczający w weterynarii[4]
- wyrób elektrod kalomelowych[5] (stosowanych stosunkowo rzadko ze względu na toksyczność związku)[6]
- w pirotechnice[4]
Zastosowanie w medycynie
[edytuj | edytuj kod]Ze względu na wysoką toksyczność, stosowany był bardzo rzadko w dermatologii (w wyjątkowych przypadkach), w leczeniu zewnętrznym zmian kiłowych oraz kłykcin – maść 30–33%[7], trądziku i niektórych innych chorób skóry w stężeniach mniejszych 10–20%[potrzebny przypis].
Dawniej stosowany był do leczenia kiły. Pomimo tego, że ze względu na słabą rozpuszczalność w wodzie jego toksyczność jest mniejsza niż chlorku rtęci(II)), jest on na tyle szkodliwy, że jego stosowanie mogło doprowadzić do śmierci pacjenta[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Farmakopea Polska IV, Ministerstwo Zdrowia, t. 1, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1965, s. 1393, OCLC 603050816.
- ↑ a b c d e CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-73, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
- ↑ a b Chlorek rtęci(I) [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 9 października 2021, numer katalogowy: 449199 [dostęp 2022-04-11]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b c d e f Kalomel w WIEM.pl.[niewiarygodne źródło?]
- ↑ a b c d Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 182, ISBN 83-7183-240-0.
- ↑ Helmuth Galster, pH Measurement and Control, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 11, DOI: 10.1002/14356007.e19_e01 (ang.).
- ↑ Stefania Jabłońska, Choroby Weneryczne, 1955, s. 230.
- ↑ Per Enghag, Encyclopedia of the elements. Technical data, history, processing, applications, Weinheim: Wiley-VCH, 2004, s. 800, ISBN 978-3-527-61233-8, OCLC 212131349.
