Helena (imię)
Helena – imię żeńskie pochodzenia greckiego. Wywodzi się od słowa Ἑλένηăņ oznaczającego „blask Księżyca”. W Polsce po raz pierwszy imię to odnotowano w 1272[1].
Helena imieniny obchodzi: 2 marca[2][3][4], 23 kwietnia[2][3][4], 22 maja[2][3][4], 31 lipca[2][3][4], 13 sierpnia[2][3][4] i 18 sierpnia[2][3][4].
W styczniu 2024 w rejestrze PESEL, wśród publicznie dostępnych danych, wykazano 163805 kobiet o imieniu Helena nadanym jako imię pierwsze[5] oraz 156076 kobiet noszących imię Helena jako imię drugie[6]. Dla porównania, najczęściej nadane imię żeńskie – Anna – nosi 1072616 osób[7].
Na liście najpopularniejszych polskich imion Helena zajmowała w 2010 roku 22. miejsce[8], a w 2024 – 43. miejsce[9].
Zdrobnienia: Helenka, Helcia, Helusia, Hela, Lena.
Odpowiedniki w innych językach
[edytuj | edytuj kod]- angielski: Helen
- białoruski: Alena (Алена)
- bułgarski: Elena (Елена)
- esperanto: Helena[10]
- francuski: Hélène
- gruziński: Elene
- grecki: Elena, Eleni
- hiszpański: Elena
- niemiecki: Helene (Helena), Lene (Lena), Leni
- norweski: Helene
- rosyjski: Jelena (Елена) [Elena, Gelena[11]]
- rumuński: Elena
- słowacki: Elena
- serbsko-chorwacki: Jelena (Јелена)
- ukraiński: Ołena (Олена)
- węgierski: Heléna, Ilona
- włoski: Elena
Osoby noszące imię Helena
[edytuj | edytuj kod]- św. Helena – matka cesarza rzymskiego Konstantyna I Wielkiego
- Elena Bogdan – tenisistka rumuńska
- Jelena Bierieżna – rosyjska łyżwiarka figurowa
- Helena Boguszewska – polska pisarka
- Helena Bonham Carter – brytyjska aktorka
- Elena Ceaușescu – rumuńska polityczka
- Elena Cornaro Piscopia – włoska matematyczka i filozofka, pierwsza kobieta, która otrzymała tytuł doktora
- Eleni Daniilidu – grecka tenisistka
- Elena Delle Donne – amerykańska koszykarka
- Jelena Dembo – grecka szachistka pochodzenia rosyjskiego
- Jelena Diemientjewa – tenisistka rosyjska
- Jelena Dokić – australijska tenisistka pochodzenia serbskiego
- Jelena Donaldson-Achmyłowska – amerykańska szachistka pochodzenia rosyjskiego
- Helene Engelmann – austriacka łyżwiarka figurowa
- Jelena Fatalibekowa – rosyjska szachistka
- Helena Fourment – żona holenderskiego malarza Rubensa
- Elene Gedewaniszwili – gruzińska łyżwiarka figurowa
- Jelena Glebowa – estońska łyżwiarka figurowa
- Jelena Gorczakowa – rosyjska lekkoatletka specjalizująca się w rzucie oszczepem
- Jelena Gołowina – rosyjska biatlonistka
- Helena Góralska – polska polityk i ekonomistka
- Helen Hunt – aktorka (Oscar 1998)
- Jelena Iljinych – rosyjska łyżwiarka figurowa
- Jelena Isinbajewa – rosyjska tyczkarka
- Jelena Jelesina – złota medalistka olimpijska 2000 w skoku wzwyż
- Jelena Janković – tenisistka serbska
- Jelena Katina – jedna z wokalistek grupy t.A.T.u.
- Helena Kmieć – polska misjonarka
- Jelena Kostanić Tošić – tenisistka chorwacka
- Helena Kowalska – w zakonie św. siostra Faustyna Kowalska
- Helena Krajewska – polska malarka
- Helena Kurcewiczówna (Skrzetuska) – postać fikcyjna z Trylogii Sienkiewicza
- Ołena Laszenko – ukraińska łyżwiarka figurowa
- Jelena Lenina – rosyjska pisarka, modelka, osobowość telewizyjna i piosenkarka
- Jelena Lichowcewa – rosyjska tenisistka
- Helena Łuczywo – dziennikarka
- Helena Majdaniec – piosenkarka
- Jelena Majorowa – rosyjska aktorka
- Helena Marusarzówna – polska sportsmenka
- Helena Apolonia Massalska – pamiętnikarka
- Elena Medel (ur. 1985) – hiszpańska pisarka, poetka
- Helen Mirren – aktorka
- Helena Mniszkówna – pisarka
- Helena Myga – poetka
- Helena Modrzejewska – aktorka
- Jelena Nikolić – serbska siatkarka
- Jelena Nikołajewa – rosyjska chodziarka
- Jelena Obrazcowa – rosyjska śpiewaczka operowa
- Helena Paderewska – polska działaczka społeczna, żona kompozytora i premiera Ignacego Jana Paderewskiego
- Elena Paparizou – grecka piosenkarka, zwyciężczyni Eurowizji 2005
- Jelena Pawłowa – kazachska siatkarka
- Helena Petrowić-Niegosz – księżniczka czarnogórska, księżna Neapolu (1896-1900), królowa Włoch (1900-1946), cesarzowa Etiopii (1936-1941), królowa Albanii (1939-1943)
- Helena Pilejczyk – polska łyżwiarka szybka
- Elena Poniatowska – meksykańska pisarka i dziennikarka, polskiego pochodzenia
- Jelena Radionowa – rosyjska łyżwiarka figurowa
- Helena Radziwiłłowa – inicjatorka parku Arkadia
- Helena Rakoczy – sporstmenka
- Helena Rasiowa – naukowczyni, matematyczka
- Jelena Romanowa – wielka księżna Rosji (1784-1803)
- Jelena Rozga – piosenkarka chorwacka
- Helena Rurykowiczówna – małżonka króla Polski Aleksandra
- Helena Růžičková – aktorka
- Jelena Rybakina – kazachska tenisistka
- Helena Sakowiczówna – instruktorka harcerska, patriotka, nauczycielka łaciny
- Jelena Sedina – włoska szachistka pochodzenia ukraińskiego
- Helen Shapiro – brytyjska piosenkarka
- Jelena Slesarienko – złota medalistka olimpijska 2004 w skoku wzwyż
- Jelena Sobolewa – rosyjska biegaczka
- Jelena Sokołowa – rosyjska łyżwiarka figurowa
- Jelena Tomašević – serbska piosenkarka
- Eleni – polska piosenkarka pochodzenia greckiego (Helena Dzoka)
- Jelena Välbe – rosyjska biegaczka narciarska
- Helena Vondráčková – czeska piosenkarka
- Jelena Wałowa – rosyjska łyżwiarka figurowa
- Helena Wolińska – stalinowska prokurator wojskowa
Postacie z literatury noszące imię Helena
[edytuj | edytuj kod]- Helena Trojańska – postać mitologiczna, jako bohaterka epopei Homera, Iliady i Odysei, stała się symbolem kobiecości i piękna
- Helena Skrzetuska z domu Kurcewicz – bohaterka powieści Ogniem i mieczem Henryka Sienkiewicza
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Helenowo – 7 miejscowości w Polsce
- Helenowo Nowe
- Helenka – rzeka położona na wschód od Siedlec, lewy dopływ Liwca
- Helenka – dzielnica miasta Zabrze
- Helenka – wieś
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Witold Taszycki (red.), Słownik staropolskich nazw osobowych, t. II, z. 2, Grabowski – Jagiełło, Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969, s. 279 .
- ↑ a b c d e f Skorowidz imion, [w:] Donat Chruścicki , Skarbczyk imion, Ewa Wieczorek, wyd. II, Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1986, s. 12. nlb, prawa kolumna, ISBN 83-217-2374-8, OCLC 833927072 , Książka liczy 128 stron, z których żadnej nie ponumerowano. Na stronie 1. umieszczono logotyp wydawnictwa, str. 3. to strona tytułowa, na stronie 4. wydrukowano numer ISBN, który powtórzono na 3. stronie okładki. Nakład 100 tysięcy egz. Na stronie 4. pozostawiono jako rok wydania 1983, zaś na stronie 128., obok informacji, że jest to drugie wydanie z diapozytywów wydania pierwszego, jako rok wydania wydrukowano 1986.
- ↑ a b c d e f Helena [online], deon.pl [dostęp 2024-03-04] .
- ↑ a b c d e f Mike Campbell , Name Days for the name Helena [online], Behind the Name [dostęp 2024-03-04] (ang.).
- ↑ Otwarte Dane [online], dane.gov.pl, 26 stycznia 2024 [dostęp 2024-05-04] , Helena - imię pierwsze.
- ↑ Otwarte Dane [online], dane.gov.pl, 26 stycznia 2024 [dostęp 2024-05-04] , Helena - imię drugie.
- ↑ Otwarte Dane [online], dane.gov.pl, 26 stycznia 2024 [dostęp 2024-05-06] , Imiona żeńskie nadane jako imię pierwsze.
- ↑ Imieniny, „Nowości”, 2 marca 2010, s. 14 .
- ↑ Otwarte Dane [online], dane.gov.pl, 26 stycznia 2024 [dostęp 2024-04-28] , Helena - imę pierwsze.
- ↑ Kazimierz Tymiński , Mały słownik POLSKO-ESPERANCKI, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 429, ISBN 83-214-0326-3 .
- ↑ Wanda Janowska , Słownik imion, wyd. 2, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 124, ISBN 83-04-03123-X .