General Aircraft Hamilcar

General Aircraft G.A.L. 49 Hamilcar

Szybowiec Hamilcar na lądowisku pod Arnhem
Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Producent	General Aircraft Ltd.
Typ	ciężki szybowiec desantowy
Konstrukcja	górnopłat o konstrukcji drewnianej
Załoga	2
Historia
Data oblotu	27 marca 1942
Lata produkcji	1942–1943
Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość	33,53 m
Długość	20,72 m
Wysokość	6,19 m
Powierzchnia nośna	153,98 m²
Masa
Własna	8 845 kg
Użyteczna	7 940 kg
Startowa	16 105 kg
Osiągi
Prędkość holowania	240 km/h
Dane operacyjne
Przestrzeń ładunkowa
40 żołnierzy z pełnym wyposażeniem lub 2 transportery opancerzone Universal Carrier lub czołg lekki Tetrarch Mk VII lub M22 Locust
Użytkownicy
Wielka Brytania

General Aircraft G.A.L. 49 Hamilcar (Hamilcar Mk I) — brytyjski ciężki szybowiec desantowy z okresu II wojny światowej o nośności 7 ton, zdolny do przeniesienia czołgów lekkich typu M22 Locust czy Tetrarch Mk VII. Największy płatowiec konstrukcji drewnianej produkowany seryjnie przez Aliantów w okresie wojny.

Budowę ciężkiego szybowca, zdolnego do transportu pojazdów opancerzonych i dział dużego kalibru na potrzeby wojsk powietrznodesantowych, zlecono firmie General Aircraft Limited na początku 1941 roku. Prototyp oblatano 27 marca 1942. Ogółem zbudowano 412 egzemplarzy Hamilcara, użytych bojowo podczas operacji Overlord, lądowania pod Arnhem i w czasie przekraczania Renu pod Wesel (operacja Varsity). Efekty zastosowania tych szybowców były dużo mniejsze niż zakładano. Lekkie czołgi transportowane Hamilcarami nie dawały znaczącego wsparcia walczącym spadochroniarzom, było ich też za mało i często lądowały w rozproszeniu.

Czołg M22 Locust opuszczający ładownię szybowca Hamilcar

Szybowiec nie cieszył się tak dobrą opinią jak szybowce Airspeed Horsa. Transportowany w szybowcu czołg był ładunkiem na granicy maksymalnego udźwigu i obciążenia szybowca, zaś 4-silnikowe maszyny Handley Page Halifax i Short Stirling holując tak ciężki szybowiec leciały na granicy prędkości przeciągnięcia, co stawiało duże wymagania odnośnie do precyzji pilotażu. Wysoko umieszczona kabina pilotów i klasyczne podwozie szybowca sprawiało duże niebezpieczeństwo w razie napotkania podczas lądowania na rowy i inne przeszkody, dochodziło wówczas do kapotażu; w takiej sytuacji załoga zwykle ginęła.

Powstała także wersja motoszybowca Mk X napędzana dwoma silnikami Bristol Mercury 31 o mocy 965 KM każdy. Nadal wymagał holowania przy starcie z maksymalnym obciążeniem, ale bez żadnego ładunku był w stanie wznieść się o własnych siłach. Wersja ta powstała z myślą o operacjach na Pacyfiku, ale nie została wykorzystana bojowo, wybudowano jedynie 22 egzemplarze (w tym 10 przebudowanych z szybowców).

Bibliografia

• TadeuszT. Królikiewicz TadeuszT., Szybowce transportowe, Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej, 1985, ISBN 83-11-07162-4, OCLC 750576901 . Brak numerów stron w książce
• DavidD. Mondey DavidD., The Hamlyn Concise Guide to British Aircraft of World War II, London: Bounty Books, 2006, ISBN 978-0-7537-1462-1, OCLC 298398092 . Brak numerów stron w książce